Wikipediabespreking:Beleid oor redelike gebruik

Ek het die bladsy hierheen geskuif vir argief - en verwysingsdoeleindes. Indien ons so 'n beleid aanvaar, kan dit op die projekblad verskyn en die stemproses na 'n subblad geskuif word. (Of 'n nuwe bladsy kan vir die beleid geskep word by Wikipedia:Redelike gebruik.) Anrie 18:30, 1 Junie 2007 (UTC)

Nominasie:Stemkoördinator

(vanaf Gebruikerbespreking:Alias)

Haai Alias,

Jy is miskien minder betrokke hier as voorheen, maar ek weet dat min hier jou ontglip; dus het jy seker al gemerk dat sommige gebruikers 'n "redelike gebruik"-beleid hier wil introduseer. Na aanhang van die stem vir die gebruik van 'n "redelike gebruik"-beleid op die Nederlands Wikipedie (nl:Wikipedia:Stemlokaal/Archief:Het gebruik van "Fair Use" media op deze Wiki) het ek dit goedgedink dat alle gewillige gebruikers eers moet stem voor so 'n beleid hier aanvaar word. (Dit het tog voor- en nadele waarmee almal nie miskien ooreenstem nie.) Ek het jou genomineer as stemkoördinator - ek weet die gebruikers hier sien jou as die "Vader van die Afrikaanse Wikipedia" en behoort dus nie probleme daarmee te hê nie. As jy nie omgee nie, sal ek dit waardeer as jy 'n tydsduur vir die proses wil vasstel, assook die stemme aan die einde wil tel.

Ek sien die NL-proses het besluit dat die oorgrote meerderheid (66%) ten gunste van so 'n beleid moet wees, maar miskien hier slegs die meerderheid (51%)? Wat dink jy? Sien gerus die bladsy by Wikipedia:Beleid oor redelike gebruik.

Anrie 18:51, 1 Junie 2007 (UTC)

Ek dink die korrekte Afrikaanse term is billike gebruik. --RM 03:10, 2 Junie 2007 (UTC)

Inderdaad, die term "redelike gebruik" het op 'n manier hier ingewurm... ás so 'n beleid aanvaar word sal daar baie versigtig na die bewoording gekyk moet word, sodat sulke glipse nie gemaak word nie. Anrie 18:37, 2 Junie 2007 (UTC)

Billik en redelik is sinonieme wat die betekenis hier aanbetref, dus is daar niks fout met redelike gebruik nie. Graaf 06:34, 3 Junie 2007 (UTC)

Sjoe, en 'n halwe ewigheid later kom ek so bietjie hierby uit. Jammer vir die lang tyd wat dit my geneem het. My persoonlike omstandighede belemmer my vermoë om met oorgawe hier betrokke te wees op die oomblik. Ek moet nog bietjie meer lees voordat ek besluit of ek self ook wil stem, maar ek het vir eers net 'n paar vrae:

Het ons die regskundigheid om 'n beleid te kan opstel wat definitief wetlik veilig sal wees (en wat VSA- en RSA-wetgewing in ag neem)? Presies hoeveel detail moet in so 'n beleid wees? Hoe gaan ons oor grensgevalle besluit?

Op die oomblik is daar nie groot konsensus nie, en een stem aan enige kant gaan nie werklik 'n groot verskikl maak wat dit betref nie (sou ek sê). Dus vra ek sommer hierdie vrae om uit te werk of ons dit prakties sal kán uitvoer as ons besluit om só 'n beleid te aanvaar. --Alias 14:39, 25 Julie 2007 (UTC)

Die Engelse beleid is redelik breedvoerig en blyk grensgevalle in ag te neem (altans, in my ervaring). Ons kan oorweeg om hulle beleid te gebruik, maar dit sal aangepas moet word om die Suid-Afrikaanse wet rondom "billike gebruik" ook in ag te neem. Dit aanpassing mag egter nie 'n verslapping van die Engelse een wees nie, maar kan slegs strenger gemaak word in sommige afdelings waar die SA-wet moontlik miskien strenger is as die Amerikaanse een. Die doel is natuurlik om die beelde so op 'n manier te huisves/te gebruik dat dit strook met die Amerikaanse wet waar die beelde gehuisves word plus die SA-wet waar die beelde hoofsaaklik gebruik kan word (soos uitgedrukte artikels, ens.)

Die beleid moet dan ook voldoen aan die vereistes wat deur die Wikimedia-stigting self gestel word, bv. "Billike gebruik"-beelde moet slegs gebruik word wanneer die tekort daaraan 'n leser se begrip van die artikel sou belemmer, ens.

