Wikipedia:Voorbladartikel week 48 2010

Die Vilnelė-rivier in die winter

Vilnius ['vilɲus] (Duits ook Wilna, Russies Вильнюс, Вильна, Pools Wilno, Jiddisj ווילנע/Wilne) is die hoofstad van Litaue en die administratiewe gewes Vilnius (Litaus: Vilniaus Apskritis). Vilnius, wat in die suid-ooste van die land aan die monding van die Vilnia-rivier in die Neris en net sowat veertig kilometer van die Wit-Russiese grens af geleë is, is ook die grootste stad van Litaue met 'n bevolking van meer as 558 000.

Vilnius het in die 13de eeu rondom 'n ou vesting ontstaan en is deur grootvors Gediminas in 1322/1323 tot die hoofstad van Litaue verklaar. Vilnius het hierdie funksie tot in die jaar 1795 vervul. Die Rooms-Katolieke bisdom Vilnius is in 1387 gestig, en in dieselfde jaar het Vilnius stadstatus volgens die Maagdenburgse Reg gekry. Die stadsmuur is in die vroeë 16de eeu voltooi.

In die tydperk tussen 1794 en 1915 het Vilnius onder Russiese heerskappy gestaan en het vervolgens tot in 1939 deel van Pole uitgemaak. In die periodes tussen 1915 en 1918 en tussen 1941 en 1944 is Vilnius deur Duitse troepe beset. Ná 'n kortstondige periode as administratiewe sentrum in 1940/1941 is Vilnius sedert 1945 die hoofstad van Litaue.

...lees verder