Alexander von Humboldt
Friedrich Wilhelm Heinrich Alexander von Humboldt (* 14 September 1769 in Berlyn; † 6 Mei 1859 in Berlyn) was 'n Duitse natuurnavorser[1] met 'n studieveld wat ver buite die grense van Europa gestrek het. Sy wetenskaplike werk, wat in 'n tydsbestek van meer as sewe dekades ontstaan het, het die destydse kennis oor die wêreld aansienlik vergroot en van hom een van die medestigters van die geografie as 'n empiriese wetenskap gemaak.[2][3]
| Alexander von Humboldt | |
| |
Alexander von Humboldt
Skildery deur Joseph Stieler, 1843 | |
| Geboortenaam | Friedrich Wilhelm Heinrich Alexander von Humboldt |
|---|---|
| Gebore | 14 September 1769 Berlyn, Koninkryk Pruise |
| Oorlede | 6 Mei 1859 (op 89) Berlyn, Koninkryk Pruise |
| Burgerskap | .svg){kind=small} Pruise
|
| Vakgebied | Geografie |
| Bekend vir | Biogeografie, Kosmos (1845) |
| Beïnvloed deur | Friedrich Schelling |
| Invloed op | Charles Darwin |
| Toekennings | Copley Medal (1852) |
| Handtekening | 
|
Alexander von Humboldt het navorsingsreise na Latyns-Amerika, die Verenigde State en Sentraal-Asië onderneem. Hy het self veldnavorsing oor onder meer fisika, chemie, geologie, mineralogie, vulkanologie (oorkoming van neptunisme), plantkunde (hy het plantgeografie as 'n wetenskap bevestig), dierkunde, klimatologie (isoterme), oseanografie en sterrekunde, maar ook oor kwessies rakende ekonomiese geografie, etnologie en demografie gedoen.[4][5] By die samestelling van sy wetenskaplike publikasies het hy met 'n groot aantal leidende internasionale deskundiges uit verskillende domeine gekorrespondeer en sodoende sy eie wetenskaplike netwerk geskep.
In Duitsland het hy veral met sy Ansichten der Natur ("Beskouings oor die natuur") en sy Kosmos buitengewone gewildheid geniet.[6] Die hoë aansien, wat hy reeds tydens sy leeftyd geniet het, word in byname soos "die tweede Kolumbus", "wetenskaplike herontdekker van Amerika", "vors van die wetenskap" en "die nuwe Aristoteles" (volgens 'n opskrif op 'n gedenkmunt wat deur die Paryse Akademie van Wetenskappe uitgereik is). Von Humboldt is deur 'n verskeidenheid akademieë as lid aanvaar, waaronder die Duitse Leopoldinisch-Karolinische Akademie der Naturforscher, die Koninklike Pruisiese Akademie van Wetenskappe, die Beierse Akademie van Wetenskappe en die Duitse Akademie van Wetenskappe van Algemene Belang (Akademie gemeinnütziger Wissenschaften).
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ Malcolm Nicolson, "Alexander von Humboldt and the Geography of Vegetation", in: A. Cunningham and N. Jardine (eds.), Romanticism and the Sciences, Cambridge University Press, 1990, pp. 169–188; Michael Dettelbach, "Romanticism and Resistance: Humboldt and "German" Natural Philosophy in Natural Philosophy in Napoleonic France", in: Robert M. Brain, Robert S. Cohen, Ole Knudsen (eds.), Hans Christian Ørsted and the Romantic Legacy in Science: Ideas, Disciplines, Practices, Springer, 2007; Maurizio Esposito, Romantic Biology, 1890–1945, Routledge, 2015, p. 31.
- ↑ Hartshorne, Richard (1939). "The pre-classical period of modern geography". Annals of the Association of American Geographers. 29 (3): 35–48. doi:10.1080/00045603909357282 – via Taylor & Francis.
- ↑ Kerski, Joseph J. (2016). Interpreting Our World: 100 Discoveries That Revolutionized Geography. ABC-Clio. p. 284. ISBN 9781610699204.
- ↑ Wulf, Andrea (23 Desember 2015). "The Forgotten Father of Environmentalism". The Atlantic. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Januarie 2020. Besoek op 14 Januarie 2020.
- ↑ "Humboldt's legacy". Nature Ecology & Evolution (in Engels). 3 (9): 1265–1266. 29 Augustus 2019. Bibcode:2019NatEE...3.1265.. doi:10.1038/s41559-019-0980-5. ISSN 2397-334X. PMID 31467435.
- ↑ Walls, L.D. "Introducing Humboldt's Cosmos". Minding Nature. August 2009: 3–15. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Mei 2019. Besoek op 4 Maart 2015.