Kraalbos
Kraalbos[1] (Aizoon africanum L.) is 'n struik uit die vygiefamilie wat inheems is aan Suid-Afrika en Namibië. Dit kom algemeen in die drie Kaapprovinsies en in die Vrystaat voor. Op die SANBI-rooilys is dit as veilig (LC) gelys.[2]
| Kraalbos | |
|---|---|
| |
Wetenskaplike klassifikasie 
| |
| Domein: | Eukaryota |
| Koninkryk: | Plantae |
| Klade: | Tracheofiete |
| Klade: | Angiospermae |
| Klade: | Eudicots |
| Orde: | Caryophyllales |
| Familie: | Aizoaceae |
| Genus: | Aizoon |
| Spesie: | A. africanum
|
| Binomiale naam | |
| Aizoon africanum (L.) Klak, (2017)
| |
| |
| Verspreidings-kaart | |
| Sinonieme | |
| |
Dit is 'n regop aromatiese struikie van 0,5 tot 1,5 meter hoog. Die stam is bleek en die blaartjies is aanvanklik heldergroen, maar hulle word later geel tot oranje. Hulle is plat en smal, 15-50 mm lank en 2-5 mm breed. Die blommetjie is onopvallend, geelgroen en talryk.[3]
Dit is 'n pionierplant, wat vertrapte of oorbeweide grond as eerste weer sal koloniseer. In kraalbos se skaduwee kan daarna ander meerjarige plante opnuut gaan groei wat die herstelproses van die grond inlei. Die plant is egter giftig vir vee, soos skape en bokke. Normaalweg vreet hulle dit nie, maar indien daar geen ander kos is nie, kan hulle dit vreet en waterpens kry. Hierdie vergiftiging kan tot skade aan hart en lewer lei.[4] Boere het dikwels geprobeer kraalbos te verwyder, maar dit lei net tot meer erosie en degradasie van die grond.
Die blare bevat flavonoïede wat antibakteriële eienskappe besit, wat veral tuberkulose kan beveg.[5]
Die plant se geneeskragtige eienskappe was reeds by die Khoi bekend en mense het dit gebruik teen huidseertes. Vandag word dit tot seep en sjampoe verwerk.[6]
Galery
wysig-
kraalbosplantasie -
kraalbosoes -
kraalbos wat gedroog word -
kraalbosprodukte
_plantation.jpg)
Beweiding
wysigDie beweidingskapasiteit is gering:
| EIW | SWIW | LnregWIW | |
|---|---|---|---|
| Weidingsindekswaarde[7] | 1 | 2 | 1.31 |
Verwysings
wysig- ↑ ook: brakkraalbossie, geelbos, kraalgeelbos, muisbos, muisgeelbos, perdebos en waterpensbos. Sommige van hierdie name word egter ook vir ander spesies gebruik.
- ↑ "SANBI-rooilys" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 September 2015.
- ↑ PlanZAfrica.
- ↑ Galenia africana L. poisoning in sheep and goats: hepatic and cardiac change Van Der Lugt JJ, Schultz RA, Fourie N, Hon LJ, Jordaan P, Labuschagne L. Onderstepoort J Vet Res. 1992 Dec;59(4):323-33..
- ↑ Antimycobacterial flavonoids from the leaf extract of Galenia africana. Mativandlela SP, Muthivhi T, Kikuchi H, Oshima Y, Hamilton C, Hussein AA, van der Walt ML, Houghton PJ, Lall N. J Nat Prod. 2009 Dec;72(12):2169-71. doi: 10.1021/np800778b..
- ↑ "namaquagold" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Mei 2020.
- ↑ P C V du Toit Objektiewe weidingsindekswaardes van Nama-Karoo plantegroei: grasse en bossies van die Karoo.