Hierdie artikel bekyk Duits as vreemde taal oor die wêreld heen. In die besonder word gefokus op die Duits wat by geregistreerde instansies en staatsinstellings aangebied word.
Tans is Engels orals in die Duitstalige lande teenwoordig, maar Duits het nie daarom onbelangriker geword nie. Inteendeel, Duits het oor die afgelope jare belangriker geword in baie wêrelddele. Die aantal mense wat Duits aanleer het groter geword, moontlik weens die beeld van die Duitstalige lande. Mense leer veral Duits danksy die politiese stabiliteit en ekonomiese mag van die DACH-lande Duitsland, Oostenryk en Switserland. Hulle wil by Duitse maatskappye werk of in een van die drie lande studeer. Dikwels word Duits nie om sy "romantieke" literêre waarde – soos Goethe – geleer nie. Omstreeks 1900 is Duits toenemend aangeleer weens die Duitse Keiserryk se mag en die sukses van Duitse wetenskaplikes wat baie Nobelpryse ingepalm en tegnologiese wondere tot stand gebring het. Duits het in wese net so belangrik soos Engels en Frans geword.[1]
Engels is die Westerse taal wat tans die meeste ter wêreld wydverspreid voorkom en die Duitssprekendes sal nie skroom om Engels te gebruik nie. Baie wetenskaplike werke wat oorspronklik in Duits geskrywe is, is nog nie in Engels vertaal nie. Dit skep probleme. As die wetenskaplikes ook nie hul werk in Engels skryf nie, word hulle en hul goeie werk nie in die buitewêreld raakgesien nie.[1]
Taalnavorsers soos Ammon vind dit "fataal" wanneer Duitse politici in die buiteland net Engels praat, veral in lande met belangrike Duitse minderhede soos Brasilië en die VSA. Die politici sal daar tweetalig optree, in Duits en Engels. Dit sou nutteloos wees om Duits aan te leer indien die Duitse politikus, diplomaat of afgevaardigde slegs in Engels praat. Dit werk egter net so teenproduktief wanneer Duitse taalaanleerders in Engels deur Duitssprekendes beantwoord word.[1]
In die jaar 2015 het daar wêreldwyd omtrent 15,46 miljoen mense Duits as vreemdetaal aan verskeie instansies geleer.[2]
Top 15 lande wat Duits as vreemde taal studeer het
1.DaF verwys na Deutsch als Fremdsprache (Duits as Vreemde taal). Volgens die vergelykende tabel met die gestandaardiseerde Europese verwysingskader kan die TestDaF (die verskeie eksamens wat onder andere deur skole afgelê word) strek vanaf TDN3 (B2.1.-B2.2), TDN4 (B2.2-C.1.1) tot TDN5 (C1).[3] Kortom, tussen B2 en C1.
2. Die Test Deutsch als Fremdsprache is 'n toets wat afgelê word wat die voornemende student onder meer die vergunning kan gee om hom of haar by 'n Duitse universiteit of skool in te skryf (waar in die Duits as die onderrigtaal gebesig word), of as uitruilstudent opgeneem te word.
3. Die EWB verwys na die Einwandererbund of immigrantevereniging.
Kameroen het drie regerings agtereenvolgens gehad wat elkeen sy afsonderlike taalbeleid afgedwing het. Aanvanklik word Kameroeners na Europa self gestuur om daar as tolke opgelei te word vir die handel. Later het Engelse Baptiste in plekke soos Victoria Engels as onderrigmedium aangebied, aangesien die kinders van vrygestelde slawe uit die Amerikas, Sierra Leone en Fernando Po reeds 'n Pidginengels gepraat het. Omrede die Baptiste juis sendingwerk gedoen het, was hulle ook gretig om die volkstale te leer ken.[4]
Op 12 Julie 1884 word Kamerun amptelik die protektoraat van Duitsland. Die Baptiste het teen daardie tyd reeds 24 sendingstasies gestig wat die volkstaal gebruik het, asook vyf bykomende Engelsmediumskole. Die Engelse Baptiste het nou verslag gedoen aan die Duitssprekende Basel-sendinggenootskappe. Die nuwe sendelinge het twee volkstale (Douala en Mungaka) vanuit Suid- en Wes-Kamerun gebruik om sendingwerk mee te doen. Die Amerikaanse Presbiteriane is toegelaat om in Engels en ander volkstale pleks van Duits as onderrigtaal mee voort te sit. Vir 'n tyd lank is Pidginengels toegelaat om as taal in die handel en weermag gebruik te word. Maar in 1907 besluit Goewerneur Seitz alle onderrig moet voortaan slegs in Duits geskied. Hy was wel bereid om die volkstaal toe te laat, maar het dit probeer ontmoedig: die leerlinge sou tog hul hoërskoolloopbane in Duitsland moes voortsit, want in daardie jare is slegs laerskole, handelskole en seminaarskole in Kamerun aangebied.[4]
Kameroen het 'n groot verskeidenheid tale, in so 'n mate dat nie een van die volkstale algemeen in al die landstreke gepraat word nie (wat anders is as Swahili in Oos-Afrika, wat tydens kolonisering maklik as lingua franca gebruik kon word). Teen 1910 was die vrees daar dat die een volkstaal die ander sal begin oorheers, wat die een volk meer oorheersend sal maak as ander, wat konflik tot gevolg sou hê. Daarom het die Duitse owerheid op 10 April 1910 aangekondig dat slegs die Duitse taal saam met die onmiddellike volkstaal in die gebied gebruik mag word. Dit was veral gedoen om Douala in te perk wat wydverspreid in die onderrigtaal gebruik is; anders sou die voortgesette neiging meer mag en prestige aan die Doualavolk gegee het. Die daaropvolgende regerings het almal dieselfde gedoen.[4]
