Wit vrou van die Brandberg

Die Wit vrou van die Brandberg in Namibië is die bekendste enkele rotstekening in Afrika. Dit is 'n interessante leidraad uit die verlede van 'n verdwene volk met reeds lank vergete tradisies. Die moontlike betekenis en oorsprong daarvan het tot groot omstredenheid aanleiding gegee. Omdat groot getalle bewonderaars hierdie stuk kultuurerfenis besoek, het dit skade gely.

Wit vrou van die Brandberg
Die wit vrou, kontrasveranderde foto met klem op kleur en vorm
Koördinate	21°06′38″S 14°39′46″O
Plaaslike naam	Brandberg, Damaraland
Land	Namibië
Geskiedenis
Uitgrawings	1929 deur Reinhard Maack

Die Wit vrou van die Brandberg

Rotstekening met die Wit vrou

Pad na die Wit vrou in die Tsisabkloof

Ligging

Hierdie rotstekening is in die Maack-grot in die Tsisabkloof in die Brandberg. Dit is noordwes van Uis en tussen Khorixas en Hentiesbaai.

Tekening

In die Brandberg is daar 'n besonder groot aantal rotstekeninge. Teen die agterste muur van die Maack-grot is verskeie tekeninge van diere en mense van verskillende ouderdomme in 'n variasie van kleure. Die sentrale figuur is 'n mens van ongeveer 40 cm. Die boonste deel van die liggaam is rooibruin ingekleur en die onderste deel van die romp en die bene is wit. Die liggaam is versier met 'n string kraletjies en ringe om die enkels. Op die kop met lang rooi hare is wit krale en aan die voete sandale. In die hande het die figuur 'n pyl en boog en dalk 'n skild.

Ontdekking

Tydens die era van die Duitse besetting van die huidige Namibië het die soldaat H. Jochmann verslag gelewer oor die aantal rotstekeninge in die Brandberg. Twee soldate is opgedra om 'n opname daarvan te maak. Hierdie opname is in 1918 deur Reinhard Maack, G. Schulze en prof. A. Gries voltooi. Veral die groot sentrale figuur het die geoloog, prospekteeerder en ontdekkingsreisiger Maack se aandag getrek. Hy het dit op 4 Januarie 1918 oorgeteken en daardie datum word as die ontdekkingsdatum daarvan beskou. In 1947 besoek die Franse historikus Henri Breuil die grot nadat hy Maack se skets daarvan gesien het en noem die figuur terstond Weiße Dame (die Wit vrou).

Omstredenheid

Hierdie rotstekening verskil baie van ander rotstekeninge en die oorsprong daarvan is lank in onsekerheid gehul. Breuil het die figuur as 'n wit vrou beskou wat sterk ooreenkomste getoon het met figure uit die Griekse oudheid en veral met die Minoiese Kreta. Sy sou volgens hom tot 'n groep blankes behoort het wat dalk 'n 5000 tot 6000 jaar gelede Afrika binnegeval het.

Wetenskaplikes het sedertdien vasgestel dat die figuur geen vrou is nie, maar 'n jong man wat met wit klei ingesmeer is. Moontlik was dit 'n priester of towernaar of 'n jong seun. Die Khoikhoi en die San het graag hul liggame vir spesiale geleenthede met kraletjies vervaardig uit volstruiseierdoppe versier en hul hare verleng. Ook die uitgebeelde pyle kom met dié van die San ooreen. Daar is geen bewyse dat die tekeninge uit die antieke geskiedenis dateer nie. Dit is egter haas onmoontlik om vaste datums aan sulke tekeninge te koppel.

Lees ook

• Twyfelfontein

Bibliografie

• Mason, Revil: New prehistoric paintings in die Brandberg, South West Africa, and the Waterberg, Northern Transvaal. In: Lantern. Tyskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 7, nr. 4, Junie 1958

• Standard Encyclopaedia of Southern Africa, deel 2. Kaapstad: Nasou, 1970.