William Holden
William Holden (17 April 1918 – 12 November 1981) was ’n Amerikaanse akteur. Hy was een van die rolprentteaters se grootste trekpleisters en word beskou as een van die gewildste en bekendste akteurs van alle tye. Hy het in 1953 die Oscar vir beste akteur gewen vir sy rol in Stalag 17, en ’n Primetime Emmy vir die 1973-TV-prent The Blue Knight.
| William Holden | |
| |
Publisiteitsfoto van William Holden, 1954
| |
| Geboortenaam | William Franklin Beedle Jr. |
|---|---|
| Geboorte | 17 April 1918 O'Fallon, Illinois, VSA |
| Sterfte | 12 November 1981 (op 63) Santa Monica, Kalifornië |
| Nasionaliteit | Amerikaans |
| Beroep(e) | Akteur |
| Aktiewe jare | 1938-'81 |
| Internet-rolprentdatabasis-profiel | |
Holden het in van die grootste rolprenttreffers van alle tye gespeel, soos Sunset Boulevard, The Bridge on the River Kwai, The Wild Bunch, The Towering Inferno en Network. Hy is ses keer gekies as een van die top-10 sterre van die jaar (1954–1958, 1961) en was no. 25 op die American Film Institute se lys van top-100 sterre.
Vroeë lewe
wysigHolden is as William Franklin Beedle Jr. gebore in O'Fallon, Illinois, as die seun van William Franklin Beedle Sr., ’n bedryfskeikundige, en Mary Blanche Ball, ’n onderwyseres.[1] Hy het twee jonger broers, Robert en Richard, gehad.
Sy gesin het na South Pasadena in Kalifornië getrek toe hy drie jaar oud was. Ná sy skoolopleiding aan die Hoërskool South Pasadena is hy na die Junior Kollege Pasadena, waar hy by plaaslike radiospele betrokke geraak het. Hy is in 1937 in ’n skoolopvoering deur Paramount Pictures raakgesien in die rol van ’n 80-jarige man, Marie Curie se skoonpa. Sy eerste rolprent was Prison Farm die volgende jaar.
Loopbaan
wysigSukses
wysig
Holden se eerste groot rol was in Golden Boy (1939), as ’n vioolspeler wat ’n bokser word. Dit is gevolg deur die rol van George Gibbs in die rolprentweergawe van Our Town.[2]
Nadat Columbia Pictures die helfte van sy kontrak oorgeneem het, het hy in ’n paar klein prente vir Paramount en Columbia gespeel voordat hy tydens die Tweede Wêreldoorlog ’n 2de luitenant in die lugmag geword het. Sy loopbaan het in 1950 ’n hupstoot gekry toe Billy Wilder hom gebruik in Sunset Boulevard, saam met Gloria Swanson, waarvoor hy die eerste keer benoem is vir ’n Oscar vir beste akteur.[3]
Hierna het hy ’n paar rolle gespeel wat sy aantreklike voorkoms met siniese afsydighied gekombineer het, onder meer as ’n oorlogsgevangene-entrepreneur in Stalag 17 (1953), waarvoor hy ’n Oscar gewen het, ’n jong ingenieur en gesinsman onder druk in Executive Suite (1954), ’n bitter verhoogregisseur in The Country Girl (1954), ’n sorgelose plesiersoeker in Sabrina (1954) en ’n oorlogskorrespondent in Love Is a Many-Splendored Thing (1955). Sy bekendste rol was dié van ’n gevangene met slegte geluk in The Bridge on the River Kwai (1957). In The Horse Soldiers (1959) het hy saam met John Wayne gespeel.
Hy het ook ’n paar vroliker rolle gespeel in The Moon Is Blue (1953), Born Yesterday (1950) en Forever Female (1953). Hy het Humphrey Bogart se jonger broer gespeel in Sabrina (1954), waarin ook Audrey Hepburn was. In 1954 was hy op die voorblad van die tydskrif Life.