In 1914 breek die Eerste Wêreldoorlog uit en die skole word vir twee jaar lank gesluit. Na afloop van die oorlog palm Frankryk vier-vyfdes van Kamerun in en regeer uit Parys oor die kolonie. Die Britte het die ander vyfde beheer. Sedert 1921 was Frans die enigste onderrigmedium wat toegelaat is in die Franssprekende Kameroen. Die onderwysers is verbied om die volkstale of Pidginengels te besig. Die hoërskoolloopbane is nou in Frankryk voortgesit. Voor die onafhanklikheid van Kameroen in 1960 was die handboeke op die Kameroense skoolbank presies dieselfde as dié in Frankryk. In die Engelssprekende deel het Brittanje dieselfde beleid soos in Nigerië gehandhaaf: die eerste vier skooljare in die volkstaal, die res van die skoolloopbaan in Engels.[4]
Nietemin het die belangstelling in Duits sedert die jaar 2000 voortdurend bly styg. Teen 2015 het die aantal leerlinge wat Duits studeer, vergeleke met 2010 (en in ooreenstemming met die demografiese ontwikkeling), met 10% gestyg na ongeveer 230 000. Daar is altesaam 2 133 skole wat Duits aanbied. Duits moet egter ook meeding met ander tale soos Sjinees, Spaans, Arabies en Italiaans, maar het gestabiliseer en daarop uitgebou. Dit is hoofsaaklik die gevolge van die meer vrye teuels wat die skole gegee is. Voorheen kry mense die ampstale Engels en Frans as onderrigtale, met Spaans en Duits wat elk tradisioneel in die kurrikulum as die eerste nie-nasionale vreemde taal aangebied is. Maar nou is ook Italiaans, Arabies en Sjinees by die leerplan opgeneem. In party skole is ook as 'n proeflopie verskeie Kameroentale opgeneem. Duits is neffens Spaans in die Franstalige skoolstelsel, naas Engels, die eerste vreemde taal wat onderrig word wat nie die amptelike landstaal is nie. Duitse universiteite het ook heelwat voornemende studente uit Kameroen met sukses gewerf. Teen die Europese Wintersemester 2012/2013 het altesaam 5 833 Kameroense studente by die universiteite ingeskryf; ongeveer soveel as die aantal studente uit die buurland van Duitsland, Frankryk.[5]
In 2008 en 2009 word 'n nuwe onderwysopleidingsentrum in Maroua geopen. Daar kry in die vak Duits in die reël 30 studente per jaar wat die vak studeer: 20 op die voorgraads- en 10 op die meestersgraadvlak. Intussen is daar ook ongeveer 300 voornemende onderwysers wat die vak Duits neem. Ongeveer 120 studeer Duits vanaf die eerste- tot derdejaar wat in die jaar 2012 begin het.
Die aantal leerlinge en studente sien soos volg daaruit:[5]
Tydens die Portugese bewind was Duits 'n keusevak in die handjievol hoërskole wat uitgesit was vir die Portugese en diegene wat hul tot die Portugese kultuur assimileer het. Sedert 1975 se onafhanklikheid was daar vir drie dekades geen sprake van Duits in die Mosambiekse klaskamer nie. Weens die besondere band tussen die Volksrepubliek Mosambiek en die DDR, is Duits vir 'n tydjie lank (omstreeks 1978 tot 1981) opsioneel aangebied aan die Univeriteit Eduardo Mondlane in Maputo (vir diegene wat moderne vreemdetale studeer (letras modernas).[7]
In 2003 rig Mosambiekers wat teen die einde van die 1980's uit die DDR na Mosambiek teruggekeer het, die Ambassade vir die Duitse Bondsrepubliek in Maputo op. Die Deutschen Entwicklungsdienst (DED) was weer betrokke by die Deutsch-Mosambikanischen Freundschaftsvereines (Associação de Amizade Moçambique-Alemanha/AAMA). Later, in 2017, groei Centro Cultural Moçambicano-Alemão (CCMA) Goethe-Zentrum uit verskeie organisasies. In 2005 was daar 130, in 2010 geen en in 2015 500 volwassenes wat Duits in Mosambiek geleer het.[7]
Hoewel Duits in 2017 steeds nie deel van die nasionale skoolleerplan uitmaak nie, is daar tog 'n groeiende belangstelling by beroep-, handel- en buitelandse skole, soos Instituto Comercial de Maputo, Instituto Industrial e Comercial da Beira, American International School of Mozambique en Skandinaviska Skolan i Maputo.[7]
Die aantal leerlinge en studente sien soos volg daaruit:[5]
Die binnehof van die Goethe-Institut tydens die OpenAfrica-week, 4 Desember 2015, Johannesburg
Duitsonderrig het sedert 1830 'n amptelike skoolvak in Suid-Afrika geword; na enkele onderbrekings word eksamens vir Duits vanaf 1860 afgelê. In 1918 word leerstoele by die Universiteit van Stellenbosch en die Universiteit van Kaapstad ingerig. In die aanvang van die 1960's word aan alle blanke universiteite Duits aangebied en tot die 1970's ook aan vier nieblanke universiteite. By elke groot Afrikaanssprekende blanke skool is "Duits Derde Taal" aangebied,[8] terwyl Engelse skole se derdetaal meestal Latyn en sporadies Frans was.[9] Tot aan die begin van die 1970's was die universiteitstoelatingsvakke hetsy Wiskunde of 'n derdetaal wat in matriek (Senior Sertifikaat) afgelê moes word.[8][9] Nederlands kon hier nie as derdetaal tel nie, omdat die Wet tot 1983 Afrikaans sinoniem met Nederlands beskou het (lees Erkenning van Afrikaans). By die destydse Potchefstroomse Universiteit vir Christelike Hoër Onderwys is 'n student wat byvoorbeeld Afrikaans wou neem selfs in die 1980's nog aangeraai om Latyn of Duits te ken (ten opsigte van die Afrikaanse grammatika), terwyl 'n voornemende doktorsgraadstudent in hetsy die Afrikaanse letterkundige of grammatikarigting Frans of Duits moes ken:[10]
Voorgraads:
Daar is geen verpligte byvakke nie, maar kennis op matriekvlak van Latyn word aanbeveel en Duits is baie waardevol, omdat kennis hiervan lig op taalverskynsels werp.
