Boerjatië

federale deelgebied van Rusland

Boerjatië (Russies: Республика Бурятия; Boerjaties: Буряад Улас) is ’n outonome republiek (’n deelgebied van Rusland). Dit lê in die suidsentrale deel van Siberië aan die oostelike oewer van die Baikal-meer.

Republiek van Boerjatië
Буряад Улас
Die ligging van Boerjatië in Rusland.
Die ligging van Boerjatië in Rusland.
Politieke status
Land Russiese Federasie
Federale distrik Siberië
Ekonomiese streek Oos-Siberië
Stigting 30 Mei 1923
Regering
Hoofstad Oelan-Oede
Leier Wjatsjeslaf Nagowitsin
Amp President
Wetgewer Choeral
Bevolking
Sensus 2010
Totaal 972 021
Volgorde 54ste
Digtheid 2,77 /km²
Stedelik 58,4%
Plattelands 41,6%
Statistiek
Oppervlakte 351 300 km²
Volgorde 15de
Tydsone UTC+09:00
Registrasienommer 03
Amptelike tale Russies, Boerjaties
Webtuiste http://egov-buryatia.ru/
Wapen en vlag
Wapen
Wapen
Portaal  Portaalicoon   Rusland

Geskiedenis

wysig

Die Boerjate het ontstaan deur ’n vermenging van inheemse sjamanistiese bevolkingsgroepe en nomadiese Mongole in die 9de en 10de eeu. Hulle het ’n eie kultuur ontwikkel en ’n vorm van sjamanisme met Tibettaans-Boeddhistiese invloede. In die 12de eeu word hulle onderwerp deur Genghis Khan en hulle bly drie eeue lank onder die invloed van sy ryk. Toe die Mongole in die suide en ooste hulle moet onderwerp aan die Mantsjoes, beëindig die Boerjate hul vriendskaplike bande met hul suidelike broedervolke. Hierdeur raak hulle baie geïsoleerd in teenstelling met die verbond van die Mongole en Mantsjoes en besluit om ’n alliansie aan te gaan met Rusland, wat ál verder oos opgeruk het.

Die Russe kom in die 17de eeu na die gebied op soek na rykdom en goud en stig in 1666 die fort by Oelan-Oede, van waar die Russiese kolonialisasie begin. ’n Groot aantal Mongole vlug hierop na die suide. Met die bou van die Transsiberiese spoorlyn in die tweede helfte van die 19de eeu begin die grootskaalse ekonomiese ontwikkeling van die gebied. In 1923 word die Boerjatiese OSSR geskep uit die Boerjaties-Mongoolse en die Mongools-Boerjatiese oblast wat in 1992, ná die val van die Sowjetunie, die status van outonome republiek kry met die naam Republiek Boerjatië.

Geografie

wysig
 
Landskap in die suide van Boerjatië

Die republiek grens in die noordweste aan die Irkoetsk-oblast, in die ooste aan Zabaikalski-krai en die republiek Tiwa, en in die suide aan Mongolië.

Boerjatië omsluit die gebiede suidoos, suid, wes en noord van die Baikal-meer (60% van die grens). Meer as 80% van die gebied is bergagtig, met onder meer die Baikal-gebergte noord van die Baikal-meer en die oostelike Jablonowi-gebergte. Die hoogste punt is Moenkoe-Sardik (3 491 m).

Belangrike riviere in die gebied is die Bargoezin, Bowen-Angara, Irkoet, Kitoi, Oeda, Oka, Selenga en Witim.

Klimaat

wysig

De gemiddelde jaartemperatuur is -1,6ºC. Die temperatuur verskil gemiddeld van -22°C in Januarie tot +18°C in Julie. Die gemiddelde jaarlikse neerslag is 244 mm.

Ekonomie

wysig

Die ekonomie is grotendeels gebaseer op akkerbou (groente, aartappels), bosbou, veeteelt en die vervaardiging van grafiet, leer en tekstiel. Ander belangrike sektore is vissery, jag en voedselverwerking. Die Baikal-meer is ook ’n groot trekpleister vir toeriste.

Demografie

wysig

In die 2002-sensus was die bevolking 981 238, waarvan 665 512 Russe (67,8%), 272 910 Boerjate (27,8%), 9 585 Oekraïners (1,0%) en 8 189 Tartare (0,8%). Daar is ook ’n hele paar ander minderhede.

Groot stede en dorpe

wysig
 
'n Kaart van Boerjatië en sy bure.

Eksterne skakels

wysig