Sy loopbaan het in 1957 ’n hoogtepunt bereik met die enorme sukses van The Bridge on the River Kwai, maar hy het in die volgende paar jaar in ’n paar prente gespeel wat nie ’n groot sukses was nie.[4] Teen die middel 1960's het die gehalte van sy rolle en prente aansienlik afgeneem.
Latere loopbaan
wysigIn 1969 het Holden ’n terugkeer gemaak in die regisseur Sam Peckinpah se gewelddadige en hoog aangeskrewe western The Wild Bunch. In dieselfde jaar het hy ook in die regisseur Terence Young se gesinsprent L'Arbre de Noël gespeel saam met die Italiaanse aktrise Virna Lisi. Die prent is aanvanklik in Amerikaanse teaters uitgereik as The Christmas Tree en op video as When Wolves Cry.[5]
Vyf jaar later het hy saam met Paul Newman en Steve McQueen gespeel in die rampfliek The Towering Inferno, wat ’n groot treffer was en een van Holden se rolprente wat die meeste geld gemaak het. Hy is ook geprys vir sy rol in Sidney Lumet se klassieke Network (1976), waarvoor hy ’n Oscar-benoeming gekry het.
In 1974 het hy ’n Emmy gewen vir sy uitbeelding van ’n siniese, rowwe veteraanpolisieman in die TV-prent The Blue Knight. In 1980 het hy saam met die gewilde kinderakteur Ricky Schroder verskyn in The Earthling. Sy laaste prent, Blake Edwards se S.O.B., is vir ’n Golden Globe benoem as beste prent.
Persoonlike lewe
wysig
Terwyl hy in 1966 in Italië was, het Holden ’n ander motorbestuurder se dood veroorsaak terwyl hy onder die invloed was. Hy het ’n opgeskorte vonnis van agt maande gekry vir manslag.[6]
Hy was van 1941 tot 1971 met die aktrise Ardis Ankerson (verhoognaam Brenda Marshall) getroud. In hul huwelik was hulle baie van mekaar af weg. Hulle het twee seuns, Peter Westfield en Scott Porter, gehad. Hy het ook sy vrou se dogter uit ’n vorige huwelik, Virginia, aangeneem.
Hy was in 1952 die strooijonker by die troue van sy groot vriend Ronald Reagan en sy vrou Nancy Davis; hy het egter nooit by politiek betroke geraak nie.
Holden het die Franse aktrise Capucine in die vroeë 1960's ontmoet en hulle het saam verskyn in The Lion (1962) en The 7th Dawn (1964). Hulle het ’n verhouding van twee jaar begin wat na bewering geëindig het weens Holden se alkoholisme.[7] Hulle het egter vriende gebly tot met sy dood in 1981.[8]
In 1972 het hy ’n verhouding met die aktrise Stefanie Powers begin en dit het haar belangstelling gewek in dierebeskerming.[9] Sy het ná sy dood die William Holden Wildlife Foundation by Holden se Mount Kenya Game Ranch gestig.[10]
Dood
wysigVolgens die Los Angeles-lykskouersverslag was Holden op 12 November 1981 alleen en besope in sy woonstel in Santa Monica toe hy gly, sy kop teen ’n bedtafeltjie stukkend stamp en doodbloei. Dit is onbekend of hy nie besef het hoe ernstig hy beseer is en of hy nie in staat was om hulp te ontbied nie. Sy liggaam is vier dae later gevind.[11] Hy het in sy testament bepaal dat hy sonder ’n begrafnis- of gedenkdiens veras word en dat sy as in die Stille Oseaan gestrooi word.[12]
In 2007 het sy stiefdogter, Virginia Holden Gaines, die boek Growing Up with William Holden: A Memoir geskryf waarin sy haar herinneringe aan haar lewe saam met Holden deel.