…
Vir die doktorstudie word kennis van Frans of Duits vereis.
Teologiese studente en alle nagraadse studente in die natuurwetenskappe aan dieselfde universiteit was verplig om minstens 'n leeskennis van Duits te verwerf. Gedurende die honneursjaar van die vakrigting Duits aan dieselfde universiteit het die leerplan onder meer bestaan uit ouer Germaanse tale soos Middelhoogduits, Oudhoogduits of Goties, waarvan Middelhoogduits verpligtend was. In teenstelling met die Afrikaanse meestersgraad het die student die keuse gehad om nie 'n verhandeling te skryf nie, maar in sy plek wel drie kursusse te voltooi wat afsonderlik skriftelik geëksamineer is. Verder was die algehele boodskap: [11]
Vir die Afrikaner het Duits ’n besondere waarde omdat dit die herkoms van baie Afrikaanse en Nederlandse taalverskynsels en woorde verklaar. Terwyl Afrikaans ’n besondere eenvoudige struktuur het, aangesien feitlik alle fleksies en uitgange verdwyn het, het Duits ’n besonder sintetiese, gekompliseerde struktuur met geweldig baie vorme en uitgange. Juis daarin is die besondere vormende waarde van Duits geleë. Dit dwing die gebruiker tot presiese en suiwer gedissiplineerde uitdrukking en denke. ’n Nagraadse studie kan die student tot of ’n taal- of ’n literatuurwetenskaplike vorm wat as navorser of/en universeiteitsdosent ’n bydrae tot die geesteswetenskap kan lewer.
Sedert die laat-1970's (veral na afloop van die Soweto-opstande), word die derdetaalvereistes toenemend afgeskaf (met die uitsondering van Latyn, wat tot November 1994 kragtens die wet verpligtend was vir regstudente, ongeag die universiteite se outonomie), wat die teruggang van Duits bewerkstellig. Ander sien weer die groot agteruitgang in die jare 1989 tot 1992, toe onderwyshulpbronne meer onder alle skole verdeel moes word en Duits as taalvak weens rasionalisering geskrap moes word. Die Duitse onderwysers en dosente is sodoende drasties verminder.[12][8]
Teen 1994 word die Europese tale oorwegend as "elitisties" beskou, met die uitsondering van die oudkoloniale tale soos Frans, Portugees en Engels wat skielik as "Afrikatale" beskou word.
Teen 2007 was daar meer as 10 000 skoolleerlinge landwyd wat die taal in 89 skole kon leer; asook die drie internasionale Duitse skole in Kaapstad, Johannesburg en Pretoria. Die onderwysvlak wissel wel: Ogwini High School (in die Durbanse Township Umlazi) is byvoorbeeld die eerste townshiphoërskool in Suid-Afrika wat tot B1-vlak volgens die Europese verwysingskader aanbied, terwyl die Wartburg-Kirchdorf-Schule in KwaZulu-Natal vir sy Duitse moedertaalsprekers C1 aanbied.[13] Teen 2008 was daar 8 406 skoliere wat Duits as vreemde taal geleer het (vanaf Graad 1 tot Graad 12).[9]
Teen 2012 was daar reeds 13 universiteite in Suid-Afrika oor wat Duits aangebied het, waarvan drie egter reeds hul programme verminder het. Die Universiteit van Limpopo sluit sy Duitse Departement in 2007, die Universiteit van Johannesburg sluit sy Departement in 2012 (of, soos gestel word: Obwohl die Deutschabteilung nicht offiziell geschlossen wird, werden neue Studierende im Fach Deutsch nicht zugelassen.),[14] terwyl Unisa (wat in 2004 die tweede grootste Germanistiekafdeling gehad het naas Stellenbosch, maar teen 2012 slegs eerstejaarsmodules aanbied)[8] syne sluit in 2016.[15] Die leerstoel "Germanistiek" word uit die voormalige agt slegs by twee universiteite nog aangebied: die Universiteit van Stellenbosch en die Universiteit van die Witwatersrand.[8] Die Universiteit van Kaapstad het reeds sedert 2010 nog Duits in die eerste- en tweedejaar aangebied en kan daarom nie meer as hoofvak gekies word nie. Tog het die honneursjaar behoue gebly.[8]
Hier volg enkele tabelle volgens studentetal aan universiteite.