Alle potensiële beleide word na die Wikimedia Stigting gestuur vir goedkeuring (as ek nou reg onthou), dus sal hulle ons kan sê indien iets nie lekker klop nie.

Aangaande die praktiese kant van so 'n beleid: wel... dis nou nie asof die gebruikers hier oor mekaar val om seker te maak dat reeds-bestaande beelde van die korrekte bronne en lisensies versien is nie. Is daar enige gebruikers wat belang sou stel om die gebruik van sulke beelde te hersien en die beelde te nomineer vir verwydering, indien dit moet? Toe ek met die beelde betrokke begin raak het, het ek ook begin om beelde by die en.wp te nomineer vir verwydering en die daaglikse nominasies daar te volg, sodat ek kan sien wat daar by grens- en ander gevalle gebeur. (Ek volg ook die nominasies by die nl.wp wanneer ek 'n tydjie het.)

Hulle bly egter altyd by die letter van die beleid, alhoewel daar altyd persone is wat op goeters aandring soos "natuurlik is 'n foto van Jackie Chan as 'n kind van aansienlike waarde: jou jeug is 'n belangrike deel van jou lewe", ens. Anrie 15:13, 25 Julie 2007 (UTC)

Die idee dat Engelse artikels net in die VSA en Kanada uitgedruk word en Afrikaanse bydraes net in Suid-Afrika is niks meer as 'n fiksie - albei Wikipedia's staan oop vir internasionale gebruikers, en vanweë die hoë emigrasiesyfers sit die meeste Afrikaanse gebruikers dalk al in die buiteland. 'n Strenger beleid as die Engelse een sou beteken dat Engelstalige Suid-Afrikaners weer bevoordeel is.

Die gebruik van Afrikaans stagneer, en daar is min ensiklopediese werke beskikbaar in hierdie taal. Dus verkeer ons hier in 'n heel ander posisie as byvoorbeeld Engels, Duits of Frans. Ons moet ons minder bekommer oor die hergebruik van Afrikaanse artikels in gedrukte vorm as oor die inhoud wat nog steeds power is.

Die beskikbaarheid van beelde wat volgens 'n "billlike gebruik"-beleid hier gelaai kan word sal baie beperk wees - mense kan hulle nie sommer van ander webwerwe steel nie, en die meeste afbeeldings wat vir billike gebruik kwalifiseer sal waarskynlik in die kuns- en geskiedenis-afdelings gelaai kan word. Dis allesbehalwe 'n groot saak.

Wat die stemmery betref - is dit geldig sonder 'n keerdatum wat vooraf vasgestel is? En moet mense wat stemreg wil hê nie ook 'n bepaalde kennis van Afrikaans hê en bewys kan lewer dat hulle al groter bydraes met beeldmateriaal hier geplaas het nie? Anders kan mense hier kom registreer en stem oor 'n saak wat hulle nie werklik raak nie. --Voyageur 15:54, 25 Julie 2007 (UTC)

Aangaande jou eerste opmerking - die uitdrukking van artikels in welke gebiede dan ook al - ek verstaan nie mooi wat jy nou bedoel nie. Die Wikimedia-stigting sê dat die "billike gebruik"-beleid geskep moet word volgens die wet van Amerika en Florida (waar die bedieners gehuisves word) en die land waaruit die ensiklopedie se besoekers kom. Aangesien so iets moeilik is om te peil, interpreteer vele wiki's dit natuurlik as die land wat hul teikengehoor bevat. Jou sin "Strenger beleid as die Engelse een sou beteken dat Engelstalige Suid-Afrikaners weer bevoordeel is", neem ek aan is 'n tikfout? Ek bedoel, ek sien wel 'n strenger beleid as voordelig, maar aangesien jy die gebruik van so 'n beleid ondersteun, vermoed ek jy bedoel 'n strenger beleid is nadelig?

Ek het ook geensins bedoel die beleid "moet" strenger wees nie - slegs dat dit ook deur die filter van die Suid-Afrikaanse wet gefilter moet word en aangepas word waar nodig. Dis nie iets wat ek sommer maar net besluit het nie, maar word deur die Wikimedia-stigting vereis.

Ons moet ons minder bekommer oor die hergebruik van Afrikaanse artikels in gedrukte vorm as oor die inhoud wat nog steeds power is.