Filmografie
wysig| Jaar | Titel | Rol | Notas |
|---|---|---|---|
| 1938 | Prison Farm | Gevangene | Nie op naamrol |
| 1939 | Million Dollar Legs | Gegradueerde | Nie op naamrol |
| 1939 | Golden Boy | Joe Bonaparte | |
| 1939 | Invisible Stripes | Tim Taylor | |
| 1940 | Our Town | George Gibbs | |
| 1940 | Those Were the Days! | P.J. "Petey" Simmons | |
| 1940 | Arizona | Peter Muncie | |
| 1941 | I Wanted Wings | Al Ludlow | |
| 1941 | Texas | Dan Thomas | |
| 1942 | The Fleet's In | Casey Kirby | |
| 1942 | The Remarkable Andrew | Andrew Long | |
| 1942 | Meet the Stewarts | Michael Stewart | |
| 1943 | Young and Willing | Norman Reese | |
| 1943 | Reconnaissance Pilot | Homself | Kortprent |
| 1943 | Wings Up | Homself | Kortprent |
| 1947 | Blaze of Noon | Colin McDonald | |
| 1947 | Dear Ruth | Lt. William Seacroft | |
| 1947 | Variety Girl | Homself | |
| 1948 | The Man from Colorado | Kapt. Del Stewart | |
| 1948 | Rachel and the Stranger | David Harvey | |
| 1948 | Apartment for Peggy | Jason Taylor | |
| 1948 | The Dark Past | Al Walker | |
| 1949 | Streets of Laredo | Jim Dawkins | |
| 1949 | Miss Grant Takes Richmond | Dick Richmond | |
| 1949 | Dear Wife | Bill Seacroft | |
| 1950 | Father Is a Bachelor | Johnny Rutledge | |
| 1950 | Sunset Boulevard | Joe Gillis | Benoem vir ’n Oscar |
| 1950 | Union Station | Lt. William Calhoun | |
| 1950 | Born Yesterday | Paul Verrall | |
| 1951 | Force of Arms | Sers. Joe "Pete" Peterson | |
| 1951 | Submarine Command | Lt.kmdr. Ken White | |
| 1952 | Boots Malone | Boots Malone | |
| 1952 | The Turning Point | Jerry McKibbon | |
| 1953 | Stalag 17 | Sers. J.J. Sefton | Oscar vir beste akteur |
| 1953 | The Moon Is Blue | Donald Gresham | |
| 1953 | Die Jungfrau auf dem Dach | Toeris | Kameerol |
| 1953 | Forever Female | Stanley Krown | |
| 1953 | Escape from Fort Bravo | Kapt. Roper | |
| 1954 | Executive Suite | McDonald Walling | Spesiale prys op die Venesiese Rolprentfees vir gesamentlike toneelspel |
| 1954 | Sabrina | David Larrabee | |
| 1954 | Samurai I: Musashi Miyamoto | Verteller | Nie op naamrol |
| 1954 | The Country Girl | Bernie Dodd | |
| 1954 | The Bridges at Toko-Ri | Lt. Harry Brubaker | |
| 1955 | Love Is a Many-Splendored Thing | Mark Elliott | |
| 1955 | Picnic | Hal Carter | Benoem vir BAFTA |
| 1956 | The Proud and Profane | Lt.kol. Colin Black | |
| 1956 | Toward the Unknown | Maj. Lincoln Bond | |
| 1957 | The Bridge on the River Kwai | Shears | |
| 1958 | The Key | Kapt. David Ross | |
| 1959 | The Horse Soldiers | Maj. Henry Kendall | |
| 1960 | The World of Suzie Wong | Robert Lomax | Laurel-prys (2de plek) |
| 1962 | Satan Never Sleeps | Vader O'Banion | |
| 1962 | The Counterfeit Traitor | Eric Erickson | |
| 1962 | The Lion | Robert Hayward | |
| 1964 | Paris When It Sizzles | Richard Benson/Rick | |
| 1964 | The 7th Dawn | Maj. Ferris | |
| 1966 | Alvarez Kelly | Alvarez Kelly | |
| 1967 | Casino Royale | Ransome | |