Aantal studente van die Duitse Departement aan die Universiteit van Stellenbosch volgens modules
Module
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
1ste jaar
Duits 178
130
102
136
148
128
156
138
170
141
171
156
160
Duits 188
47
37
41
23
24
34
36
25
39
32
32
24
2de jaar
Duits 278
28
63
48
76
49
49
51
58
70
67
96
80
Duits 288
10
13
16
19
20
22
15
15
3de jaar
Duits 318/348
14
19
18
16
7
12
10
12
11
13
13
Duits 328/358
3
5
4
11
5
10
10
13
Honneursjaar
4de jaar
Duits 778
1
5
1
1
2
2
3
1
3
H.O.D.
4de jaar
H.O.D.
1
3
1
2
3
2
2
3
5de jaar
MA
1
1
4
4
1
6de jaar
DLitt / PhD
1
2
3
Totale aantal studente
221
241
261
277
236
267
258
296
291
322
331
315
Die Universiteit van Stellenbosch toon in bogenoemde tabel 'n bestendige groei.[16]
Aantal studente van die Duitse Departement aan die Universiteit van Pretoria volgens modules
Sedert 2003 is nie een enkele MA-verhandeling in Duits aan die Universiteit van die Vrystaat geskryf nie. Die teruggang kan deels toegeskryf word aan die 14 Vrystaatse skole in die jaar 2000 wat Duits aangebied het, wat verminder het tot die enkele 4 skole in die jaar 2014. By die Universiteit van die Vrystaat was die Duitse afdeling die kleinste van die Departement Afrikaans, Nederlands, Duits en Frans in die jaar 2014. Daar is wel sedert 2013 moeite gedoen om buitelandse navorsers te lok, met werkswinkels en ander akademiese “kruisbestuiwing” wat plaasgevind het.[18]
Naas die universiteite en rasionalisering wat Duits in Suid-Afrika in die gesig gestaar het, of steeds in die gesig staar, is daar ook ander probleme:
- Voor die 1980's was die leerboeke in der waarheid grammatikaboeke wat uitsluitlik deur Suid-Afrikaanse niemoedertaalsprekers geskryf is en wat swaar op vertaling gesteun het. Voorbeelde sluit in Moderne Duitse Grammatika en 'n Duitse taal- en leerboek . Dikwels het die Suid-Afrikaanse leerling nie 'n benul gehad wat in Duitsland of die Duitse kultuur self aangaan nie. Die pligleesstof was Der Töpfer von Kandern (Hermine Villinger) of Emilia Galotti (Lessing). Die grootste onderskeid tussen die voormalige en huidige Duits as Vreemde taalonderrig was die grammatika wat baie meer sterk benadruk is as die gesproke Duits. Voorsetsels, werkwoordtye, tydvorme en alle ander grammatikareëls moes leerders in hul slaap kon opsê.[9] Inderdaad kon die leerders baie formele en oudmodiese Duits skrywe, maar geen Duits praat nie. Ook baie Duitsonderwysers het nie goed Duits bemeester nie, juis omdat hulle ook volgens die Grammatika-Vertalingsmetode geleer het. Die letterkunde het dikwels wel uit die klassieke tekste bestaan, onder meer die Van Schaik-reeks, wat Wilhelm Tell insluit (leeslyste kan in die ou DUSA-tydskrifte gevind word wat jaar op jaar per provinsie verskil het).
Die onderwysers het egter self nie oor baie bronne beskik nie: inligting was moeilik om te bekom en die onderwysers self was van die wêreld afgesonder. Daar was geen internet nie, die onderwysers het dikwels ver van die hoofstede gebly, daar was meestal een Duitse onderwyser per skool, die vakkolleges was nie so maklik bereikbaar nie (en probleme moes dikwels self opgelos word), resente Duitse handboeke was moeilik bekombaar, en Duitse koerante en tydskrifte het so te sê glad nie bestaan nie. Waar die Duitse onderwysers wel bymekaar kon kom, was die hooftema gewoonlik die matriekeksamen. Daar was geen tyd om die ontwikkeling van die didaktiek en landkunde en/of die Duitse taal te bespreek nie. Beurse om oorsee te gaan leer was vir die gewone onderwyser eenvoudig onbekend. Uitruilstudenteprogramme was daar ook nie.
Die onderwyser en leerling kon dus nie moderne en gesproke Duits leer nie. Onsamehangende en dikwels niksseggende (maar grammatikaal-korrekte) uitdrukkings moes geleer word soos:
Die deutsche Sprache ist meinem Freund geläufig.
Ich bin dem Lehrer gram.
Der Wagen entschwand seinen Blicken.
Der Knabe schämt sich seines Bruders.
Verder was spreekwoorde en uitdrukkings seer geliefd.[19]
F.D. Du Plooy lig reeds by sy intreerede in 1976 getiteld "Het die onderrig van Duits in ons skole die breë weg betree?" die volgende probleme by Afrikaanse skole uit:[20]
Dikwels word Duits op skole geneem bloot as gevolg van 'n beperkte vakkeuse, op aandrang van die ouers, of valse verwagtinge wat die studentelewe kan bied (waar Duits dikwels 'n verpligte vak was).
Die oorvol Duitse klasse lei dikwels tot minder individuele aandag van die onderwyser se kant af.
Duits kan nie binne vier jaar aan die hoërskoolleerling geleer word nie; nog minder kan skoolplanne van moedertaalsprekers uit Duitsland met derdetaalaanleerders in Suid-Afrika vergelyk word.
Duits is 'n taal wat te ingewikkeld is vir leerlinge met "'n beperkte intelligensie of 'n ondergemiddelde taalgevoel". Daarom is die "sogenaamde kultuurwaarde van Duits vir vroeë en soms gedwonge skoolverlaters […] van nul en gener waarde". Die Duitse taal behoort eintlik net vir die voornemende universiteitstudent of die linguïs toelaatbaar te wees.
