'n Maatskappy se verdienste voor rente, belasting, waardevermindering en amortisasie (algemeen afgekort EBITDA)[1](Engels: "Earnings before interest, taxes, depreciation and amortisation") is 'n maatstaf van die winsgewendheid van 'n maatskappy se bedryfsaktiwiteite, dus voor enige koste van eksterne finansiering, belastings en die koste wat nodig is om sy bate- of kapitaalbasis, soos gemeet deur waardevermindering en amortisasie van ontasbare bates, te handhaaf. Dit word bepaal deur alle koste van normale bedryfsaktiwiteite (bv. lone, koste van grondstowwe, koste van dienste) van inkomste af te trek, maar nie enige afname in batewaardes, leenkoste en verpligtinge teenoor die staat nie.

Alhoewel dit dikwels by 'n inkomstestaat getoon word, word dit nie deur  IFRS of die Maatskappywet vereis nie.

Gebruik en kritiek wysig

EBITDA geniet wye toepassing by die beoordeling van 'n maatskappy se prestasie. Dit is nuttig om die onderliggende winsgewendheid van slegs die bedryfsaktiwiteite vir die gegewe tydperk te bepaal, dws hoeveel wins gegenereer word deur dienste te verskaf, goedere te verkoop, ens. Hierdie soort ontleding is nuttig om winsgewendheid van slegs die bedryfsaktiwiteite te beoordeel, aangesien die koste-items wat in die EBITDA-berekening geïgnoreer word, grootliks onafhanklik van bedryfsaktiwiteite is: rentebetalings hang af van die finansieringstruktuur van die maatskappy, belasting hang af van die belastingmaatreëls wat in die betrokke land van toepassing is, waardevermindering hang af van batewaardes en die waardeverminderingsbeleid wat gekies is, en amortisasie hang onder meer af van die waardasie van ontasbare bates soos klandisiewaarde en die amortisasiebeleid wat ten opsigte daarvan gekies is. EBITDA word soms gebruik om die waardasie van maatskappye te kontekstualiseer. Daar word byvoorbeeld soms gesê dat 'n sekere maatskappy teen x keer EBITDA handel dryf, wat beteken dat die maatskappywaarde soos uitgedruk deur sy aandeelprys gelykstaande is aan x keer sy EBITDA. In 'n poging om EBITDA as 'n maatstaf van die onderliggende winsgewendheid van die bedryfsaktiwiteite te toon, word EBITDA dikwels aangepas vir buitengewone uitgawes, dit wil sê uitgawes wat nie op 'n gereelde basis voorkom nie. Hierdie aanpassings kan enige wettige skikkings wat betaal is, koste vav verkrygings, liefdadigheidsbydraes en buitengewone uitgawes wat verband hou met natuurrampe insluit. Die gevolglike maatstaf word aangepaste EBITDA of EBITDA voor uitsonderings genoem.

n Negatiewe EBITDA dui op 'n winsgewendheidsprobleem. 'n Positiewe EBITDA, aan die ander kant, beteken nie noodwendig dat die onderneming kontant genereer nie aangesien die gegenereerde kontant ook gebruik word vir die instandhouding van kapitaalbates en bedryfskapitaal, die betaling van belasting, rente en ander items wat nie in die inkomstestaat verantwoord word nie.

Dit is juis een van die grootste punte van kritiek teen die gebruik van EBITDA vir die beoordeling van 'n maatskappy se prestasie, naamlik dat dit nie met kapitaalinstandhouding rekening hou nie. Nuwe kapitaalbesteding is meestal nodig vir uitbreiding, terwyl kaptaalinstandhouding noodsaaklik is om volhoubaarheid te verseker.

Die FASB en EBITDA wysig

Die FASB, die internasionale liggaam wat veral gemoeid is met die standardisering van rekeningkundige verslagdoeningstandaarde wat algemeen as IFRS bekend staan, oorweeg die gebruik en standardisering van EBITDA. Daar is onder meer opgemerk dat die gebruik hiervan potensieel misleidend kan wees.[2] Die inkorporering van EBITDA in IFRS sou onder meer beteken dat slegs die IFRS gedefinieerde weergawe van EBITDA gebuik kan word om as maatstaf van finansiële prestasie oor 'n verskeidenheid van entiteite te dien.

Verwysings wysig