| 1968 | The Devil's Brigade | Lt.kol. Robert T. Frederick | |
| 1969 | The Wild Bunch | Pike Bishop | |
| 1969 | The Christmas Tree | Laurent Ségur | |
| 1971 | Wild Rovers | Ross Bodine | |
| 1972 | The Revengers | John Benedict | |
| 1973 | Breezy | Frank Harmon | |
| 1974 | Open Season | Hal Wolkowski | |
| 1974 | The Towering Inferno | Jim Duncan | |
| 1976 | Network | Max Schumacher | National Society of Film Critics-prys vir beste akteur (2de plek), New York Film Critics Circle-prys (3de plek), Oscar-benoeming, BAFTA-benoeming |
| 1978 | Fedora | Barry "Dutch" Detweiler | |
| 1978 | Damien: Omen II | Richard Thorn | |
| 1979 | Escape to Athena | Gevangene | Nie op naamrol |
| 1979 | Ashanti | Jim Sandell | |
| 1980 | When Time Ran Out | Shelby Gilmore | |
| 1980 | The Earthling | Patrick Foley | |
| 1981 | S.O.B. | Tim Culley |
Verwysings
wysig- ↑ "Ancestry of William Holden." Geargiveer 22 Februarie 2008 op Wayback Machine Genealogy.com. URL besoek op: 13 November 2011.
- ↑ Capua 2009, pp. 16–17.
- ↑ Capua 2009, pp. 54–55.
- ↑ "Film Ratings." IMDb. URL besoek op 6 Desember 2012.
- ↑ Capua 2009, pp. 135–136, 141.
- ↑ Brown, Andrew M. "When Alcoholics drink themselves to death." Geargiveer 27 Augustus 2013 op Wayback Machine The Telegraph, 7 April 2011.
- ↑ The Lion (gasheer: Robert Osborne); uitgesaai: 4 November 2012 op Turner Classic Movies
- ↑ Strodder 2000, p. 112.
- ↑ Capua 2009, p. 165.
- ↑ Bacon, Doris Klein. "For Love of Bill." Geargiveer 10 Desember 2013 op Wayback Machine People, Vol. 17, No. 21, 31 Mei 1982.
- ↑ Bennett, Bruce. "William Holden's Unscripted Fall From Grace." Geargiveer 23 September 2013 op Wayback Machine New York Sun, 2 Julie 2008.
- ↑ Capua 2009, p. 164
Bibliografie
wysig- Capua, Michelangelo. William Holden: A Biography. Jefferson, Noord- Carolina: McFarland Press, 2010. ISBN 978-0-7864-4440-3.
- Gaines, Virginia Holden. Growing Up with William Holden: A Memoir. Newark, Notts, VK: Strategems, 2007. ISBN 978-0-9741304-5-3.
- Phillips, Gene D. Some Like It Wilder: The Life and Controversial Films of Billy Wilder. Lexington, Kentucky: University Press of Kentucky, 2010. ISBN 0-8131-2570-7.
- Quirk, Lawrence J. The Complete Films of William Holden. Sacramento, Kalifornië: Citadel Press, 1986. ISBN 978-0-8065-0998-3.
- Quirk, Lawrence J.The Films of William Holden. Sacramento, Kalifornië: Citadel Press, 1973. ISBN 978-0-8065-0375-2.
- Strodder, Chris. Swingin' Chicks Of the Sixties. San Rafael, Kalifornië: Cedco Publishing Company, 2000. ISBN 0-7683-2232-4.
- Thomas, Bob. Golden Boy: The Untold Story of William Holden. New York: St. Martin's Press, 1983. ISBN 978-0-312-33697-4.
Eksterne skakels
wysig- Profiel Geargiveer 8 Januarie 2009 op Wayback Machine @ Turner Classic Movies
- William Holden Wildlife Foundation
- William Holden in die Internet-rolprentdatabasis
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie William Holden.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
