Die Eurasiese gaai (Garrulus glandarius) is ’n voëlspesie wat oor ’n groot streek in Wes-Europa en Noordwes-Afrika tot by die Indiese Subkontinent voorkom, asook verder tot die ooskus van Asië en suid tot in Suidoos-Asië. Oor dié groot gebied het ’n paar afsonderlike rassevorme ontstaan wat nou baie van mekaar verskil wat voorkoms betref.

Eurasiese gaai
’n Eurasiese gaai in Engeland.
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Filum:
Klas:
Orde:
Familie:
Genus:
Garrulus
Spesie:
G. glandarius

(Linnaeus, 1758)
Binomiale naam
Garrulus glandarius
Subspesies

33 (in agt groepe) – sien teks.

Verspreiding van G. glandarius

Engelssprekendes in Brittanje en Ierland noem die voël bloot jay ("gaai"). Dit is die oorspronklike gaai waarna alle ander gaaie genoem is.

Taksonomie

wysig

Die Eurasiese gaai was een van die oorspronklike spesies wat Linnaeus in sy 18de-eeuse werk Systema Naturae beskryf het. Hy het die ooreenkoms met ander Corvidae gesien en dit Corvus glandarius genoem.[2] Die huidige wetenskaplike naam is uit Latyn: Garrulus beteken raserig en glandarius is "van eikels", ’n gunstelingkossoort.[3]

Agt rassegroepe (33 subspesies) word deur Madge & Burn (1994) erken:[4]

  • die nominaatgroep (nege Europese subspesies), met ’n gestreepte kroon;
  • cervicalis (drie subspesies in Noord-Afrika), met ’n rooibruin agternek, grys mantel en gestreepte of swart kroon.
  • atricapillus (vier subspesies in die Midde-Ooste, Krim en Turkye), met ’n uniforme mantel en agternek, swart kroon en baie bleek gesig.
  • hyrcanus (gemengde woude van Iran), klein met swart voorkroon en breed gestreepte agterkroon.
  • brandtii (vier subspesies in Siberië en Noord-Japan), met ’n gestreepte kroon, rooierige kop en grys mantel.
  • leucotis (twee subspesies in Suidoos-Asië), met geen wit in die vlerke, ’n wit voorkroon en swart agterkroon.
  • bispecularis (ses subspesies in die Himalajastreek), met ’n ongestreepte, rooibruin kroon en geen wit aan die vlerke.
  • japonicus (vier subspesies in die Suid-Japannese eilande), met ’n groot wit vlek op die vlerke, swarterige gesig geskubde kroon.

Verspreiding en habitat

wysig

Die voël is lid van die wydverspreide gaaigroep en omtrent die grootte van ’n kerkkraai. Hulle kom voor in woude, veral met eike, en versamel naarstig eikels. In die afgelope paar jaar het die voëls na stedelike gebiede begin migreer, moontlik weens die voortdurende erosie van sy woudhabitat.

Galery

wysig

Verwysings

wysig
  1. "Garrulus glandarius". IUBN-rooilys van Bedreigde Spesies. Weergawe 2013.2. Internasionale Unie vir die Bewaring van die Natuur. 2012. Besoek op 3 Maart 2018. {{cite web}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  2. Linnaeus, C. (1758). Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio decima, reformata (in Latyn). Holmiae. [Stockholm]: (Laurentii Salvii). p. 824.
  3. Jobling, James A. (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. Londen: Christopher Helm. pp. 171, 173. ISBN 978-1-4081-2501-4.
  4. Madge, Steve; Burn, Hilary (1994). Crows and Jays. Helm Identification Guides. p. 95. ISBN 0-7136-3999-7. (although the text accompanying plate 11 states "some 35 races", the species account on page 95 states that 33 are recognised, and the sum of the numbers of races listed for each group is 33, indicating that the figure accompanying the plate is an error)

Eksterne skakels

wysig