Arnoldus Pannevis

Arnoldus Pannevis was een van die baanbrekers van die Afrikaanse taal. Hy kan met reg die vader van die Eerste Taalbeweging genoem word. Nie alleen het hy op die toekomstige leiers 'n groot invloed uitgeoefen nie, maar deur sy briewe oor die Bybel in Afrikaans, dié van 1872 en weer van 1874, is die voorstanders van die skryf van Afrikaans bymekaargebring en dit lei tot die stigting van die Genootskap van Regte Afrikaners.

Arnoldus Pannevis.

Pannevis is in 1838 in Ouderkerk aan den IJssel in Nederland gebore en begin sy loopbaan in die Nederlandse Vloot, maar het dit laat vaar om vir predikant te leer weens swak gesondheid. Toe hy van die geleenthede in Suid-Afrika te hore kom, het hy daarheen geëmigreer en kom op 11 Julie 1866 in Kaapstad aan om die pos van onderwyser in Latyn en Grieks aan die Paarlse Gimnasium te aanvaar. Hier was een van die grondleggers van die Afrikaanse taal, (die latere ds.) S.J. du Toit, een van sy leerlinge.

Pannevis was goed onderlê in Nederlands, Grieks, Latyn, Engels, Frans en Duits, met 'n redelike kennis van Italiaans, Spaans, Deens en Sweeds.

Pannevis het weldra begin belangstel in wat toe as "Die Taal" bekendgestaan het en publiseer in 1872 sy pleidooi om die vertaling van die Bybel in Afrikaans. Sy brief in De Zuid-Afrikaan het drie jaar later gelei tot die stigting van die Genootskap van Regte Afrikaners, wat die beweging begin het vir die erkenning van Afrikaans as 'n volwaardige taal.

Hy het hierna self in Afrikaans begin skryf en is op 14 Augustus 1884 oorlede.

Bronne

• Du Toit, L.E. 2008. Afrikaans: Neem uit die verlede... Afrikaner, 26 Junie: 6.
• Noordegraaf, Jan. 2004. 'De Afrikaanse connectie van Taco H. de Beer. II. De 'verlore bladsye' van Arnoldus Pannevis'. Trefwoord, tijdschrift voor lexicografie (www.fa.knaw.nl/trefwoord), April 2004.
• Noordegraaf, Jan. 2004. 'Van 'Kaapsch Hollandsch' naar 'Afrikaans'. Visies op verandering'. Taal in verandering. Artikelen aangeboden aan Arjan van Leuvensteijn bij zijn afscheid van de opleiding Nederlandse Taal en Cultuur aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Onder redactie van Theo Janssen, Saskia Daalder & Jan Noordegraaf. Amsterdam: Stichting Neerlandistiek VU & Münster: Nodus Publikationen 2004, 169-184.(http://hdl.handle.net/1871/10523).
• Rosenthal, Eric. 1966. Southern African Dictionary of National Biography. London: Frederick Warne & Co. bl. 284.