Gerard Reve

Gerard Kornelis van het Reve (14 Desember 1923 - 8 April 2006) was 'n Nederlandse skrywer. Hy het begin skryf as Simon van het Reve maar in 1973 die korter skrywersnaam Gerard Reve (Nederlandsˈɣeːrɑrt ˈreːvə) begin gebruik. Hy word saam met Willem Frederik Hermans en Harry Mulisch as een van "Die Drie Grotes" (De Grote Drie) van Nederlandse na-oorlogse letterkunde beskou. Sy 1981 roman, De vierde man, was die basis vir Paul Verhoeven se rolprent uit 1983. Hy is gebore in Amsterdam en was die broer van die essayis in Slawistiek, Karel van het Reve, wat sterk standpunt ingeneem het teen Kommunisme. Die verhouding tussen die broers was nie goed nie en hulle paaie het vanaf die 1980's heeltemal geskei.

Reve in 1963

Reve was een van die eerste homoseksuele skrywers in Nederland om sy status as gay man bekend te maak. Hy het gereeld op eksplisiete wyse geskryf oor erotiese aantrekking, seksuele verhoudinge en seksuele omgang tussen mans, wat baie lesers as skokkend ondervind het. Hy het laasgenoemde egter in 'n ironiese, humoristiese en herkenbare wyse gedoen, wat daartoe bygedra het om homoseksualiteit vir baie van sy lesers meer aanvaarbaar te maak. Een van die ander temas wat hy dikwels aangeraak het, dikwels in kombinasie met erotisisme, was geloof. Reve het verklaar dat die primêre boodskap in sy werk verlossing van die wêreldlike of materiële wêreld waarin ons lewe is.

Temas

Sedert die publikasie van Op weg naar het einde (1963) en Nader tot U (1966) het sy oogpunte gewentel rondom God se skepping en die menslike lot, veral in die groot aantal briefbundels wat hy gepubliseer het.

Hierdie werke plaas die klem op 'n simboliese, eerder as ("...slegs die blindes...") letterlike begrip, van godsdienstige tekste as die enigste intellektueel-verantwoordbare uitleg; en die irrelevantheid van die evangelie se historiese waarheid. Geloof het volgens Reve niks te doen met die letterlike, die feitelike, die morele of die politieke nie. Dit het geen twis met moderne wetenskap nie, omdat godsdienstige waarhede en empiriese feite in verskillende ryke tuishoort. Die waarneembare wêreld het geen betekenis buiten die vergelyking van feite en, terwyl openbaring miskien nie sin mag maak nie, het dit betekenis, en dit is hierdie betekenis wat Reve nagejaag het in wat hy geskryf het. Op 'n filosofiese vlak is Reve beïnvloed deur Arthur Schopenhauer, wie se werke hy elke winter herlees het. Hy was volgens 'n Nederlandse skilder, wat tyd saam met hom spandeer het in Frankryk om portrette van hom te skilder, selfs meer beïnvloed deur Carl Jung.

Reve se erotiese prosa handel deels met sy eie seksualiteit, maar poog om iets meer universeels tuis te bring. Reve se werk vertoon dikwels seksualiteit as ritueel. Verskeie van sy tonele openbaar 'n sado-masochistiese karakter, maar dit word nooit as einddoel nagestreef nie. "Revisme", 'n term wat deur Reve self geskep is, kan rofweg beskryf word as die heiliging van seksuele strafdade en die pleeg van hierdie dade ten einde andere te vereer, en in die finale instansie; om hoër entiteite (God) te vereer. Dit is weereens 'n soeke na 'n hoër betekenis in 'n menslike daad (seks) wat ontneem is van betekenis in sy materiële vorm.

Styl

Sy styl kombineer die formele (in die tipe taalgebruik wat gevind word in 'n sewentiende eeuse Bybel) met dit wat in die volksmond gebesig word op 'n baie herkenbare wyse. Op soortgelyke wyse, maak sy humor en dikwels paradoksale siening van die wêreld staat op die kontras tussen verhewe mistisisme en gesonde verstand. Die ironie wat sy werk deurweef en sy geneigdheid na uiterste verklarings, het egter gesorg vir verwarring tussen sy lesers. Baie het getwyfel in die opregtheid van sy bekering tot die Katolisisme, alhoewel Reve aangedring het op die opregtheid van sy geloof. In die proses het hy staatgemaak op en sy reg geëis tot die individualistiese begrip van geloofsaspekte en sy persoonlike ervaring daarvan.

Kontroversiële aspekte

Reve se literêre loopbaan is deurspek met talle kontroversiële gebeure. Reeds vroeg in sy loopbaan het die Nederlandse Departement van Kultuur tussenbeide getree toe Reve 'n toelaag moes ontvang en in die proses die onwelvoeglike aard van sy werk aangehaal.

