Gebruiker:Anrie/Sandput

Aardverwarming:

123
In 1972 het wetenskaplikes George Kukla en Robert Matthews 'n brief aan die Amerikaanse president Richard Nixon geskryf oor hulle kommer rakende drastiese veranderinge in die klimaat en hulle vrees dat oorlog, pes en hongersnood onderweg was. Die brief het die president egter nie teen aardverwarming gewaarsku nie, maar teen aardverkoeling.

Vroeë geskiedenis

In 1972 het wetenskaplikes George Kukla en Robert Matthews 'n brief aan die Amerikaanse president Richard Nixon geskryf oor hulle kommer rakende drastiese veranderinge in die klimaat en hulle vrees dat oorlog, pes en hongersnood onderweg was. Die brief het die president egter nie teen aardverwarming gewaarsku nie, maar teen aardverkoeling.

In die 1970's het die verwoesting van die natuur deur menslike aktiwiteite groot aandag getrek. Een van die kwaaddoeners was suurreën – die effek daarvan op 'n woud in Tsjeggië kan hier gesien word.

Die wetenskaplikes was egter nie die enigste twee doemprofete nie: die begin van die sewentigerjare het ’n tydperk ingelui waarin die ondergang van die aarde wyd en syd voorspel is. Suurreën het baie mere en woude aangetas en daar was vrese dat oorbevolking tot massa-hongersnood kon lei. Tydens 'n opname van die wetenskaplike BBC-program Horizon in 1971, het dr. Paul Ehrlich gesê dat die kanse dat die mensdom die 20ste eeu sal oorleef 'n skrale een of twee persent is. In 1974 het die Engelse klimatoloog Hubert Lamb ook teen aardverkoeling gewaarsku: dat "ons onsself moet voorberei vir 'n lang periode van hoofsaaklike kouer seisoene" en dat "tensy ons anders leer, dit verstandig sou wees om te veronderstel dat die volgende ystydperk op enige oomblik kan begin byt".

Alhoewel die wetenskaplikes en omgewingsaktiviste van die tyd die bal misgeslaan het, is die wetenskap van die tydperk steeds vandag van waarde. Destydse wetenskaplike ondersoek het daarop gedui dat die planeet besig is om af te koel. In die sestigerjare het weerverslae die wêreld oor gewys dat die aarde besig was om yskoue winters te deurstaan en 'n teorie het ontstaan wat die waargeneemde aardverkoeling probeer verduidelik het. Die wêreld se ekonomie het in die vyftig- en sestigerjare 'n bloeityd gesien: steenkool is op 'n ongekende skaal verbrand in kragstasies en fossielbrandstowwe was vir 'n tyd lank geblameer vir die veronderstelde verkoeling. Volgens die aanvaarde destydse teorie sou die rook van die kragstasies en skoorstene 'n laag van roetpartikels in die atmosfeer skep, wat sou keer dat die son se strale die aarde bereik; iets wat tot 'n koeler planeet sou lei. Een van die wetenskaplikes wat ten gunste van hierdie teorie was, is Stephen Schneider, wie 'n beroemde verslag in 1971 geskryf het waarin hy beweer dat die wêreldwye temperatuur met tot drie grade kan daal. Hy het beweer dat dit genoeg sou wees om moontlik 'n nuwe glasiaal te veroorsaak.

Die waargeneemde verkoeling van die aarde en die gepaardgaande teorie het vir 'n wyle sin gemaak, maar die tweede helfte van die 1970's het 'n einde aan byna dertig jaar van afkoeling gebring. Die warmer, en in sommige gevalle bloedhete, weer het die begin van 'n waarneembare verwarming van die aarde aangedui en het beteken dat die wetenskap wat die nosie van aardverkoeling verduidelik het, foutief moet wees. Met die nuwe data moes wetenskaplikes hulle teorieë aanpas, in die hoop om uit te vind hoekom dit geblyk het dat die aarde skielik aan’t verwarm was.

Hawaiï is so afgeleë, dat dit vir Keeling die ideale plek was om lugmonsters te neem.

'n Aantal wetenskaplikes het tydens die periode van "aardverkoeling" 'n paar jaar aan 'n alternatiewe teorie gewerk wat probeer verduidelik het wat besig is om met die klimaat te gebeur. Een van hulle was David Keeling, die eerste persoon wat gewaarsku het oor die effekte van die kweekhuiseffek en aardverwarming. In 1956 het Keeling aangesluit by die Scripps Institution of Oceanography in San Diego en laat 1950's begin het om die koolstofdioksied in die atmosfeer te meet, hoofsaaklik by die Mauna Loa-observatorium in Hawaiï. Dit was die ideale plek om lugmonsters te neem, siende dat die observatorium in die middel van die Stille Oseaan geleë is, ver verwyder van industriële, lugbesoedelende sentrums, op 'n vulkaan wat se piek meer as 3 km hoog is: die lug wat Keeling getoets het, word onder die skoonste in die wêreld gereken. In dié tyd was Keeling se ondersoek nie belangrik geag nie, maar dit het mettertyd een van die belangrikste navorsingswerke in die geskiedenis geword.

