Benoni (kiesafdeling)

Die kiesafdeling Benoni was 'n setel in die Suid-Afrikaanse Volksraad vanaf die algemene verkiesing van 1915.

1910-1921

In daardie jaar het 3 381 kiesers hulle in Benoni laat registreer. In die algemene verkiesing op 20 Oktober 1915 wen Walter Madeley, wat in 1910 in Springs gewen het, maar waarvan Benoni tydens die daaropvolgende afbakening weggesny is, met 'n meerderheid van 779 teen die kandidaat van die Suid-Afrikaanse Party met die Nasionale Party in die derde plek.

In 1920 haal Madeley weer die paal, dié keer met 'n meerderheid van 461. Weens genl. Jan Smuts se onoortuigende oorwinning in 1920, smelt sy Suid-Afrikaanse Party kort na die verkiesing saam met die Unionisteparty en word 'n verkiesing opnuut in 1921 gehou. Madeley wen die derde keer in Benoni, dié keer met 'n meerderheid van 512 stemme teen die Nasionale Party se H.P. Venter.

1924-1938

In die aanloop tot wat genl. J.B.M. Hertzog se Nasionale Party se Pakt-regering sou word met die Arbeidersparty staan die twee partye mekaar nie in 1924 teen nie. Madeley wen Benoni weereens, dié keer met 691 stemme teen die Suid-Afrikaanse Party se A.H. Moore.

In 1929, ná 'n skeuring in die Arbeidersparty, staan Madeley as Arbeider-Hoofbestuur-kandidaat teen R.B. Waterson, 'n Arbeider-Cresswelliet, en wen met 50 stemme. Hy herhaal die prestasie in die 1933-verkiesing toe hy 1 564 meer stemme kry as die S.A.P.-Koalisie-kandidaat, kol. Hendrik Mentz, latere kabinetsminister van die Verenigde Party. In 1938 kom Madeley te staan teen sowel die Verenigde Party as die Nasionale Party, maar wen nogtans met 'n meerderheid van 1 486.

1943-1961

Net die Nasionale Party se D.W. Stokes staan Madeley in 1943 teen, maar die dienende Volksraadslid kry 'n rekord-meerderheid van 3 974 stemme en wen die agste keer die setel. Hy werk van 1939, toe Hertzog as eerste minister bedank, met die Verenigde Party saam en bly 'n kabinetsminister tot hy in 1945 uit die politiek tree. Sy bedanking noodsaak 'n tussenverkiesing op 27 November 1947 wat die Arbeidersparty se T.W.B. Osborn met 949 stemme teen 'n kandidaat van die Verenigde Arbeidersparty wen.

Osborn behou die setel in 1948 vir die Arbeidersparty. In 'n tussenverkiesing op 9 November 1949 wen L. Lovell (ook 'n Arbeider) met 'n meerderheid van 2 441 teen twee onafhanklikes. Lovell wen ook in 1953, maar in 1958 kom hy derde teen die V.P. en N.P. Van toe af sou dit 'n grenssetel wees. In 1961 behou die V.P. die setel teen die Progressiewe Party met 'n meerderheid van 2 664.

1961 en later

In 1966 wen die N.P. die setel die eerste keer in 51 jaar toe P.Z.J. van Vuuren 478 stemme meer as die V.P. se P. Davis kry. Van Vuuren word in 1970 deur die V.P. se H.J. van Eck ontsetel toe hy met 727 stemme verloor. Van Eck behou die setel in 1974 vir die V.P. met 'n meerderheid van 1 917 teen die N.P. se F.J. Smuts.

Partye en kandidate gewen

1915 - Walter Madeley van die Arbeidersparty
1920 - Walter Madeley van die Arbeidersparty
1921 - Walter Madeley van die Arbeidersparty
1924 - Walter Madeley van die Arbeidersparty
1929 - Walter Madeley van die Arbeidersparty
1933 - Walter Madeley van die Arbeidersparty
1938 - Walter Madeley van die Arbeidersparty
1943 - Walter Madeley van die Arbeidersparty
1948 - Dr. Thomas Osborn van die Arbeidersparty
1953 - Leopold Lovell van die Arbeidersparty
1958 - Donald Grant Ross van die Verenigde Party
1961 - Donald Grant Ross van die Verenigde Party
1966 - Pieter van Vuuren van die Nasionale Party
1970 - Hendrik van Eck van die Verenigde Party
1974 - Hendrik van Eck van die Verenigde Party
1977 -
1981 - C.R.E. Rencken van die Nasionale Party

Bronne

Amptelike Jaarboek van die Republiek van Suid-Afrika 1983. 1983. Johannesburg: Chris van Rensburgpublikasies.
Schoeman, B.M. 1977. Parlementêre verkiesings in Suid-Afrika 1910-1976. Pretoria: Aktuele Publikasies.