Wikipedia

W.J. Pienaar

Willem Pienaar (1892–1970) was ’n Afrikaanse joernalis, akteur en dramaturg. Hy was getroud met Helen Martins, die kunstenaar van die Uilhuis op Nieu-Bethesda. Later emigreer hy na Engeland, waar hy sy van verander na Pinard en na ’n onsuksesvolle poging as politikus hom op die akademie toespits. Hy behaal sy doktorsgraad en word professor in sielkunde aan die Universiteit van Boston in die Amerikaanse deelstaat Massachusetts.

Lewe en werk

wysig

Willem Johannes Pienaar is in 1892 gebore en word groot op Nieu-Bethesda as een van vier kinders van Willem Johannes Pienaar en Hester Catharina van Aswegen. Hy het ’n broer (Jan Gerhardus – gebore 1894) en twee susters (Jacomina Susanna – 1886 en Hester Catharina – 1901). Hy bekwaam hom as onderwyser en hou onder andere op Volksrust skool. Op 7 Januarie 1920 trou hy met sy mede-onderwyser Helen Martins, ook oorspronklik van Nieu-Bethesda. Sy word later bekend as die eksentrieke kunstenares van die wêreldbekende Uilhuis in Nieu-Bethesda, wat die tema is van verskeie publikasies, insluitende Athol Fugard se drama “The Road to Mecca”. Hy is ’n uitgesproke ateïs en derhalwe word die huwelik-seremonie nie in die kerk voltrek nie, maar in ’n private lokaal, wat vir daardie tyd ’n opspraakwekkende gebeurtenis was. Die egpaar bly aanvanklik vir ’n ruk op Helen se broer Peter se plaas in Wakkerstroom in die Transvaal, waar hulle onderwys gee. Saam tree hulle tussen 1922 en 1926 in verskeie teaterproduksies op en toer deur die Transvaal, Kaapstad en Port Elizabeth, onder andere saam met Paul de Groot. In hierdie tyd raak sy twee kere swanger, maar sy laat beide aborteer. Die huwelik is egter onstuimig veral weens Johannes se ontrouheid en hulle is verskeie kere uitmekaar voordat hulle op 25 Mei 1926 amptelik geskei is nadat hy haar vir ’n mej. Constance Helen Wimble, ’n onderwyseres, verlaat het. Hy trou met mej. Wimble en hulle verhuis na Engeland. Een van die moontlike redes vir sy emigrasie was die aansienlike bedrag skuld wat hy agtergelaat het.

In Engeland verander hy sy van na die oorspronklike Pinard, die Frans waarvan Pienaar later afgelei is. Hy wend hom tot die politiek en betwis die Finsbury-setel in die verkiesing van 1929, maar is nie suksesvol nie. Hierna studeer hy verder aan Oxford Universiteit vir sy Ph.D.-graad, terwyl hy klasgee aan verskeie psigiatriese hospitale en kolleges in en naby Londen. Sy navorsing word onder andere gekwoteer in Eysenck se “Handbook of abnormal psychology”. In 1931 en 1932 ontvang hy ’n Rockefeller Stigting-beurs en sit sy navorsing in Amerika voort, waar hy onder andere betrokke is by die oprigting van die Fakulteit van Sielkunde aan die Chicago Universiteit. In Amerika het hy ’n verhouding met ’n jong student aan die Vassar Kollege in New York, wat verwagtend raak. Terug in Londen skei sy vrou van hom en keer terug na Suid-Afrika. In 1937 is hy een van drie stigtersgenote van die Guild of Pastoral Psychology, wat met Carl Gustav Jung as beskermheer gestig is. Hierdie gilde bestaan steeds as forum vir die bevordering van Jung se idees in die oorbrugging van die gaping tussen godsdiens en sielkunde. Van ongeveer 1941 is hy medeprofessor in Sosiologie aan die Northeastern Universiteit in Amerika en vanaf 1948 is hy professor en hoof van die Departement Sielkunde aan Boston Universiteit. Hy is in 1970 oorlede.

Skryfwerk

wysig

Sy drama “Saul”, wat in 1928 gepubliseer word, is een van die eerste Bybeldramas in Afrikaans wat bo die melodrama uitstyg. Dit slaag reeds daarin om uit te styg bo die intrige en verplaas die klem eerder na die individuele problematiek, al bevat die hoofkarakter se innerlike stryd weinig dramatiese konflik. Hy speel in hierdie jare toneel saam met onder andere Paul de Groot en Wena Naudé en is vir ʼn ruk lid van De Groot se toneelgeselskap. “Saul” word dan ook vir die eerste keer deur hierdie toneelgeselskap opgevoer en beleef verskeie opvoerings regdeur die land, onder andere in Volksrust, Krugersdorp, Johannesburg en Pretoria. “Die geheime” is ʼn historiese drama.

Terwyl hy in Engeland woon, skryf hy die drama “Moonflowers”, wat in 1936 deur die Britse regering verban word weens die tema van ʼn jong ongetroude vrou wat geboorte skenk in ʼn sielsieke hospitaal. Die drama word egter een keer voor ʼn volgepakte privaat gehoor in die Westminster-teater  opgevoer. In 1937 volg “When aloes bloom”, wat ʼn liefdesintrige onder twee Boerfamilies naby die diamantdelwerye as tema het. Die jong man is veronderstel om met die dogter in die ander familie te trou, maar raak verlief op ʼn Britse kelnerin in die dorp se kroeg. Die dogter kan nie hierdie teleurstelling verwerk nie en begewe haar in die sondige naglewe van die delwersdorp, waarna haar pa wraak sweer teen die jong man en sy minnares. Hierdie drama word ook in 1941 deur Northeastern Universiteit in Amerika opgevoer.

In 1959 skryf hy die sielkunde handboek “Mind: a psychological orientation”. Hierin ondersoek hy sielkunde as wetenskap, die aard van denkpatrone, geestelike ongesteldheid en vele ander onderwerpe.

Publikasies

wysig
Jaar Publikasies
1928 Saul
1938 Die geheime
Nie-fiksie
1959 Mind: a psychological orientation (Willem J. Pinard)

Bronnelys

wysig

Boeke

wysig
  • Antonissen, Rob “Die Afrikaanse letterkunde van aanvang tot hede” Nasou Beperk Derde hersiene uitgawe   Tweede druk 1964
  • Dekker, G. “Afrikaanse Literatuurgeskiedenis” Nasou Beperk Kaapstad Elfde druk 1970
  • Kannemeyer, J.C. “Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 1” Academica, Pretoria en Kaapstad Tweede  druk 1984
  • Nienaber, P.J.; Senekal, J.H en Bothma, T.C. “Mylpale in die geskiedenis van die Afrikaanse letterkunde” Afrikaanse Pers-Boekhandel Tweede hersiene uitgawe 1963
  • Nienaber, P.J. et al “Perspektief en Profiel” Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Derde hersiene uitgawe 1969
  • Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel I” J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1998

Internet

wysig
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=W.J._Pienaar&oldid=1984992"