Keeling het die koolstofdioksied gemeet deur 'n glassfeer te neem wat met 'n vakuum gevul is en dit aan die lug blootgestel. Die lug het die vakuum gevul en die sfeer is met 'n klep afgesluit. Dit was egter heelwat moeiliker om daarna te bereken presies hoeveel koolstofdioksied in die fles was: soortgelyke pogings is reeds deur ander wetenskaplikes aangewend, maar hulle resultate het só verskil dat dit nie vertrou kon word nie. Keeling het egter in 1958 daarin geslaag om 'n apparaat te bou wat die koolstofdioksied suksesvol uit de lugmonster kon onttrek en die konsentrasie daarvan meet. Moderne apparate wat vir dieselfde doeleindes gebruik word, word steeds na aanleiding van Keeling se apparaat gestandardiseer.

Hierdie grafiek wys metings van koolstofdioksied in die atmosfeer by die Mauna Loa-observatorium in Hawaiï oor 50 jaar. Die sigsagpatroon dui op die seisoenale veranderings in die aantal CO₂ wat in die atmosfeer vrygestel word.

Keeling was nie tevrede daarmee dat hy nou in staat was om die koolstofdioksiedvlakke in die atmosfeer te meet nie: hy het ook gewonder of die toenemde uitpomping van koolstofdioksied deur motorkarre, kragstasies, fabrieke en vliegtuie die vlak van die koolstofdioksied mettertyd sou affekteer. Hy het dus jare aangehou met sy eksperimente en opnames van koolstofdioksiedvlakke. Keeling se volgehoue vasberadenheid (en sy seun wat sy werk na sy dood voortgesit het) het gelei tot 'n grafiek wat dui op die dramatiese styging van koolstofdioksiedvlakke in die atmosfeer. In 1958 was daar 315 deeltjies per miljoen, in teenstelling met 386 deeltjies per miljoen in 2008. Hierdie grafiek, wat die volgehou styging van koolstofdioksiedvlakke aandui, is die een onbetwiste bewysstuk in die hele aardverwarmingdebat.

Die betekenis van Keeling se ontdekking is eenvoudig: CO2 is in staat om hitte vas te vang, ook in die aarde se atmosfeer. Dit keer dat hitte na die buitenste ruim ontsnap en verhit die atmosfeer. Hoe meer koolstofdioksied in die lug is, hoe meer hitte word vasgevang: hierdie fenomeen staan as die kweekhuiseffek bekend. Keeling se grafiek het die toenemende warm somers van die 1970's verduidelik, maar nie die koue winters van die vyftiger en sestigerjare nie. Dit het later geblyk dat die verkoelende effek van roet, afkomstig van rookspuwende industriële skoorstene, die verwarmende effek van koolstofdioksied in die atmosfeer uitgekanseleer het. Dit het egter nie lank geduur nie, siende dat die stygende vlakke koolstofdioksied gou die dominerende faktor geword het.

Nou het wetenskaplikes begin fokus op die teenoorgestelde van 'n nuwe ystyd: aardverwarming.

Ontwikkeling van die wetenskap

Die skielike veranderinge het nie ongesien gebeur nie – in die hoogste vlakke van die Amerikaanse regering het amptenare gewonder of aardverwarming 'n nuwe bedreiging is en hulle na JASON gewend . JASON is 'n onafhanklike groep wetenskaplikes wat die V.S.-regering raad gee oor sake rakende wetenskap en tegnologie; die oorgrote meerderheid van hul werk het met verdediging te maak. In 1978 het die regering hulle genader om die groeiende bewyse vir aardverwarming te ondersoek. Die groep het 'n rekenaarmodel van die wêreld se klimaatstelsel gebou: die JASON-model van die wêreld en hulle verslag, The Long Term Impact of Atmospheric Carbon Dioxide on Climate ("Die langtermyn-impak van atmosferiese koolstofdioksied op klimaat") is in April 1979 vrygestel. Die verslag het 'n aantal voorspellings gemaak wat, van agterna beskou, redelik in die kol was. Voorbeelde hiervan is:

• Volgens verwagting sal die konsentrasie CO₂ in die atmosfeer teen 2035 sal verdubbel. (Huidige modelle voorspel dat die konsentrasie CO₂ teen 2050 sal verdubbel.)

