Adamantinoom
|
|
Vrywaring: Die mediese inligting verskaf op Wikipedia dien slegs as 'n riglyn en dra geen waarborg van feitelike korrektheid nie. Enige vrae of klagtes oor u persoonlike gesondheid behoort na 'n dokter verwys te word. |
Adamantinoom (van die Griekse woord adamantinos, wat "baie hard" beteken[1]) is 'n seldsame beenkanker, wat minder as 1% van alle beenkankers uitmaak.[2] Dit kom byna altyd in die bene van die onderbeen voor[3] en behels beide epiteel- en osteofibreuse weefsel.[Nota 1][4]
| Adamantinoom | |
|---|---|
 | |
| Mikrograaf van 'n adamantinoom wat die tweefase histomorfologie toon | |
| Spesialiteit | Onkologie, Rumatologie |
| Begin gewoonlik op | tussen 20 en 50 jaar oud |
| Diagnostiese metode | X-straal |
| Behandeling | Chirurgiese verwydering |
| Prognose | Uitstekend |
| Frekwensie | Minder as 1% van alle beenkankers |
 Mediese waarskuwing | |
Die oorsaak van die gewasse is nog steeds 'n kwessie van debat, maar die mees algemeen aanvaarde teorie is dié van verplasing van basale epiteel van die vel tydens embriologiese ontwikkeling.[5]
Die toestand is vir die eerste keer deur Fischer in 1913 beskryf.[6][7]
Voorkoms
wysig
Pasiënte ervaar gewoonlik swelling met of sonder pyn. Die stadig-groeiende gewas ontstaan hoofsaaklik in lang bene in 'n subkortikale plek (95% in die tibia of fibula).[3] Pasiënte is meestal in hul tweede of derde dekade van ouderdom, maar adamantinoom kan oor 'n wye ouderdomsreeks voorkom.[3]
Pynlose swelling van die betrokke been (benigne osteofibreuse displasie) gaan dikwels adamantinoom vooruit[4][8] of kan 'n regressiewe fase van adamantinoom wees.[9]
Histologies word groepe van epiteelselle in 'n veselagtige steunweefsel (stroma) aangetref. Die gewas is tipies goed afgebaken, herabsorbeer beenmatriks aktief (osteolities) en nie eenvormig nie (eksentriek). Die sones waar siste vorm lyk soos seepborrels.[2]
Behandeling
wysigBehandeling bestaan uit chirurgiese verwydering van groot dele of selfs amputasie. Metastaseering is skaars aan die begin van die siekte, maar kan tydens die siekteverloop by tot 30% van pasiënte voorkom. Prognose is uitstekend, met algehele oorlewing van 85% op 10 jaar, maar is laer wanneer wye areas rondom die gewas nie chirurgiese verwyder kan word nie.
Hierdie gewas is nie sensitief vir bestraling nie, dus word chemoterapie nie tipies gebruik nie, tensy die kanker na die longe of ander organe gemetastaseer het.[2]
Aantekeninge
wysig- ↑ Osteofibreuse weefsel bestaan uit been en veselagtige bindweefsel.
Verwysings
wysig- ↑ Brazis PW, Miller NR, Lee AG, Holliday MJ (1995). "Neuro-ophthalmologic Aspects of Ameloblastoma". Skull Base Surg (in Engels). 5 (4): 233–44. doi:10.1055/s-2008-1058921. PMC 1656531. PMID 17170964.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Ernest U. Conrad (2008). Orthopaedic Oncology: Diagnosis and Treatment (in Engels). Thieme. pp. 143–145. ISBN 9781588905239.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Jain D, Jain VK, Vasishta RK, Ranjan P, Kumar Y (2008). "Adamantinoma: A clinicopathological review and update". Diagn Pathol (in Engels). 3: 8. doi:10.1186/1746-1596-3-8. PMC 2276480. PMID 18279517.
- ↑ 4,0 4,1 Hatori M, Watanabe M, Hosaka M, Sasano H, Narita M, Kokubun S (Mei 2006). "A classic adamantinoma arising from osteofibrous dysplasia-like adamantinoma in the lower leg: a case report and review of the literature". Tohoku J. Exp. Med. (in Engels). 209 (1): 53–9. doi:10.1620/tjem.209.53. PMID 16636523.
- ↑ Mirra, JM (1989). Mirra, JM (red.). "Adamantinoma and fibrous dysplasia". Bone tumors (in Engels). Philadelphia: Lea & Febiger. 1: 1203–1231.
- ↑ "Adamantinoma: Overview - eMedicine". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Desember 2008. Besoek op 13 Januarie 2022.
- ↑ Fischer, B. (1913). "Über ein primäres Adamantinom der Tibia" [Oor 'n primêre adamantinoom van die tibia]. Zeitschr. f. Path. (in Duits). Frankfurt: 422–441.
- ↑ Springfield DS, Rosenberg AE, Mankin HJ, Mindell ER (1994). "Relationship between osteofibrous dysplasia and adamantinoma". Clin Orthop Relat Res (in Engels) (309): 234–44. PMID 7994967.
- ↑ Gleason, Briana C.; Liegl-Atzwanger, Bernadette (2008). "Osteofibrous Dysplasia and Adamantinoma in Children and Adolescents: A Clinicopathologic Reappraisal". American Journal of Surgical Pathology (in Engels). 32 (3): 363–376. doi:10.1097/PAS.0b013e318150d53e. PMID 18300815. S2CID 22076947.