Ons mag nooit vergeet dat een van die primêre doele van Wikipedia hergebruik en herverspreiding is nie - dit is ook hoekom ons dan "die vrye ensiklopedie" heet. Ek stem egter saam dat ons op die oomblik moet konsentreer op die kwaliteit van ons inhoud, solank ons net nie die missie van die stigters uit die oog verloor nie.

Wat die stemmery betref: Niemand het 'n probleem gehad met die gebrek aan 'n keerdatum toe hulle gestem het nie, of indien hulle wel een het, het hulle dit nie gemeld nie. Ek dink nie dit sou 'n goeie regverdig wees om skielik nou, aan die einde van die wedstryd, beperkings te wil plaas op wie mag stem en wie nie: so iets moes definitief reeds vooraf gemeld geword wees. Alhoewel ek dink 'n basiese en redelike versoek sou wees om slegs ingetekende gebruikers toe te laat en ook slegs gebruikers wat reeds rekeninge gehad het toe die proses begin het. Sodoende kan ons verhoed dat "mense hier kom registreer en stem oor 'n saak wat hulle nie werklik raak nie" (asook om enige moontlike "sock puppets" te vermy, alhoewel ons gelukkig nog nie met die probleem sit nie). Dit is miskien 'n goeie idee om wel riglyne op te stel vir enige ander toekomstige prosesse met betrekking tot welke gebruikers wel mag stem. Anrie 16:35, 25 Julie 2007 (UTC)

Billike gebruik

Die Wet OP OUTEURSREG 98 VAN 1978 laat hom as volg uit in Artikel 12 par 4 rondom billike gebruik:

(4) Die outeursreg in 'n letterkundige of musiekwerk word nie geskend deur die gebruik van daardie werk, in die mate deur die doel geregverdig, by wyse van toeligting in 'n publikasie, uitsending of klank- of visuele opname vir onderwys nie: Met dien verstande dat sodanige gebruik met billike gebruik bestaanbaar moet wees en dat die bron vermeld moet word, asook die naam van die outeur indien dit op die werk voorkom.

Ek voel net dat die Afrikaanse wikipedia in soverre dit 'n bron van inligting rondom die Afrikanerkultuur baie verarm kan word indien ons aandring om nie gebruik te maak van die bepalings van wette in die verband nie. 'n Kort uittreksel van Gé Korsten se liedjie, Liefling is dus geheel en al verdedigbaar en "bestaanbaar" soos die wet dit stel as billike gebruik en kan baie waarde toevoeg tot die waarde van 'n vrye ensiklopedie as opvoedkundige medium.

Die wet sonder nie die kommersiële gebruik uit nie. Indien die hergebruik en herverspreiding van die materiaal natuurlik nie meer opvoedkundig van aard is nie kan daar probleme opduik. Ek glo dat die onus op sulke herverspreiders rus om sodanige materiaal uit te laat en dat ons nie die opvoedkundige doel moet skaad om sulke verspreiders tegemoet te kom nie.

En as die verspreiding beide kommersieel en opvoedkundig van aard is? Anrie 20:35, 3 Junie 2007 (UTC)

die mense hier is meer bekommer oor die beleid rakende kopiereg-beelde. Anrie 20:10, 3 Junie 2007 (UTC)

as die beleid aanvaar word, sal iemand net die deeltjie op die voorblad moet uithaal wat sê: "Die inhoud van Wikipedia (en dus ook u bydraes) val onder die GNU/FDL-lisensie." asook die deeltjie onder-aan die wysigingsvenster wat sê "Alle bydraes tot Wikipedia word onder die GNU Free Documentation License vrygestel" en "Deur enigiets hier te plaas, beloof u dat u dit self geskryf het, of vertaal vanaf 'n teks onder die GFDL, of dat dit gekopieer is vanuit publieke domeinbronne." Anrie 20:06, 3 Junie 2007 (UTC)

Ek kan net nie verstaan hoe die mense hier kan sê dat die onus rus op die ouens wat die ensiklopedie wil versprei nie. Die hele GNU-FDL lisensie rus dan daarop dat:

The purpose of this License is to make a manual, textbook, or other functional and useful document "free" in the sense of freedom: to assure everyone the effective freedom to copy and redistribute it, with or without modifying it, either commercially or noncommercially.