• 'n Temperatuurstyging van 2 tot 3 grade teen die einde van die 21ste eeu. (Ongeveer gelyk aan huidige voorspellings.)

• Poolstreke sal meer verhit as wat algemeen is – miskien selfs 10 of 12 grade meer. (Ook in hierdie geval is hulle nie heeltemal teenstrydig met die huidige teorieë nie.)

Die verslag is met sy verskyning as uiters omstrede beskou en die regering het 'n groep klimaatwetenskaplikes genader om 'n tweede opinie. Dié wetenskaplikes se konklusies was egter baie eenders.

Enige potensiële pogings om op hierdie verslae te reageer is in die wiele gery in 1980, na die verkiesing van Ronald Reagan tot President van die Verenigde State. In die tyd was Amerika erg gekritiseer a.g.v. suurreën en Reagan wou nie dat die VSA ook nog die skuld vir aardverwarming moes dra nie. (Dié land is steeds die grootste verspreider van CO₂-emissies per capita.)

Reagan het die wetenskaplike William Nierenberg opdrag vir 'n derde verslag gegee: Nierenberg het bekendheid verwerf vir sy werk aan die Manhattan-projek, waar hy gehelp het om die atoombom te ontwikkel. Later het hy die beroemde Scripps Institution of Oceanography bestuur, waar hy die afdeling vir klimaatnavorsing geskep het. Nierenberg was ook 'n lid van JASON. Nierenberg se verslag het in sommige opsigte van die twee voorafgaande verslae verskil. Die verslag gee toe dat 'n bietjie verwarming waarskynlik is, maar dat enige verwarming stadigaan sal plaasvind en dat die samelewing meer as genoeg tyd sal hê om daarby aan te pas. Die verslag het beteken dat daar geen rede tot bekommernis was nie en ook geen rede om uitlatings van CO2 te beperk nie. Die kwessie van aardverwarming is met hierdie verslag uitgestel as 'n toekomstige probleem.

Ongeveer 20 000 jaar gelede het Amerikaanse Indiane langs hierdie verdwene rivier gewoon. Natuurlike klimaatverandering het veroorsaak dat die rivier opgedroog het en die plaaslike gemeenskap het na 'n nuwe gebied getrek.

In die vroeë tagtigs was dit maklik om met Nierenberg se sienings te simpatiseer. Aardverwarming was steeds net 'n voorspelling en die wetenskap daaragter steeds in sy kinderskoene. Bewyse uit die geskiedenis het ook daarop gedui dat klimaatverandering nie noodsaaklik kommerwekkend hoef te wees nie. Klimaatverandering is ten slotte iets wat natuurlik plaasvind en die mensdom het nog altyd daarmee moes saamlewe.

Klimaatverandering vind voortdurend plaas, maar hoe die mensdom daarby aanpas verander. In die verlede (en steeds in sommige lande) het nomadiese stamme die reëns gevolg. Tans word damme soos die Hoover-dam gebou om die Colorado-rivier te tem: die resulterende Mead-meer help die westelike V.S. om die siklus van droogte en oorstromings in die woestynagtige streek te bekamp – 'n goeie voorbeeld van hoe die mensdom klimaatverandering trotseer. Die Meade-meer was in 2008 egter reeds in die agste jaar van 'n ernstige droogte; in Oktober 2008 was die meer se inhoudsmaat 47% van sy kapasiteit.

Nierenberg het later 'n leidende dinktenk gestig wat die nosie van "aardverwarming" teëgesit het en het gehelp om die beweging van aardverwarmingskeptisisme te stig. Die eerste groep aardverwarmingskeptici het geredeneer dat enige moontlike verwarming waarskynlik stadig sal plaasvind en dus maklik sal wees om by aan te pas, dat die aarde se klimaatstelsel eenvoudig te groot is om vatbaar vir menslike aktiwiteit te wees en dat daar te min bewyse is dat dit mense is wat klimaatverwarming veroorsaak . Hierdie drie stellings vorm steeds deel van die kern van die skeptici se redenasies, maar word sedert die 1980's deur ander wetenskaplikes aangeval.

Spoed waarteen aardverwarming plaasvind

Een van die redenasies van die skeptici is dat enige moontlike aardverwarming uiters stadig sal plaasvind, sodat die mensdom meer as genoeg tyd sal hê om daarby aan te pas.

