Consolidated PBY Catalina

Die Consolidated PBY Catalina is 'n vliegboot wat onder andere as 'n bomwerper en patrollievliegtuig gebruik is tydens die Tweede Wêreldoorlog. Dit was ook gebruik om duikbote te soek en te kelder. Die PB beteken Patrol Bomber en die Y is die kode wat toegeken is aan Consolidated Aircraft.

Consolidated PBY Catalina
'n PBY-5A op patrollie, 1942-43
Tipe	Bomwerper & vliegboot
Vervaardiger	Consolidated Aircraft
Nooiensvlug	21 Maart 1935
Onttrek	Januarie 1957
Hoofgebruiker	Amerikaanse Vloot Britse Lugmag

Ontwikkeling

Die eerste prototipe, XP3Y-1 het op 21 Maart 1935 sy nooiensvlug onderneem. Die Consolidated Aircraft model-28 was die eerste vliegboot met kantelbalkvlerke. 'n Bestelling is geplaas vir sestig PBY-1 soos die eerste produksievliegtuig bekendgestaan het. Die eerste vliegtuie is in Oktober 1936 afgelewer. 'n Volgende bestelling van 50 is in 1937/8 afgelewer. Gedurende 1938 is drie PBY-3 en 'n vervaardigingslisensie aan die USSR verkoop. Die USSR model, hernoem na GST, was toegerus met M-62 motore.

Verdere bestellings vir 66 PBY-3's en 33 PBY-4's is aan die Amerikaanse Vloot afgelewer. Laasgenoemde model bevat die observasieborrels aan die kante van die vliegtuig wat kenmerkend van die meeste modelle daarna was.

Die Britse Lugmag het een evaluasiemodel 28-5 in Julie 1939 ontvang, wat hulle opgevolg het met 'n bestelling van 50 vliegtuie soortgelyk aan die Amerikaanse Vloot model PBY-5. Die Britse naam vir die vliegtuig, Catalina, is daarna ook deur die Amerikaanse Vloot gebruik. Gedurende 1940 het die Britse Lugmag sy bestelling verdubbel. Bestellings is ook ontvang van Australië (18), Kanada (50), Frankryk (30) en Nederlands Oos-Indië (36).

Van die Amerikaanse Vloot se oorspronklike bestelling vir 200 PBY-5's, is die laaste 35 afgelewer as PBY-5A (amfibiese vliegtuie) en 'n addisionele bestelling vir 134 was ook geplaas vir PBY-5A. Twaalf van hulle is oorgeplaas na die Britse Lugmag as Catalina's III en twaalf meer was ingesluit in die Nederlands Oos-Indië- bestelling.

Tegniese besonderhede

Besonderhede van die Consolidated PBY-5:

Item	Statistiek
Aantal motors	2
Tipe motor	Skroef
Vervaardiger	Pratt & Whitney R-1830 Twin Wasp Stermotor
Kraglewering per motor	1 200 perdekrag
Vlerkspan	31,70 m
Lengte	19,47 m
Hoogte	5,76 m
Maks. opstyg massa	12 283 kg
Maks. snelheid	306 km/h op 3 200 m
Operasionele hoogte	7 315 m
Togafstand	6 437 km
Bewapening	Ses 0,303 Vickers masjiengewere.

Bron

• Bombers 1939–1945 Kenneth Munson, Bounty Books 2012 ISBN 978-0-7537-2172-8