Die onderwysers is so gefokus op die eindeksamen en om soveel leerlinge moontlik te laat slaag. Die voorbereiding van die eksamen, vir so 'n komplekse taal, het dikwels gepaard gegaan met drilwerk. Nadat vasgestel is wat die eksaminator verlang, word slegs daarop gekonsentreer. Die grammatika word tot in die fynste detail elkeen afsonderlik behandel. In Standerd 9 en 10 word die Nachdem-sinne in die lydende vorm en die voorwaardesinne in die konjunktief veral baie benadruk. Praatgerigtheid het in wese nie bestaan nie.
Dikwels lê die fout by die skoolhoof self wat prestasiegerig is en druk op die onderwysers uitoefen om toe te sien dat die leerlinge alle moontlike en voorgeskrewe vrae met die antwoorde bekom en soos 'n resitasie kon opsê.
Du Plooy is gekant teen "Duitse kultuurleer", waar die werk gelees word wat in Duits is, maar die vrae en antwoorde in die moedertaal van die leser voltooi word.
Die groot kopseer bly: Die een groep pedagoge beklemtoon die studie van die grammatika en die ander groep wil dat die kind die grammatika self moet ontdek. Du Plooy is van mening die leerling kan nie vanself weet hoe om 'n sin aan mekaar te timmer nie.
Die universiteite kla steen en been die eerstejaars kan geen korrekte sinne bou nie. In 1975 het 35 persent van die eerstejaarstudente in die B.A.-groep in die eenvoudigste taaltoets gedruip; ongeveer dieselfde persentasie was grensgevalle.
Die grootste probleem is die min kontak met Duitssprekendes: "Die Duitsleerling hoor by ons ongeveer 1/43ste soveel Duits soos die Duitse kleuter in sy voorskoolse jare. Waar, hoe, wanneer en met wie kan ons leerlinge op die platteland Duits leer praat soos maar net byvoorbeeld 'n tweede taal? Mens leer 'n vreemde taal nie in die klaskamer praat nie maar tussen vriende, by maats, op straat, in anderstalige gemeenskappe. Met wie moet ons plattelandse leerlinge Duits praat as daar in 'n gebied van honderde vierkante kilometers geen enkele Duitssprekende te vinde is nie?". Die wil om Duits te praat is eenvoudig net nie daar nie. Op hierdie wyse het Duits soortgelyk geword aan 'n dooie taal soos Oudgrieks en Latyn.
Die hoor-en-sê-metode gaan egter afhang van die leerder self: party sal verkies om net te kommunikeer, ander sal eers die taal verstaan indien die grammatika volledig verduidelik is. Vier jaar is ook eenvoudig te min om volgens hierdie hoor-en-sê-metode te leer. Daar moet grammatikaleer by betrokke wees.
Tönsing bou verder aan sy kollega se sienings uit.[21]
Drie belangrike verskille tussen 'n Afrikaanstalige hoërskoolleerling wat Duits wil leer en 'n Duitse kleuter, wat tot die Afrikaanstalige hoërskoolleerling se nadeel strek, is die gemotiveerdheid tot selfuiting in Duits, blootstelling aan ander tale en die ingewikkelde intrinsieke struktuur van Duits. Die vierde verskil strek wel tot die Afrikaanssprekende se voordeel: hy is al in staat om waar te neem, uit te sonder, 'n reël af te lei en toe te pas.
Die motivering van onbekwame onderwysers by die juniorklasse kan die hele klas verongeluk:
"Die eise wat aan die leerlinge gestel word, is dikwels so minimaal dat ons eerder van ondervoeding as van opvoeding moet praat, en die begaafder leerling keer sy rug beledig en vol veragting op die vak, terwyl die luiaard en die onbegaafde, om minder prysenswaardige oorwegings, die vak dalk nog mag kies."
Die klaskamertyd vir Duits is te min en te veel Afrikaans word in hierdie klaskamers gebruik. Na elke lang skoolvakansie word heelwat van die woordeskat vergeet, juis omdat die omgang met Duitssprekendes meermaal afwesig is.
"Die opvatting oor die waarde van grammatika mag gedurende die laaste vyftig jaar verander het, maar die ervaring het baie duidelik geleer dat by die onderrig van Duits sonder sistematiese grammatika, die resultaat onbevredigend bly."
"In 'n toenemende mate moet die Duitsdosent die frustrerende ervaring deurmaak dat sy eerstejaarstudente nog hoegenaamd geen Duitse prosawerk selfstandig gelees het nie, dat hulle nie die eenvoudigste gedagtegang in Duits kan formuleer nie en dikwels nog nooit van 'n basiese taalreël gehoor het nie."
Die Suid-Afrikaanse student is wel in die 1970's ontvankliker vir die letterkunde wat skoonheid en waarheid betref as die Europese eweknie wat norme verwerp, anti-outoritêr is, "entoesiasme as kinderagtig verag en sinies of blasé herkoms en tradisie, die geskiedenis en sy verpligting verwerp en uit vrees vir 'n derde wereldoorlog in 'n geestelike vakuum ontvlugting soek". Aan die ander kant was die Suid-Afrikaanse student hoofsaaklik kritieklose, oordeellose napraters en aanvaarders van elke outoriteit, wat in skrille teenstelling was met die anti-outoritêre opleiding oorsee wat dikwels rewolusie bloot ter wille van rewolusie aangehang het.