Meer as 80% van Groenland se oppervlak word deur 'n ysplaat bedek – dit is die tweede-grootste ysliggaam op aarde (Antarktika is die grootste). Die ysplaat is oor die algemeen meer as 2 km dik (tot 3 km by sy diepste punt) . Alhoewel die eiland uiters afgeleë is, versamel wetenskaplikes van regoor die wêreld in Groenland om die effekte van klimaatverandering op die ys te bestudeer. Vyftig jaar gelede was die Amerikaanse leër egter die enigste groep wat daar wetenskaplike ondersoek gedoen het. In die laat vyftigerjare het die Amerikaanse leër 'n militêre basis binne-in die ysplaat gebou. Die basis, genaamd Camp Century (dit was 100 myl van die kus geleë), het ook as "die stad onder die ys" bekend gestaan en meer as 200 mense gehuisves. Die "stad" het biblioteek, 'n hospitaal, 'n gimnasium en 'n kernkragstasie gehad. Camp Century is oorspronklik gebou om ondersoek te doen na die vegkondisies in 'n koue klimaat, maar word vandag onthou vir die wetenskaplike onthullings wat die nosie dat klimaatverandering slegs stadig kan plaasvind in twyfel sou trek.

Figuur 1.1

Wetenskaplikes by Camp Century het antieke ysmonsters gebruik om die klimaat van die verlede te rekonstrueer. Die Groenlandysplaat is saamgestel uit jaarlikse sneeuval; vallende sneeu maak 'n rekord van die atmosfeer se toestand, wat dan in die yslae behoue bly. Voorbeelde hiervan is as wat vrygestel is tydens 'n uitbarsting van Krakatau, stof uit Mongolië, afkomstig van antieke stofstorms en selfs titseltjies lood, afkomstig van Romeinse smelterye. Dié deeltjies word deur die wind gewaai, deur sneeu na die aarde gebring en dan in die ys begrawe. Sneeu kan ook 'n indirekte waarneming aanteken van die temperatuur wat geheers het toe die sneeuvlokke geval het. Ook hierdie inligting word deur die ys bewaar.

Variasies in CO₂, temperatuur en stof oor die laaste 450 000 jaar, uit ’n analise van ’n Antarktiese yskern.

Wetenskaplikes het in die ysplaat geboor en silinders antieke ys uit die ysplaat gehaal – die monsters staan as "yskerns" bekend. Die yskerns het hulle in staat gestel om 'n rekord van die geskiedenis se temperature aan te teken. In die mid-1980’s het hulle hierdeur ontdek dat klimaatverandering nie altyd stadig plaasvind nie. Die beeld hiernaas wys hoe die klimaat drastiese veranderings in relatief kort periodes ondergaan het in die verlede. Wetenskaplikes het met behulp van hierdie yskerns besef presies hoe vinnig, dikwels en drasties die aarde se klimaat kan verander. In die tagtigerjare was daar egter steeds baie wetenskaplikes wat nie die teorie van drasties vinnige klimaatverandering nie voldoende bewys is nie.

Sien figuur 1.1 hiernaas vir 'n deursnit van 'n ongeveer 16250-jaar oue yskern wat van Groenland afkomstig is. Die vertikale lyne dui op die seisoenale wisseling in die sneeuval.

Beïnvloeding van die wêreld se klimaatstelsel

Die tweede van die aardverwarmingskeptici se redenasies was (en is steeds in sommige gevalle) dat die aarde se klimaatstelsel eenvoudig te groot is om vatbaar vir menslike aktiwiteit te wees.

Die osoongat bo Antarktika in 2006

Chloorfluoorkoolstof, of CFK, is 'n gas wat in die 1980's toenemend in spuitkannetjies (haarsproei, lugverfrissers, spuitverf, ens.) en yskaste gebruik is. Oorspronklik het die gebruik van CFK sin gemaak: dit was goedkoop en klaarblyklik veilig. Die CFK wat in die atmosfeer vrygestel is, het egter osoon vernietig, 'n belangrike gas wat die aarde teen die son se dodelike strale beskerm. Wetenskaplikes wat in 1984 in Antarktika gewerk het, het ontdek dat daar 'n groot gat in die aarde se osoonlaag ontstaan het.

Sommige van die gebruike van CFK's is reeds vroeër in sommige verbiede verban gewees, maar dit is eers ná die ontdekking van die osoongat dat 'n groep wêrelddiplomate in 1984 in Montreal byeengekom het om die Montreal-protokol te smee, wat die drastiese afname in die produksie van CFK's vereis.

Die gat in die osoonlaag het bewys dat die mensdom wel daartoe in staat is om die aarde se atmosfeer in 'n kort tyd katastrofiese skade te berokken. Bewerings dat die klimaatstelsel te groot is om deur die mens geaffekteer te word, is tot niet gemaak.

Klimaatverandering is nie sorgwekkend nie

Sommige skeptici wat wél toegegee het dat aardverwarming besig is om plaas te vind, het in die tagtigerjare volgehou dat dit geen gevaar vir die mensdom inhou nie.

