Gottlieb Redecker

Gottlieb Wilhelm Eduard Redecker (*30 April 1871, Otjimbingwe, Duits-Suidwes-Afrika – †21 Januarie 1945, Gütersloh, Duitsland) was die eerste argitek wat in Duits-Suidwes-Afrika gebore is. Hy was verantwoordelik vir ’n aantal geboue wat vandag nog in Namibië, veral Windhoek, te sien is.

Gottlieb Redecker
Gebore	Gottlieb Wilhelm Eduard Redecker 30 April 1871 Otjimbingwe, Duits-Suidwes-Afrika
Sterf	21 Januarie 1945 (op 73) Gütersloh, Duitsland
Beroep	Argitek, Ingenieur
Bekend vir	Christuskirche, Tintenpalast
Eggenoot	Joan Marie Elise Kronfeld

Christuskerk Karibib

Johanna Gertze (c. 1836–1935), die eerste Herero-dopeling, het die Redecker-kinders kleintyd opgepas. Dis onbekend of die seuntjie op die foto Gottlieb is.

Christuskerk, Windhoek

Tintenpalast Windhoek

Vroeë lewe

Redecker was die oudste seun van Johann Wilhelm Redecker van Jöllenberg, Wesfale, en sy vrou, Lina Gronemeyer, ook van Duitsland. Redecker se vader het in 1867 as sendeling-kolonis in diens van die Rynse Sendinggenootskap na Otjimbingwe gekom, en toe die sendingstasie in 1874 tot niet gegaan het, as onafhanklike handelaar agtergebly.

Redecker het sy skoolopleiding op Otjimbingwe ontvang, en die Herero- en Namataal leer praat asook Nederlands en Engels. Kleintyd was sy oppasser Johanna Gertze, wat op 25 Julie 1858 die eerste Herero-dopeling geword het nadat eerw. Carl Hugo Hahn van die Rynse Genootskap 15 jaar lank onder haar mense gearbei het. Redecker het sy studie in Duitsland voltooi, waartydens hy met sy gesinslede in Otjimbingwe in Nama gekorrespondeer het, ten einde sy kennis van die inheemse tale by te hou.

Nadat hy ’n graad in argitektuur behaal het, het hy opdrag ontvang om ’n wamakersfabriek vir die firma E. Hälbich Wwe. in Otjimbingwe te ontwerp en toesig oor die bou daarvan te hou. Toe dit afgehandel is, is hy terug na Duisburg in Duitsland waar hy in Januarie 1898 met Marie Kronfeld getroud is.

Werk

Redecker is die volgende jaar deur die Koloniale Departement van die Duitse Departement van Buitelandse Sake as staatsargitek (Regierungsbaumeister) in diens geneem en het na Duits-Suidwes-Afrika teruggekeer waar hy op 21 September 1899 begin werk het. Sy aanstelling as hoof van die Direktoraat van Boudienste van die Imperiale regering van Duits-Suidwes-Afrika is twee jaar daarna bevestig. Te midde van sy pligte as argitek het hy as tolk gedien en sodoende sy kennis van die inheemse tale benut.

Redecker was verantwoordelik vir die ontwerp en konstruksie van alle regeringsgeboue in die kolonie, behalwe dié van die koloniale troepe en die spoorweë. Die Direktoraat van Boudienste het op professionele en wetenskaplike wyse ’n boutegnologie en argitektuur ontwikkel wat voldoen het aan die eise van ’n warm klimaat. ’n Verandastyl is ontwikkel wat funksioneel en prakties was en waardeur geboue opgerig kon word binne ’n beperkte begroting. Die hoogtepunt hiervan was die sentrale administratiewe gebou wat tussen 1910 en 1913 opgerig is, die Tintenpalast (die inkpaleis van die burokratiese stelsel). In die ontwerp van hierdie gebou is weggebreek van vroeëre boustyle en daar is sorgvuldig aandag gegee aan die klimaatsomstandighede en aan gerief.

Redecker se skeppende vermoë as argitek, word egter op sy beste vertoon in die geslaagde Art Nouveau-metamorfose van die Neo-Romanesque-styl in die Windhoekse Christus-kirche. Hierdie kerk met sy rustiekmure, wat gebou is om die beëindiging van vyandelikhede van die Herero-Namaopstande te gedenk, bly steeds die skilderagtigste baken van die hoofstad.

Eerste Wêreldoorlog en daarna

Voor die Imperiale Goewerneur van Duits-Suidwes-Afrika uit Windhoek vertrek het, het hy Redecker in bevel van fiskale besittings geplaas. Na die inval deur Suid-Afrikaanse magte onder bevel van genl. Louis Botha en hul besetting van Windhoek in Mei 1915, is hy in Kimberley geïnterneer, maar vrygelaat na die verdrag van Khorab in Julie dieselfde jaar waarop hy na Windhoek terugkeer het.

Nadat hy in 1919 bevorder is tot administratieve raadgewer het Redecker nog twee jaar in Suidwes-Afrika gebly voor hy na Duitsland terugkeer het waar hy verplaas is na die Eisekantoor vir Oorlogskade en verantwoordelik was vir die gebiede Brunswyk en Hannover. In 1922 is die titel Geheimer Regierungsrat aan hom toegeken en in 1924 is hy tot hoof van die hoofkantoor in Berlyn bevorder waar hy in 1931 afgetree het.

Tweede Wêreldoorlog en afsterwe

Weens toenemende Geallieerde lugaanvalle gedurende die Tweede Wêreldoorlog het Redecker en sy vrou gedurende die somer van 1944 na Gütersloh uitgewyk, maar die ironie is dat hulle daar in ’n lugaanval dood is, terwyl hul huis in Berlyn nooit beskadig is nie.

In 1907 is Redecker vereer met die Koninklike Orde van die Kroon, 4de Klas, met swaarde op wit lint met ’n swart rand, en in 1910 met die Orde van die Rooi Arend, 4de Klas.

Bronne

• Mossolow, N.; Peters, W.H. Beyers, C.J. (red.). Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek. Pretoria: Chris van Rensburg nms. die RGN. p. 962. ISBN 0796904197.