Gamma Arae (γ Arae, afgekort as Gamma Ara of γ Ara) is ’n ster in die suidelike sterrebeeld Altaar (Ara). Met ’n gemiddelde skynbare magnitude van 3,3[3] is dit die vierde helderste ster in die sterrebeeld en is dit maklik met die blote oog sigbaar. Dit is sowat 1 110 ligjare van die Son af.

Gamma Arae
Die ligging van Gamma Arae (in die rooi sirkel).
Die ligging van Gamma Arae (in die rooi sirkel).
Sterrebeeld Altaar
Bayer-naam γ Arae
Spektraaltipe B1 Ib[1]
Soort Dubbelster
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 17h 25m 23.65931s[2]
Deklinasie -56° 22′ 39.8148″[2]
Skynmagnitude (m) 3,34[3]
Absolute magnitude (M) -5,8[4]
B-V-kleurindeks  -0,13[3]
U-B-kleurindeks  -0,96[3]
Besonderhede
Massa (M) 12,5[5]–25[4]
Radius (R) 23[6]
Ligsterkte (L) 120 000[4]
Ouderdom (jaar) 15,7 miljoen[5]
Temperatuur (K) 21 500[7]
Ander name
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Eienskappe

wysig

Dit is ’n enorme ster met ’n radius van 23 keer dié van die Son.[6] Dit straal 120 000 keer soveel energie as die Son uit,[4] met ’n oppervlaktemperatuur van 21 500 K.[7] Dié hitte gee Gamma Arae die kenmerkende blouwit skynsel van ’n B-tipe ster. Dit het ’n sterreklassifikasie van B1 Ib[1] – die helderheidsklas "Ib" dui aan dit is ’n superreus met ’n laer ligsterkte.[8] Gamma Arae is redelik jonk, met ’n geraamde ouderdom van sowat 15,7 miljoen jaar.[5]

Die ster roteer vinnig, teen ’n snelheid van 269 km s-1, wat beteken dit voltooi ’n volle rotasie elke 4,8 dae.[9] Dit veroorsaak absorpsielyne in sy spektrum wat saamvloei vanweë die Doppler-effek, wat hulle moeilik maak om te ontleed.[4] Dit is ’n periodies veranderlike ster wat nieradiale pulsasies ondergaan met ’n primêre periode van 1,1811 dae en ’n sekondêre periode van 0,1281 dae.[7]

Sterrekundiges stem nie heeltemal saam oor die massa van die ster nie. Tetzlaff et al. (2011) raam dit op 12,5 ± 0,6[5] sonmassas, terwyl Fraser et al. (2010) meen dit is sowat 19 sonmassas[7] en Lefever et al. (2007) dit aangee as 25.[4] Die ster verloor massa weens ’n sterwind teen ’n tempo van 3 × 10-8 sonmassas per jaar – dit is gelyk aan die verlies van ’n massa van die Son elke 33 miljoen jaar.[7] Die wind word beïnvloed deur die ster se vinnige rotasie, wat ’n toename in verlies met die ewenaar langs tot gevolg het.[6]

Gamma Arae het ’n optiese metgesel-ster, ’n A-tipe hoofreeksster met ’n skynbare magnitude van 10,5, teen ’n hoekafstand van 17,9 boogsekondes.

Verwysings

wysig
  1. 1,0 1,1 Prinja, R. K.; Massa, D. L. (October 2010), "Signature of wide-spread clumping in B supergiant winds", Astronomy and Astrophysics 521: L55, doi:10.1051/0004-6361/201015252, Bibcode2010A&A...521L..55P 
  2. 2,0 2,1 van Leeuwen, F. (November 2007), "Validation of the new Hipparcos reduction", Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664, doi:10.1051/0004-6361:20078357, Bibcode2007A&A...474..653V 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Nicolet, B. (1978). "Photoelectric photometric Catalogue of homogeneous measurements in the UBV System". Astronomy and Astrophysics Supplement Series. 34: 1–49. Bibcode:1978A&AS...34....1N.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Lefever, K.; Puls, J.; Aerts, C. (March 2007), "Statistical properties of a sample of periodically variable B-type supergiants. Evidence for opacity-driven gravity-mode oscillations", Astronomy and Astrophysics 463 (3): 1093–1109, doi:10.1051/0004-6361:20066038, Bibcode2007A&A...463.1093L 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Tetzlaff, N.; Neuhäuser, R.; Hohle, M. M. (January 2011), "A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 410 (1): 190–200, doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17434.x, Bibcode2011MNRAS.410..190T 
  6. 6,0 6,1 6,2 Prinja, R. K. et al. (February 1997), "Wind variability of B supergiants. II. The two-component stellar wind of γ Arae", Astronomy and Astrophysics 318: 157–170, Bibcode1997A&A...318..157P 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Fraser, M.; Dufton, P. L.; Hunter, I.; Ryans, R. S. I. (May 2010), "Atmospheric parameters and rotational velocities for a sample of Galactic B-type supergiants", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 404 (3): 1306–1320, doi:10.1111/j.1365-2966.2010.16392.x, Bibcode2010MNRAS.404.1306F 
  8. "The Colour of Stars", Australia Telescope, Outreach and Education (Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation), December 21, 2004, archived from the original on 2012-03-10, https://www.webcitation.org/6630AbtJZ?url=http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html, besoek op 2012-01-16 
  9. Prinja, R. K.; Massa, D.; Fullerton, A. W. (June 2002), "Wind variability of B supergiants. IV. A survey of IUE time-series data of 11 B0 to B3 stars", Astronomy and Astrophysics 388: 587–608, doi:10.1051/0004-6361:20020503, Bibcode2002A&A...388..587P 

Eksterne skakels

wysig