Die rekordtemperature wat in die sewentigerjare aangeteken is, is egter in die 1980's gebreek.

In 1988 het 'n NASA-wetenskaplike James Hansen tydens 'n Amerikaanse Kongresondersoek 'n toespraak gelewer waarin hy drie hoofgevolgtrekkings gemaak het:

• Die aarde is in 1988 warmer as in die geskiedenis van temperatuurmeting met behulp van instrumente.
• Aardverwarming is só groot, dat wetenskaplikes met 'n groot mate van sekerheid 'n oorsaak-en-gevolg-verhouding aan die kweekhuiseffek kan toeskryf.
• Rekenaarsimulasies van die aarde se klimaat het getoon dat die kweekhuiseffek reeds groot genoeg is die waarskynlikheid van uiterse gebeurtenisse soos hittegolwe te beïnvloed.

Hansen het sy bevindings met die volgende woorde opgesom.

Hierdie bewyse verteenwoordig saam 'n baie sterk saak dat die kweekhuiseffek waargeneem is en nóú [1988] ons klimaat affekteer ... Ons moet almal werklikheid onder oë sien: as ons volhou om ontsaglike hoeveelhede kweekhuisgasse uit te stoot, gaan ons 'n globale temperatuurstyging in die gesig staar wat groter sal wees as enige iets wat in die menslike geskiedenis ervaar is.

Danksy Hansen se toespraak het aardverwarming 'n oornagsensasie geword. 'n Paar maande ná Hanson se aankondiging het die Verenigde Nasies gehelp om 'n internasionale komitee te stig wat ondersoek na aardverwarming sal doen: die Interregeringspaneel oor klimaatverandering. Talle wetenskaplikes en ander politici het ook nou by die stryd teen aardverwarming aangesluit. Een van hulle was Margaret Thatcher, wat tydens haar toesprake teen die gevare van aardverwarming gewaarsku het:

Die gevare van aardverwarming is tans nog onsigbaar, maar werklik genoeg vir ons om veranderinge en opoffers te maak, sodat ons nie ten koste van toekomstige geslagte lewe nie.

Teen die begin van die 90's het dit geblyk asof die wetenskaplike en politieke geveg verby is: meeste wetenskaplikes en politici het saamgestem dat die mensdom besig is om die klimaat te verander en dat daar iets daaraan gedoen moet word.

Toe kom die teenreaksie: tydens die 1990's sou aardverwarming een van die grootste wetenskaplike omstredenhede word. Wetenskaplikes wat dit eens was met Hanson nie en nie geglo het dat aksie onderneem moes word om aardverwarming stop te sit nie, het hul hieroor uitgespreek. Baie van hulle het ook ondersteuning van ander politici en groot besighede ontvang en die nosie van aardverwarming (en die mens se rol daarin) sou in die komende jare deur talle as 'n poets en bedrieëry beskryf word.

Aardverwarmingskeptici se teenaanval

Ten spyte van die bewyse vir aardverwarming en die mens se rol daarin, het 'n groep wetenskaplikes die laaste 20 jaar die nosie van 'n klimaatkrisis teëgesit. Hierdie aardverwarmingskeptici het van aardverwarming een van die mees omstrede kwessies in moderne wetenskap gemaak. Die feit dat aardverwarming deur die mens of deur stikstof veroorsaak word, of dat dit hoegenaamd gebeur, word deur verskeie groepe ontken. Alles wat vroeër as feit aanvaar word, is opnuut bevraagteken.

In die vroeë negentigerjare het dit gelyk asof die argumente teen aardverwarming bygelê is. Wetenskaplikes het gewys dat aarde besig is om te verwarm, as gevolg van stikstof en ander kweekhuisgasse, vrygestel deur menslike aktiwiteite. Indien die mensdom nie daarin sou slaag om hierdie verwarming stop te sit nie, sou die planeet 'n klimaatkrisis in die gesig staar.

In 1992 het 108 staatshoofde in Rio, Brasilië, vergader, waar onder ander die Klimaatverdrag onderteken is. Die verdrag word tans deur 192 lande bekragtig. Sedert 1992 het 'n aantal politici, besigheidsmanne en later ook wetenskaplikes begin om die klimaatkrisis te ontken. Die Internasionale Konferensie oor Klimaatverandering 2008 in New York het talle wetenskaplikes, ekonome, beleidskeppers en besigheidsleiers gelok wat kwessies wou bespreek wat volgens hulle deur die Verenigde Nasies se Interregeringspaneel oor klimaatverandering oor die hoof gesien het. Die konferensie is gekritiseer vir die feit dat dit aangebied is deur die Heartland-instituut, wat beide klimaatverandering en die negatiewe effekte van passiewe rook ontken én donasies van die oliekorporasie ExxonMobil en die internasionale tababmaatskappy Philip Morris ontvang. Die Competitive Enterprise Institute, wat medeborg van die konferensie was, het fondse van die oliemaatskappy Texaco ontvang.