Ek verstaan dat julle die inhoud wil verbeter, maar dit is tog ten onkoste van die vryheid daarvan - en dis juis die vryheid a.g.v. die GNU-FDL waarop ons Wikipediane so trots is? Anrie 20:22, 3 Junie 2007 (UTC)

Aangesien slegs die tekste van ons artikels onder die GNU-FDL-lisensie val, sal ook die insluiting van fair use-materiaal nie ons vryheid raak nie - mense wat Wikipedia-artikels graag wil versprei moet seker maak dat hulle ook die beelde volgens die wette van hul eie land mag kopieer. Gebruikers wat fair use-materiaal hier oplaai is dus verplig om besonderhede oor die bron en kopiereghouer by te voeg sodat verspreiders soos dosente esv. onvrye materiaal maklik kan identifiseer en desnoods weglaat. Beeldmateriaal van ander webwerwe moet onmiddellik verwyder word indien daar geen bewyse verskaf word dat dit nie deur kopiereg beskerm word nie of die oplaaiers vooraf die toestemming van die kopiereghouer gekry het nie.

Die kritiese bespreking van plate en omslae esv. is eintlik geen probleem nie. Net 'n klein voorbeeld: Het iemand die Depeche Mode-SACD/DVD-Limited Editions (Europa) of DVD/CD-Limited Editions (Noord-Amerika) gekoop? As 'n mens hierdie plate bespreek, kan sy/hy die onderhoude met die fotograaf en die groep gebruik om beide musiek en omslae te bespreek, die omslae as fair use-materiaal skandeer, as "COPYRIGHTED MATERIAL" kenmerk, oplaai en - met erkenning aan die verskillende kopiereghouers - by die artikel insluit OF - ewe goed - 'n skakel na die amptelike webwerwe van die groep of etikette (Mute, Rhino esv.) byvoeg. -Voyageur 22:12, 3 Junie 2007 (UTC)

Die probleem met 'n enige toepassing van GNU FDL is dat ons uiteindelik geen geskiedkundige materiaal hier gaan hê nie. Enige beeldmateriaal wat geskep is voor die publikasie van die GNU FDL kan dan nie gebruik word nie of as die outeur nie opgespoor kan word vir sodanige vrystellings nie gaan dan noodwendig nie hier geplaas kan word nie. Dit het ernstige implikasies vir die kultuurbehoud rol wat ek tog in wikipedia sou wou sien. Baie van die platemaatskappye wat Afrikaanse musiek gepubliseer het bestaan byvoorbeeld nie meer nie. Hoe gaan mens maak om daar toestemming te verkry om 'n plate-omslag of uitreksel van lirieke hier geplaas te kry? --RM 20:37, 3 Junie 2007 (UTC)

Juis, onder die GNU-FDL kan dit dan nie gebruik word nie. 'n Vrye ensiklopedie sal altyd sommige beperkings hê (alhoewel ek voel die beperkings is tans in die minderheid), maar dit was sekerlik iets wat in ag geneem is deur die stigters toe hulle bepaal het of hul ensiklopedie vry sou wees, of soos al die talle ander ensiklopedies op die internet. Die omslae en lirieke sal onder die "billike gebruik"-beleid slegs gebruik kan word as die teks of die beeld self krities bespreek word. Anrie 20:57, 3 Junie 2007 (UTC)

Wikipedia is nie geskep as 'n behouer van kultuur nie. Ek sal so 'n projek ook ondersteun het, maar daardie projek is nie hierdie een nie. Hier gaan dit meer om die beskikbaarstelling van inligting. Anrie 20:59, 3 Junie 2007 (UTC)

Die Afrikaanse Wikipedia stel inligting beskikbaar vanuit 'n bepaalde kulturele oogpunt, in dié geval die Afrikaanse kultuur. Dit behou die kultuur, want dit help keer dat sekere aspekte van die kultuur verlore gaan of geheel en al vergete raak. Die geskiedenis van die NG gemeente Rondebosch is byvoorbeeld deel van die Afrikaanse kultuurgeskiedenis, maar sover my kennis strek staan dit net volledig opgeteken in die "Gemeentelike Feesalbum" van 1952, en op Wikipedia. Daarom help die Afrikaanse Wikipedia om hierdie kulturele inlihting te behou. Ons, as gereelde bydraers, kan van hierdie Wikipedia maak wat ons wil (binne die beperkings en reëls van die medium) en kan, deur ons toe te spits op sekere aspekte van die volkslewe, aan hom 'n bepaalde aard gee. As sekere gebruikers hulle geroepe voel om die Afrikaanse kultuur hierdeur te bewaar, staan dit hulle vry. Morne 21:12, 3 Junie 2007 (UTC)