Teen die 1980's was die nuwer metode ingevoer om meer kommunikatief-pragmaties te wees; maar die aantal leerdergetalle word toe reeds al hoe minder (want baie universiteite stel Duits nie meer as vereiste nie). Soos die onderriggehalte verbeter het, word die staatsgeld egter minder gemaak. Teen die tyd toe die post-Apartheidregering se nuwe kurrikulum Duits weer toegelaat het, en eksamens moontlik gemaak het, was dit reeds te laat. 'n Verdere spyker in die doodskis was die post-1994 Suid-Afrikaanse onderwysstelsel wat weer teruggekeer het op die oordosis donkiewerk van huiswerk en opstelleskryf, wat glad nie kommunikatief-pragmaties is nie. Die Staat het hom ook nie sommer deur die Europese verwysingskader laat voorskryf nie. In die praktyk sou die Suid-Afrikaanse leerder hoogstens met die matrieksertifikaat Vlak-A1 in Duits kon bereik.[9]
- Die Germanistiek in Suid-Afrika is nog te literêrwetenskaplik ingesteld, wat nie altyd strook met die behoeftes van die pragmatiese aanleerders wat Duits so gou moontlik wil aanleer om in 'n kits 'n goeie beroep los te slaan nie. Party universiteite bied wel blitskursusse aan, soos "Sakeduits", "Duits vir sake- en toerismepraktyk" en "Wetenskapsduits", of maak van Duits 'n pligvak by hul verskeie kursusse.[8]
- Heelwat universiteite het moeite om studente sonder voorkennis en studente met matriekkennis van Duits gelyktydig te akkommodeer.[22]
- Duits ding op universiteit met ander tale soos Sjinees, Frans, Zoeloe, Xhosa en selfs Afrikaans mee. Vergeleke met ander Europese tale het Duits onder Suid-Afrikaners ook dikwels 'n "beeld"-probleem: Frans en Spaans word as "sjiek" en "sexy" ervaar (en ook die lingua franca van baie lande), terwyl Duits tot die DACH-lande beperk is en steeds die verstokte beeld en assosiasie-wurgketting dra: Oktoberfest, Lederhosen, Autobahnen, motorfabrikate, voorliefde vir ordelikheid, stiptelikheid, Nazi's ens. Boonop word Duits ook as "moeilik" ervaar, om maar die „der-die-das/des/dem/den“-voorbeelde van 'n ondeursigtige grammatika te noem.[22]
- 'n Verdere probleem is die kultuuragtergrond van die leerder wat nie altyd deur die merker in ag geneem word nie. Die groep wat heel goed behoort te vaar met die aanleer van Duits is diegene met Afrikaans (L1 – Moedertaal) – Engels (L2 – Tweedetaal) – Duits (L3 – Derdetaal ), juis omdat Duits veel nader aan Afrikaans is wat sinsbou en woordeskat betref. Die Afrikaanse groep maak wel taalfoute deur sy Afrikanerismes en ingeburgerde Anglisismes[23]
Meisten Unfälle passieren ((Die) meeste ongelukke gebeur...)
Meisten Wochenende faulenzen ich zu Hause ((Die) meeste naweke lê ek lui by die huis rond )
Am Ende des Tags (Aan die einde van die dag*... = uiteindelik, op die ou end, per slot van rekening, ten slotte)
So, ich empfehle (So, ek groet...)
So, für 30 Tage (So, vir 30 dae...)
Geld / Zeit spandieren (geld / tyd spandeer* = geld uitgee / tyd bestee)
maar ook hiperkorreksie, soos die um zu ("om te") doelbewus te vermy deur die Engelse patroon na te aap wat slegs van "to" gebruikmaak, soos byvoorbeeld te sien by:
Peter rennt hinterdrein, seinen Hund zurückzubringen.
Die Mutter und Schwester kommen zu sehen was passiert ist.
Diegene met Engels (L1) – Afrikaans (L2) – Duits (L3), put wel voordeel uit hul Germaanse taal, maar sukkel weer met die sinsbou. Dit blyk ook dat die Engelssprekendes selde of geensins van hul Afrikaanse kennis gebruik maak nie. Hulle ervaar dan ook nie die vreemdheidseffek of hiperkorreksie soos die Afrikaanssprekendes dit sal ervaar nie.
'n Soortgelyke probleem ontstaan ook onder diegene met Zoeloe (L1) – Engels (L2) – Afrikaans (L3) – Duits (L4). Al het die Zoeloesprekendes dikwels Afrikaans geleer, gebruik hulle steeds Engels as kruk. Dit word veral weerspieël in die sinsbou wat 'n duidelike Engelse patroon het (Engels is dikwels die hoërskoolonderrigstaal van die Zoeloesprekendes):
Die Hund ist rennen weg. (The dog is running away.)
Vater ist springen in zu die wasser. (Father is jumping into the water.)
Die hund rennen hinaus die Tür. (The dog runs out the door.)
Der Junge wache die hund springen. (The boy is watching the dog jump.)
Der Vater mangel zu gefangen die hunde. (The father needs to catch the dog.)
Die Vater und die Junge waschen die Hund zu kriege in die Wasser. (The father and the boy watch the dog get into the water.)
Die Vater kriege in die Wasser so das die Hund will kriege in die wasser mit ihm. Die Hund waschen die Vater in die wasser und kriege in die wasser zu. (The father gets in the water so that the dog will get in the water with him. The dog watches the father in the water and gets in the water too.)
