Hoofstad

'n Hoofstad is 'n belangrike stad in 'n gebied (soos 'n land of 'n provinsie) wat sentraal staan in 'n sekere sin (gewoonlik 'n politieke sin). Die hoofstad van 'n land verwys gewoonlik na die setel van die regering van die land.

'n Uitsig oor Pretoria, Suid-Afrika se uitvoerende hoofstad

Bloemfontein, geregtelike hoofstad van Suid-Afrika

Kaapstad is Suid-Afrika se wetgewende hoofstad

Daar kan ook verwys word na 'n stad as die ekonomiese of kulturele hoofstad van 'n gebied. Dit kan daarop dui dat die stad die meeste ekonomiese of kulturele aktiwiteit beleef of as sodanige middelpunt gesien word deur meeste mense.

In party gevalle het lande meer as een hoofstad, of die setel is in 'n ander stad as die hoofstad:

• In Suid-Afrika is Pretoria die uitvoerende hoofstad met die regeringskantore by die Uniegebou. Kaapstad is die wetgewende hoofstad met die parlement van Suid-Afrika wat daar vergader en Bloemfontein is die geregtelike hoofstad met die Appèlhof van Suid-Afrika.
• Yamoussoukro is in 1983 as die hoofstad van die Ivoorkus verkies, maar baie van die staatskantore en ambassades is steeds in Abidjan.
• Sucre is steeds die grondwetlike hoofstad van Bolivië, maar meeste van die nasionale regering het reeds verhuis na La Paz.
• Amsterdam, die hoofstad van Nederland, is nie die setel van die regering nie. Dié is in Den Haag.

Terminologie

Die term "hoofstad" is afgelei van die Latynse caput (genitief capitis), wat "kop" beteken.

Lande met meer as een hoofstad

Lande wat tans meer as een hoofstad het

Lande waar die hoofstad nie die grootste stad is nie

   Lande wie se hoofstad aan die kus is

   Lande wie se hoofstad nie aan die kus is nie

   Lande sonder kus

   Lande wat tans verskeie hoofstede het

   Lande wat in die verlede verskeie hoofstede gehad het

Land	Hoofstede	Notas
Benin	Porto-Novo	Amptelike hoofstad
	Cotonou	De facto regeringsetel
Bolivië	Sucre	Grondwetlike hoofstad en setel van die opperste hof
	La Paz	Regeringsetel en parlementsetel van die parlement
Burundi	Gitega	Amptelike (grondwetlike) hoofstad
	Bujumbura	Setel van die nasionale uitvoerende hoof
Chili	Santiago	Amptelike hoofstad; regeringsetel
	Valparaíso	Setel van die kongres
Eswatini	Mbabane	Hoofstad
	Lobamba	Tradisionele hoofstad, regeringsetel en parlementsetel
Ivoorkus	Yamoussoukro	Amptelike hoofstad
	Abidjan	De facto regeringsetel
Jemen	Sanaa	Grondwetlike hoofstad
	Aden	Voorlopige hoofstad
Maleisië	Kuala Lumpur	Amptelike hoofstad; parlementsetel
	Putrajaya	Regeringsetel
Mianmar	Naypyidaw	Amptelike hoofstad; regeringsetel
	Yangon	Ekonomiese hoofstad
Montenegro	Podgorica	Amptelike hoofstad; regeringsetel
	Cetinje	Setel van die president
Nederland	Amsterdam	Grondwetlike hoofstad
	Den Haag	Regeringsetel
Sri Lanka	Sri Jayawardenepura	Regerings- en parlementsetel
	Colombo	Hoofstad
Staat Palestina	(Oos-)Jerusalem	Geproklameerde hoofstad
	Ramallah	Uitvoerende hoofstad
Suid-Afrika	Pretoria	Administratiewe hoofstad (Regeringsetel)
	Kaapstad	Wetgewende hoofstad (Parlementsetel)
	Bloemfontein	Geregtelike hoofstad (Setel van die opperste Appèlhof)
Tanzanië	Dodoma	Amptelike hoofstad
	Dar-es-Salaam	De facto Regeringsetel
Wes-Sahara	Laâyoune	Geproklameerde hoofstad
	Tifariti	Uitvoerende hoofstad

Lande wat in die verlede verskeie hoofstede gehad het

Land	Tydperk	Hoofstede	Notas
Afghanistan	1776–1818	Kaboel	Somerhoofstad
		Pesjawar	Herfshoofstad
Brits-Indië	1858–1947	Kolkata (1858–1911)	Winterhoofstad
		Delhi (1911–1947)
		Shimla	Somerhoofstad
Duitsland	1990–1999	Berlyn	Amptelike hoofstad
		Bonn	Regeringsetel
Filippyne	1948–1976	Quezon Stad	Amptelike hoofstad
		Manila	De facto regeringsetel
	1901–1976	Baguio	Somerhoofstad (nog steeds bekend as somerhoofstad, buite politieke gebruik)
Frankryk	1940–1944	Parys	Besete gebied van Frankryk
		Vichy	Vichy-Regime
Georgië	2012–2018	Tbilisi	Amptelike hoofstad
		Koetaisi	Parlementsetel
Laos	1947–1975	Vientiane	Administratiewe hoofstad
		Luang Prabang	Koninklike hoofstad
Libië	1951–1969	Tripoli	Een van die twee amptelike hoofstede van die Verenigde Koninkryk Libië
		Benghazi	Een van die twee amptelike hoofstede van die Verenigde Koninkryk Libië
Malawi	1974–1994	Lilongwe	Administratiewe en regterlike hoofstad
		Zomba	Wetgewende hoofstad
Republiek van China	1937–1945	Nanjing	Hoofstad van marionetstaat
		Chongqing	Voorlopige hoofstad van die Kuomintang
	1945–1991	Nanjing	Administratiewe, wetgewende en geregtelike hoofstad (opgeëis na 1949)
		Taipei	Voorlopige hoofstad van die Kuomintang-regeerde Republiek China op Taiwan
Serwië en Montenegro	2003–2006	Belgrado	Regeringsetel en parlementsetel
		Podgorica	Setel van die grondwetlike hof

Sien ook

• Lys van hoofstede

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Hoofstad.

• Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir hoofstad.