Dam
'n Dam is in Afrikaans meestal die plek waar 'n muur of wal in ’n stroom of ’n rivier gebou is om die water op te gaar en dit sluit dus die hele opgegaarde watermassa saam met die wal in. ’n Tweede betekenis is, soos in Engels, die groot wal of versperring self wat die vloei van water belemmer of stuit om sodoende 'n reservoir of 'n meer van water te skep. Die meeste damme het 'n oorloop waaroor of -deur water kan vloei wanneer die dam vol is. Sluise op die oorloop kan gebruik word om die watervlak akkuraat te beheer. In teenstelling met natuurlike mere, is damme altyd mensgemaak. Damme word gewoonlik gebou vir vloedbeheer (om oorstromings te voorkom) of om water op te gaar. Die opgegaarde water kan dan gebruik word vir besproeiing, watervoorsiening, die opwekking van hidroëlektrisiteit, ens.
Die hoogste dam(-wal) in die wêreld was die Nurekdam in Tajikistan, wat 300 meter hoog is, maar dit is oortref deur die 305 meter hoë Jinping-I-dam in die Yalongrivier in Liangshan, Sichuan, Volksrepubliek China, wat in 2014 voltooi is.
Die grootste dam in die wêreld, in terme van opgaarkapasiteit, is Drieklowedam (Three Gorges) in die Volksrepubliek China.
Die grootste dam in Suid-Afrika is die Gariepdam.
Konstruksie
wysigVan die eerste damme is reeds 7000 jaar gelede in Mesopotamië gebou. Moderne damme word in 'n boogvorm van beton met staalbewapening gebou. So 'n boogmuur versterk die dam se struktuur wat help om die gewig van die water te weerstaan.
Fotogalery
wysig-
'n Dam in Turkye.
-
Die Drieklowedam in China.
-
Die Aswan High-dam in Egipte
Sien ook
wysigEksterne skakels
wysig- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Damme.
- Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir dam.