Sommige van die bewerings wat deur van die aardverwarmingskeptici gemaak word sluit in:<bbc>

• aardverwarming is nie 'n krisis nie;
• aardverwarming is nie besig om plaas te vind nie;
• koolstofdioksied dra geensins tot aardverwarming by nie;
• koolstofdioksied is nie 'n besoedelende stof nie;

Vind aardverwarming ooit plaas?

Een van die aardverwarmingskeptici se eerste teenargumente is dat die aarde nié besig is om warmer te word nie.

'n Weerstasie

Die binnekant van 'n weerstasie

Dwarsoor die wêreld kan termometer- of weerstasies gevind word wat die daaglikse minimum- en maksimumtemperatuur meet en sodoende 'n daaglikse gemiddeld verskaf. Hierdie metings word deur vrywilligers gemaak en vind op meeste plekke reeds sedert die 19de eeu plaas, wat wetenskaplikes die moontlikheid bied om 'n vergelyking tussen destydse en huidige gemiddelde temperature te maak. Volgens hierdie metode het die wêreldwye temperatuur in 1910 begin styg. Hierdie periode van verwarming het tot die 1940's geduur en toe weer in die sewentigerjare begin styg. Baie lande het sedert die 80's en 90's dikwels rekordbrekende somers gehad. Die wêreldwye temperatuur het in die laaste eeu met byna 1 graad celsius gestyg. 'n Skamele graad klink moontlik nie so opspraakwekkend nie, maar vir klimatoloë is dit 'n besonderse verskil.

Vir aardverwarmingskritici was dit te dik vir 'n daalder. Selfs met data van duisende weerstasies regoor die wêreld, was daar vir groot dele van die wêreld geen temperatuurdata beskikbaar is nie, veral in onbewoonde gebiede. Vir sulke gebiede (en ander) word daar sedert 1979 weersatelliete soos NASA se TIROS-N-reeks gebruik om die wêreldwye temperatuur te meet. Hulle resultate was onverwags: in plaas van bewyse dat die aarde besig was om te verwarm, het die satellietmetings aangedui dat die aarde besig was om ietwat af te koel.

Die wetenskaplikes Roy Spencer en John Christy het die temperatuurmetings van satelliete vir die eerste keer in 1990 saamgevoeg om 'n beeld van die wêreldwye temperatuurveranderinge van die laaste 10 jaar te gee. Hierdie metings het gou een van die sleutelbewyse teen die nosie van aardverwarming geword.

Die metings van die weersatelliete het daartoe gelei dat aardverwarmingskeptici en ook ander wetenskaplikes begin get om die waarde van die metings van die weerstasies in twyfel te trek. Volgens die skeptici was daar ook 'n ander ernstige fout met die weerstasies waarmee rekening gehou moet word: verstedeliking. Baie weerstasies is opgerig in onbewoonde of ligbevolkte gebied wat sedertdien tot digbevolkte of stedelike gebiede gegroei het, iets wat 'n outomatiese toename in temperatuur meebring. Dit is naamlik altyd warmer in stede as in die omliggende, onbewoonde gebiede, 'n fenomeen wat as die stedelike hitte-eiland-effek bekend staan. Volgens die skeptici het hierdie effek die vals indruk gegee van 'n planeet wat besig is om warmer te word. Las Vegas se weerstasie, byvoorbeeld, is in 1942 in die middel van die woestyn gebou, langs 'n plaaslike vliegveld. Las Vegas is VSA se vinnigste groeiende stad en die bevolking het in 30 jaar verdrievoudig en die plaaslike vliegveld het intussen tot Las Vegas-lughawe ontwikkel en die stad so uitgebrei dat die lugawe - en die weerstasie - nou binne-in die stad is. Die weerstasie meet tans dus temperature wat verskil van die natuurlike temperature buite die stad en ook 'n drastiese toename dui in vergelyking met destydse temperature, soveel as 4 grade oor die laaste vyftig jaar. 'n Ander weerstasie wat in dieselfde omgewing geleë is en hom steeds in die woestyn bevind, dui op 'n toename van minder as 1 graad.

Die Helheim-gletser in Groenland het tussen 2001 en 2005 ongeer 5 km teruggetrek.