Wat van inligting oor die Afrikaanse kultuur? Die Afrikaanse wikipedia is juis die plek waar die meeste mense wat inligting in die verband sou wou kry dit sou verwag. Ek het nog nooit 'n stelling deur die Wikimedia Foundation gesien wat kulturele materiaal nie deel van wikipedia behoort te vorm nie en is voorbeelde van kulturele aard in die Engelse weergawe legio. Ek glo dat baie van die bydraers hier bydrae juis uit hoofde van hul belangstelling in Afrikaans en die kulture van Afrikaanssprekende groeperinge. --RM 03:04, 4 Junie 2007 (UTC)

Inderdaad, die Wikimedia-stigting verwelkom inligting in enige vorm oor enige onderwerp, mits dit vryelik beskikbaar is. Dit is belangrik om te noem dat, alhoewel hulle nie die gebruik van 'n "billike gebruik"-beleid by hul afsonderlike projekte afwys nie, die Wikimedia-stigting as sulks self teen so 'n beleid is [1]. Anrie 06:25, 4 Junie 2007 (UTC)

Ek kon nie sien waar die Stigting in bogenoemde bron dit stel dat hulle per se gekant is teen "billike gebruik" nie. Al wat hulle sê, is geen projek se riglyne mag mínder beperkend wees as dié wat die Stigting aanvaar nie, wel méér. Hulle sê wel: "There are some works, primarily historically important photographs and significant modern artworks, that we cannot realistically expect to be released under a free content license, but that are hard to discuss in an educational context without including the media itself." Weereens billike gebruik. Ek kan regtig nie insien hoekom die Afrikaanse Wikipedia se beleid meer beperkend moet wees as byvoorbeeld die Commons s'n nie. Morne 10:41, 4 Junie 2007 (UTC)

Redelike gebruik beperk kommersiële (en ander) gebruike. Uit die teks (van die skakel). "It is for these reasons, which we have long supported, that all media on Wikimedia sites which are used under terms that specify non-commercial use only, no-derivatives only, or permission for Wikimedia only, need to be be phased out and replaced with media that does not have these restrictions."

Die Commons besit nie 'n billike-gebruik beleid nie. Hulle sê slegs dat dit 'n voorbeeld van so 'n beleid is. Anrie 10:43, 4 Junie 2007 (UTC)

M.a.w. as hulle lisensies soos "album art", "DVD cover" ens. toelaat, mag ons - na die opstel van ons beleid - dit ook doen? Morne 10:47, 4 Junie 2007 (UTC)

Dit is nie die Commons wat dit toelaat nie, slegs die Engelse Wikipedia. En dan slegs as die beelde self krities bespreek word. Anrie 10:49, 4 Junie 2007 (UTC)

Het hom. Morne 10:57, 4 Junie 2007 (UTC)

'n Goeie voorbeeld van die misbruik van so 'n beleid is die en:Salvador Dalí-artikel wat ek tans besig is om te vertaal. Daar word digitale beelde van Dalí se werke gebruik sonder dat die werk krities bespreek word - in sommige gevalle word daar vlugtig na die inhoud verwys en in ander geval word dit nie eers in die artikel genoem nie. Anrie 11:17, 4 Junie 2007 (UTC)

Keerdatum

Kan ons dalk Alias of 'n ander moontlik koördinateur vra om 'n keerdatum vir hierdie stemmery voor te stel?  — Adriaan90 (Bespreking • Bydraes) 08:14, 20 Januarie 2009 (UTC)

Die mense ten gunste van redelike gebruik het besluit dat konsensus bereik is. Laurens het probeer om 'n beleid te ontwerp, maar die ondersteuners het dit hoofsaaklik geïgnoreer. Sommige mense het ook die idee dat dit die administrateurs se werk is om die beleid te ontwerp en toe te pas, terwyl die hoegenaamd nie die geval is nie. Anrie (kontak) 16:55, 20 Januarie 2009 (UTC)

So ons kan nou die uitkoms van die stemmery aanvaar, aan die beleid werk, en dit dan ten volle toepas?  — Adriaan90 (Bespreking • Bydraes) 17:31, 20 Januarie 2009 (UTC)

New legal note on U.S. fair use

Hello. I'm sorry for the English. Please help translate my note if you think it is of use to your community. In response to multiple requests from users, the Wikimedia Foundation legal department has prepared a new wikilegal note about the laws governing Fair Use in the United States at m:Wikilegal/Primer on U.S. Fair Use/Copyright Law for Website. (This is also in English, but is marked for translation, if you'd like to help.) We wanted to be sure you were aware, in case it is of use to you, since local exemption doctrine policies must accord with US law and the law of the country where the project content is predominantly access (if any). Thanks for all you do. :) --Mdennis (WMF) (kontak) 14:09, 11 Julie 2014 (UTC)