Hendrik Algra, 'n lid van die Nederlandse senaat, het dieselfde kwessie tydens 'n debat genoem. Dit was die begin van 'n klomp skandale wat eers geëindig het toe Koning Albert II van België geweier het om 'n prys aan Reve te oorhandig toe sy minnaar aangekla is van onwelvoeglikhede met minderjariges. Reve het somtyds die publisiteit verwelkom, maar het ook gekla oor sy aanhoudende stryd met die owerhede, die openbare mening, en die pers.

Gerard Kornelis van het Reve (1969)

Reve is in 1966 vervolg vir die oortreding van 'n wet teen Godslastering. In April 1968 is hy vrygespreek deur die Hoge Raad der Nederlanden. Alhoewel dit dekades vir Nederland sou neem om Godslastering te dekriminaliseer -die wet is eers in 2013 afgeskaf -sou die uitkomste van die saak -wat bekend gestaan het as die "Donkie Verhoor" -die bestaande wet basies uitgediend of irrelevant maak. Reve het uit 'n kommunistiese en ateïste-gesin gekom, maar het hom bekeer tot die Katolisisme. Hy was 'n baie liberale Katoliek, en sy bespotting van sekere aspekte van die Katolisisme het in die 1960's gelei tot spanning in die Nederlandse Rooms-Katolieke gemeenskap. Nietemin het hy as literêre adviseur bygedra tot die nuwe vertaling (die Willibrord-vertaling) van die Katolieke Bybel.

Een van Reve se hooftemas, saam met geloof en liefde, is sy intense haat van kommunisme en sy regimes en die verdraagsaamheid daarteenoor in die linkse kringe van die Westerse wêreld.

In 1975 het hy sy verskyning tydens 'n Nederlandse poësiefees gemaak en 'n swastika sowel as 'n hamer en sekel op sy klere gedra. Hy het 'n gedig voorgelees met opmerkings oor immigrasie wat blykbaar "rassisties" was, hoewel dit bloot kulturele verskille benadruk het en die term "swart" gebruik het eerder as neger/nikker. Hy het dit op 'n plegtige en waardige wyse voorgedra, wat baie mense glo beledig het, veral Afro-Surinaamse persone, van wie baie onlangs gearriveer het op die vooraand van die dekolonisasie van Suriname wat plaasvind het in November 1975.

Hierdie aangeleentheid het tot baie kontroversie gelei. Baie persone het sedertdien bespiegel of Reve tydens die geleentheid die kluts kwyt geraak het of bloot na iets anders verwys het. Reve het egter in die aangesig van 'n golf van kritiek nie 'n duim terugbeweeg nie, en sy eise dat hy "te intelligent is om 'n rassis te wees" en nooit skade aan 'n ander persoon sou berokken op rasgronde nie, het gedeeltelik verlore geraak in die verwarring wat teweeggebring is.

In 2001 is die Prijs der Nederlandse Letteren, die mees luisterryke prys vir Nederlandstalige skrywers, aan hom toegeken. Koning Albert II van België het egter geweier om die prys aan hom te oorhandig omdat sy minnaar van pedofilie aangekla is. Die geld is toe eerder via 'n bankoordrag betaal en die sertifikaat afgelewer.

Gedurende die laaste jare van sy lewe het hy aan Alzheimer se siekte begin ly en op 82-jarige ouderdom op 8 April 2006 daaraan beswyk in Zulte, België. Reve is op 15 April begrawe in die Nieuwe Begraafplaats in Machelen-aan-de-Leie.

Eerbewyse

• 1947: Reina Prinsen Geerligs Toekenning/prys
• 2001: Prijs der Nederlandse Letteren

Bibliografie

Reve se graf

• De Avonden
• Werther Nieland
• De ondergang van de familie Boslowits
• Tien vrolijke verhalen
• Vier Wintervertellingen
• Op weg naar het einde
• Nader tot U
• De taal der liefde
• Lieve jongens
• Een circusjongen
• Brieven aan kandidaat katholiek A. 1962–1969
• Oud en eenzaam
• Brieven aan Wimie
• Moeder en zoon
• Brieven aan Bernard S.
• De vierde man
• Brieven aan Josine M.
• Brieven aan Simon C. 1971–1975
• Brieven aan Wim B. 1968–1975
• Brieven aan Frans P. 1965-1969
• De stille vriend
• Brieven aan geschoolde arbeiders
• Zelf schrijver worden
• Brieven aan Ludo P. 1962-1980
• Bezorgde ouders
• Brieven aan mijn lijfarts 1963–1980
• Brieven van een aardappeleter
• Op zoek
• Het boek van violet en dood
• Ik bak ze bruiner
• Brieven aan Matroos Vosch
• Het hijgend hert

Grafiese romans

In 2003 en 2004 is die roman De avonden in 'n grafiese roman (in 4 dele) verwerk deur Dick Matena.

Eksterne skakels

• Drie vertaalde hoofstukke van Een circusjongen (1975)
• KlaasKoppe.nl (Fotos)