Die skeptici het dus die weerstasies se toenemende hoë metings aan verstedeliking toegeskryf en volgehou dat die planeet in sigself nie besig is om warmer te word nie. Ander wetenskaplikes het egter daarop gedui dat nie slegs weerstasies in of naby stede 'n toename in temperatuur gewys het nie: daar was ook ander tekens wat op wêreldwye verwarming gedui het, soos vervroegde lentes in die platteland en gletsers wat verder teruggetrek het as wat hulle in eeue gedoen het. Ook die oseane was besig om te verhit. Hierdie gebeurtenisse het die data van die weerstasies ondersteun en was teenstrydig met dié van die satelliete afkomstig. Dit sou ongeveer 10 jaar neem voor een van die twee as foutief bewys kon word en die satelliete was die verloorder.

In 2001 het Carl A. Mears en Frank J. Wentz, wetenskaplikes by Remote Sensing Systems, a maatskappy wat satellietdata-analise vir NASA doen, begin om Spencer en Christy se data van nader te bekyk. Sedert hulle oorspronklike ondersoek het ook ander wetenskaplike spanne begin om die oorspronklike berekenings te evalueer en daar is 'n aantal foute gevind.

Alhoewel die satelliete ongeveer 800 km bo die aarde gewentel het, het wrywing met die aarde se atmosfeer hulle beweging geaffekteer. Die satelliete het stadiger begin weeg en elke jaar byna een kilometer nader aan die aarde gesak. Een van die veranderlikes wat in die berekening van die aarde se temperatuur gebruik is, was die hoogte van die satelliet bo die aarde: 'n verkeerde hoogte het verkeerde antwoorde meegebring. Die vertraging van die satelliet se beweging het ook sy metings beïnvloed, waar hy aan die begin 'n gegewe gebied teen byvoorbeeld 2-uur smiddags gemeet het, was hy 'n paar jaar later eers teen 6-uur by dieselfde gebied om die temperatuur te meet. Hierdie twee ongekende foute het berekenings laat lyk asof die aarde besig is om af te koel. Spencer en Christy het hulle foutte erken en na nuwe berekenings verklaar dat ook die satelliete op 'n ietwat toenemende wêreldwye temperatuur dui.

Baie skeptici het die verskynsel van aardverwarming as feit begin aanvaar, maar het nou gevra of dit dan werklik deur die mens veroorsaak word.

Wat is die mens se rol in aardverwarming?

Word aardverwarming deur die mens veroorsaak? Baie aardverwarmingskeptici bevraagteken die mens se rol in aardverwarming (indien enige) en glo dat aardverwarming bloot deel van die planeet se natuurlike siklus is.

Groenland in die somer (Ysland kan regs onder waargeneem word).

Om hierdie idee te ondersteun word daar na die Middeleeuse Warm Periode (ook genoem die Middeleeuse Klimaatoptimum) verwys. 'n Tydperk tussen ongeveer 800 en 1300 n.C. Daar word verwys na die feit dat die Wikings Groenland in hierdie periode gekoloniseer het, gewasse aangebou het en vee geteel het. Ook ander lande blyk in hierdie tyd 'n warp periode te geniet het: geskiedkundige rekords dui daarop dat die eeue rond 1000 n.C. in Engeland warm en gunstig was. Oese was goed en die bevolking het aansienlike groei gesien. Dit was selfs warm genoeg om druiwe in Engeland te groei (soos ook vandag die geval is). Die Middeleeuse warm periode dui dus daarop dat die aarde in die verlede van nature klimaatskommelinge deurstaan het.

All the evidence shows that the variable warming was a great deal warmer than it is today. So there's nothing unusual about the current warming.

- Dr. S. Fred Singer - Science and Environmental Policy Project

As die Middeleeuse Warm Periode regtig warmer was as wat dit vandag is, sou dit die skeptici se idee van aardverwarming as deel van die planeet se natuurlike siklus ondersteun. Daar is egter geen instrumentele rekords wat uit hierdie tydperk dateer nie. Wetenskaplikes beskik vir slegs die laaste eeu oor wêreldwye instrumentele temperatuurrekords. Vir die voorafgaande jare, ongeveer tot in die middel van die 1800's is daar slegs rekords vir die noordelike halrond beskikbaar en voor dié tyd word die aantekeninge minder en minder.

Een van die duisendjaar-oue dennebome in Kalifornië.

Wetenskaplikes, soos Michael Mann van Penn State Universiteit, moes hulle dus tot ander rekords wend om die temperatuur uit hierdie tyd te meet. Sommige maniere waarop wetenskaplikes indirekte metings kan neem, is die jaarringe in boomstamme, isotopiese wisselinge in yskerns, koraalriwwe in die Rooi See en die antieke lae sneeu op die berge in Peru. Om die temperatuur van honderde of selfs duisende jare terug na te kan gaan word egter bome van dieselfde ouderdom benodig. Twee boomsoorte wat duisende jaar oud word is spardenne in Swede en dennebome in Kalifornië. Mann en sy span het die bome in Kalifornië ondersoek; die dennebome hier kan tot 5000 jaar oud word.