Nog 'n uitsonderlike probleem onder baie van die Zoeloesprekendes is die woordkeuse wat eerstens toon dat die Duitse woordeskat vir hulle onbekend is, en tweedens die keuse wat gemaak word so naby moontlik aan die Engelse woordeskat moet lyk:
Foutiewe Duits
Engels
Korrekte Duits
Wenn Medizin ricke nicht arbeit meine Familie nehmen ihn order er zu krankenhaus.
When medicine does {die Ricke = a doe} not work my family takes him or her to hospital.
· Wenn die Medizin nicht wirkt/hilft, bringt meine Familie ihn ins/zum Krankenhaus.
· Meine Familie bringt ihn ins/zum Krankenhaus, wenn die Medizin nicht wirkt/hilft.
Wie respekt jeden anderen.
We respect each other.
· Wir respektieren uns gegenseitig;
· Wir achten uns gegenseitig;
· Wir respektieren einander;
· Wir begegnen uns mit Respekt;
· Wir gehen respektvoll miteinander um;
· Wir begegnen uns respektvoll
Sie ist ein groß Fächer von romantisch komödie Film.
She is a big fan of romantic comedy films.
· Sie ist ein großer Fan von romantischen Comedy-Filmen.
· Sie ist ein großer Fan von romantischen Komödien.
Das ist alle etwa mein Famile.
That is all about my family.
· Das ist alles über/zu meine(r) Familie.
· Das ist alles wichtige zu/über meine(r) Familie.
Mein Vater ist arbeitet...
My father is working...
· Mein Vater arbeitet…
Hier volg die aantal leerlinge en studente van die Duitse taal in Suid-Afrika:[6]
Aantal
Afdeling
9 879
Totale aantal persone wat Duits studeer
7 908
Aantal DaF-leerlinge in die skole
871
Aantal studente wat op universiteit of buitemuurs Duits studeer het in 2015
557
DaF-leerlinge aan die EWB (sonder die Goethe-Institut)
In Europa is die aantal Duitslerendes altesaam 9 395 401 mense in 2015. Dit is sowat 60,79% van die totale aantal Duitslerendes wêreldwyd. Vergeleke hiermee was die aantal Duitslerendes in 2010 8 036 768, wat op 'n groeikoers toon van 16,91%+[25]
In die skooljare 2015-2017 is Spaans en Duits op skool die geliefdste derdetaal naas Deens en Engels (laasgenoemde twee is dikwels pligvakke). Duits het egter veld teen Spaans begin verloor, en in die skooljaar 2012-2013 het die aantal leerlinge wat Spaans leer die Duitsleerlinge uiteindelik verbygesteek.
Hierdie volgehoue tendens duur die afgelope jare steeds voort. In die skooljaar 2016-2017 leer 4 200 leerlinge Spaans, en 3 837 Duits. Die skooldogters is meer geneig om Spaans te leer: daar was jaarliks vanaf 2015 tot 2017 omtrent 2 500 ingeskrewe dogters in die Spaanse klas; maar wel 1 900 in die Duitse klas. Duits is gewilder onder die seuns in dieselfde skooljare (2015-2017): omtrent 1 900 leer Duits, meer as 1 600 leer Spaans.[26][27]
In die Midde-Ooste is die aantal Duitslerendes in 2015 altesaam 310 904 mense. Dit beslaan sowat 2,01% van die totale aantal Duitslerendes wêreldwyd. Vergeleke hiermee was die aantal Duitslerendes in 2010 wel 212 570, wat op 'n groeikoers toon van 46,26%+ die afgelope 5 jaar.[28]
In die Gemenebes van Onafhanklike State is die aantal Duitslerendes altesaam 13 098 174 mense in 2015. Dit is sowat 20,05% van die totale aantal Duitslerendes wêreldwyd. Vergeleke hiermee was die aantal Duitslerendes in 2010 4 332 582, wat op 'n afname toon van -28,49%.[29]
In die Oos-, Suidoos- en dele van Suid-Asië is die aantal Duitslerendes altesaam 793 531 mense in 2015. Dit is sowat 5,13% van die totale aantal Duitslerendes wêreldwyd. Vergeleke hiermee was die aantal Duitslerendes in 2010 585 831, wat op 'n groeikoers toon van 35,45%+.[30]
Soos in die geval van Nederland is daar geen wet in die Grondwet van Japan wat die Japannese taal afdwing of beskerm nie. Japannees is, weens sy groot Japanneessprekende bevolking, die de facto taal van Japan.[31]
Terwyl die Japannese tydens die Meiji-era (1868–1912) ywerig aan Engels, Duits, Frans en Russies geleer het om soveel kennis moontlik uit die Weste so vinnig as moontlik op te neem, is veral groot ophef van Engels as dié vreemde taal gemaak (met Frans en Duits as keuses). In die jare net voor en tydens die Tweede Wêreldoorlog is Engels toenemend as die taal van die vyand beskou, sodat meer aandag aan Sjinees en Maleisies bestee en toenemend by die middelbare skoolleerplan ingevoer is; na afloop van die oorlog is daar veral op Engels op skool gekonsentreer, terwyl die ander Westerse tale ondertussen na die universiteitsvlak geskuif is. Maar later het Frans en Duits as voormalige pligvakke op universiteit eenvoudig keusevakke geword, veral na die jaar 2000, toe opnuut die belang van Engels as internasionale kommunikasiemiddel benadruk is.[31]
Op die universiteit in die jaar 2009–2010 bied uit die 747 Japannese universiteite omtrent 715 Engels aan, 610 Sjinees, 531 Frans, 528 Duits en 429 Koreaans. Die standvastigheid van Frans en Duits kan moontlik toegeskryf word aan die assosiasie met die moderniteitsperiode in die Japannese geskiedenis. Die openbare uitsaaier Nippon Hoso Kyokai het wel ook taalklasse elke week aangebied in Engels, Sjinees, Frans, Italiaans, Koreaans, Duits, Spaans, Russies en Arabies wat verdere belangstelling kon geprikkel het. Hier het Koreaans veral skoonskip gemaak deur sy sepies en die 2002 Wêreldbeker (in 1994 is slegs 80 000 lestekste verkoop, teenoor 2005 se 220 000).[31]
In 1988 het die toenmalige Eersteminister Takeshita steun aan Frans en Duits verleen vir die onderwyseruitruilstudente (Japan Exchange and Teaching Program), hoofsaaklik om Japan se spektrum verder as die Verenigde State te verbreed en die Europese mark te benader. In die praktyk was daar weinig Japannese skole wat hierdie tale aangebied het. Dit het dan ook dikwels so uitgedraai dat die Franse en Duitse student op die lange duur Engels in 'n Japannese skool aangebied het. Dikwels is die uitruilstudente van die JET-Program uit die Engelssprekende lande ook eentalig Engels (en power wat Japannees betref), sodat herhaaldelik die stereotipe van "Engelssprekende buitelander" aan die lewe gehou word. Dit is wat betref die staatsdiens.[31]
Met die gebrek aan die nodige taalbeleid het 'n ware privaattaalskoolsakesektor ontstaan waar die Japannese die tale kan studeer wat hulle nie op skool kon leer nie. In die 1980's was Engels, Frans en Duits (in daardie volgorde) die mees gesogte vreemdetale. Later het die opkoms van die Asiatiese mark in die vroeë 1990's die Asiatiese tale soos Sjinees en Thai en Indonesies weer veel aantrekliker gemaak. Maar die tersiêre onderwys het egter ook minder klem begin plaas op die aanleer van 'n tweede vreemde taal. By die universiteitstoelatingseksamen van 2009 het slegs 106 voornemende studente 'n vraestel oor die Duitse taal geskryf, teenoor Frans se 149, Koreaans 136 en Sjinees se 409 studente. Die res (99,84%) het almal 'n vraestel oor die Engelse taal afgelê.[31]
Teen 1999 bly die aandag steeds gespits op Engels, hoewel die sakesektor toenemend begin insien het dat ander vreemdetale broodnodig is. Engels word nie meer as 'n kuns beskou nie: Spaans, Frans, Duits, Italiaans, Russies en Sjinees (sowel Mandaryns as Kantonees) of Indonesies word as 'n bate beskou.[31]
Na afloop van die 2008 Wêreldwye Ekonomiese Insinking het ook die taalmark afgeneem. Op daardie stadium was Sjinees, Koreaans, Frans en Duits (in daardie volgorde) die gesogte tale.[31]
Hier volg die aantal leerlinge en studente van die Duitse taal in Japan:[30]
Aantal
Afdeling
235 055
Totale aantal persone wat Duits studeer
3 348
Aantal DaF-leerlinge in die skole
224 000
Aantal studente wat op universiteit of buitemuurs Duits studeer het in 2015
3 000
DaF-leerlinge aan die EWB (sonder die Goethe-Institut)
In Australasië is die aantal Duitslerendes altesaam 120 700 mense in 2015. Dit is sowat 0,78% van die totale aantal Duitslerendes wêreldwyd. Vergeleke hiermee was die aantal Duitslerendes in 2010 wel 125 021, wat op 'n daling toon van -3,46%[32]
In Noord-Amerika is die aantal Duitslerendes altesaam 535 415 mense in 2015. Dit is sowat 3,46% van die totale aantal Duitslerendes wêreldwyd. Vergeleke hiermee was die aantal Duitslerendes in 2010 wel 534 799, wat op 'n skrale groeikoers toon van 0,12%%+[33]
In die Midde-Ooste is die aantal Duitslerendes in 2015 altesaam 352 009 mense. Dit beslaan sowat 2,28% van die totale aantal Duitslerendes wêreldwyd. Vergeleke hiermee was die aantal Duitslerendes in 2010 wel 251 590, wat op 'n groeikoers toon van 39,91%+ die afgelope 5 jaar.[34]
↑ 4,04,14,24,3Todd, L. 1984. Language options for education in a multilingual society: Cameroon. In: Kennedy, C. (ed.). Language Planning and Language Education. London: George Allen & Unwin. pp. 160-171.
Please note that the Senate of Unisa has decided to discontinue GEM1501 and GEM502 from 2016. The offering of these two modules is not viable anymore in view of very low student enrollment figures.
This descision means the following:
Although students can still register for both GEM1501 and GEM1502 for the second semester of 2015, no new registrations for GEM1501 or GEM1502 will be allowed for 2016;
Students who have failed the GEM1501 module during the May/June 2015 examination period and who has received admission to write a supplementary examination or has received an aegregrot examination, will get a second examination opportunity during the October/November 2015 examination.
Students who fail the GEM1502 module during the October/November 2015 examination period and who has received admission to write a supplementary examination or has received an aegregrot examination, will get a second examination opportunity during the May/June 2016 examination.
↑ 31,031,131,231,331,431,531,6Gottlieb, N. 2011. Foreign languages other than English in education and the community. In: Language Policy in Japan: The Challenge of Change. Cambridge University Press, pp. 64-97
.JPG)
.jpg)