Deur die indirekte metings van hierdie bome, die koraalriwwe, sneeu ens. saam te voeg het Mann 'n temperatuurgrafiek van die laaste 1000 jaar saamgestel. Uit die grafiek het dit geblyk dat, alhoewel die Middeleeuse Warm Periode moontlik ietwat warmer as die omliggende eeue was, die temperatuur geensins met die huidige temperature vergelyk kan word nie. Die vorm van die grafiek het daartoe gelei dat daar na die grafiek as die "hokkiestok" verwys is en hierdie hokkiestok sou een van die bekendste en mees omstrede wetenskaplike grafieke word.

Siende dat die Middeleeuse Warm Periode volgens Mann se grafiek nie aansienlike temperatuurverhogings gesien het nie, het aardverwarmingskeptici die geldigheid van die grafiek ontken. Sommige skeptici voel dat Mann gebrekkige data vir sy berekings gebruik het, terwyl ander meen sy berekenings self is foutief. Joseph L. Bast, die Heartland-instituut se president, beskryf die grafiek as "skandalig". Sommige het Mann selfs van bedrog beskuldig.

Temperatuurrekords van die laaste 1000 jaar. Mann se "hokkiestok" is in blou.

Ander wetenskaplike groepe het egter ook hulle eie grafieke begin opstel met behulp van soortgelyke indirekte en direkte metings. Alhoewel hierdie grafieke verskil, verskil hulle nie aansienlik nie en al die grafieke kom ooreen dat die huidige verwarming ongeken in die laaste 1000 jaar was. In effek het die skeptici se aanvalle gelei tot meer bewyse dat aardverwarming wel plaasvind en dat die tweede helfte van die 20ste eeu warmer as enige ander tydperk in die laaste 1000 jaar was. Hierdie indirekte metings word deur die meer onlangse weerstasies en weersatelliete ondersteun.

Word aardverwarming deur die son veroorsaak?

Een groep skeptici het egter volgehou dat die feit dat die wêreld in die tweede helfte van die 20ste eeu warmer as in die laaste 1000 jaar was, nie noodwendig aan menslike aktiwiteit toegeskryf kan word nie. Dat aardverwarming nie deur koolstofdioksied veroorsaak word nie, maar deur die son.

Sonvlekke van ver...

... en van naby.

Geen wetenskaplike twyfel dat die son 'n rol in ons klimaat het nie: dit is immers die bron van hitte en die oorsaak van die weer op aarde. Die skeptici het geredeneer dat die aarde se weerstelsel só afhanklik van die son is, dat die kleinste wisseling in sonaktiwiteit 'n groot effek op die aarde se klimaat sou hê. In die meting van sonaktiwiteit word daar veral na sonvlekke gekyk: donker kolle op die son se oppervlak wat in der waarheid magnetiese storms is. Hierdie storms verander voortdurend en sommige skeptici glo dat hulle die oorsaak van klimaatverandering kan verduidelik. Wanner die son aktief is, met ander woorde, wanneer daar 'n groot aantal sonvlekke is, gee die son golwe van gelaaide deeltjies bekend as sonwind af.

Wetenskaplikes meet al eeue lank die hoeveelheid sonvlekke op die son. In die 17de was daar 'n periode van ongeveer 50 jaar waartydens ons son uiters onaktief was; byna geen sonvlekke is in hierdie tyd waargeneem nie. Hierdie periode stem ooreen met 'n uiters koue periode op aarde: een van die koudste dele van die Klein Ystyd, 'n relatief koue periode van ongeveer 1450 tot 1820. Dit het nie lank geduur voor wetenskaplikes 'n konneksie tussen die weer en die aantal sonvlekke gemaak het nie. William Herschel 'n teorie ontwikkel gebaseer op die konneksie tussen het voorgestel dat die hoeveelheid sonvlekke en die prys van koring. Volgens Herschel was koring duur wanneer daar min sonvlekke was en goedkoop wanneer sonvlekke meer volop was, hy het afgelei dat, wanneer daar min sonvlekke is, die son minder hitte en lig uitstraal, wat beteken dat minder koring gegroei het en dus duurder was. Ten spyte van Herschel en ander wetenskaplikes se teorieë, kon niemand wys hoe die sonvlekke die klimaat beïnvloed nie. Die hoeveelheid hitte wat deur die son afgegee word het in der waarheid nie werklik verskil tussen tye van baie of min sonvlekke nie.