Hanga Roa
Hanga Roa (Spaanse uitspraak: [ˈaŋɡa ˈro.a]) (Spaans: Bahía Larga) is die belangrikste stad, hawe en hoofstad van die eilandstaat Paaseiland, 'n provinsie van Chili.[1] Dit is geleë in die suidelike deel van die weskus van die eiland, in die laaglande tussen die uitgestorwe vulkane van Terevaka en Rano Kau. Die bevolking van 3 304 (sensus van 2002) beslaan 87 persent van die totale bevolking van die eiland.
|
Hanga Roa | |
|---|---|
| Kaart | Wapen |
 | |
 | |
| Vlag | |
 | |
| Land |  Chili
|
| Gebied |  Paaseiland
|
| Koördinate | 27°09′S 109°25′W / 27.150°S 109.417°W |
| Gestig op | 9 September 1888 |
| Oppervlakte: | |
| - Totaal | vk km |
| Hoogte bo seevlak | 2 m |
| Bevolking: | |
| - Totaal (2002) | 3 304 |
| - Bevolkingsdigtheid | /vk km |
| Tydsone | UTC -6 |
| - Somertyd | UTC -6 |
| Burgemeester | |
| Amptelike webwerf | |
Geskiedenis wysig
Hanga Roa in die oorspronklike Rapa Nui-taal beteken 'wye baai' of 'langbaai'.[2]
Na die eis van Chili op die eiland, is die Rapa Nui-volk in Hanga Roa bymekaargetrek, en die res van die land is vir 'n skaapboerdery verhuur.[1] Die grootste deel van die twintigste eeu is die res van die eiland aan die Compañía Explotadora de la Isla de Pascua (CEDIP) ('n filiaal van Williamson-Balfour Company) verhuur en vir die Rapanui gesluit.
Sommige meningsverskille tussen die regering van Chili en die Rapanui het daartoe gelei dat plaaslike inwoners met voorvaderwortels baie hotelle in die stad 'oorneem'. Vir die plaaslike bevolking is dit 'n manier om die streep te trek tussen die beleid van die Chileense regering op die eiland en die voorvaderlike regte van Rapanui teenoor hul land.[1] In 2011 het die familie Schiess, eienaar van die Hanga Roa Hotel, die grond van die hotel aan die Rapanui teruggeskenk, maar 'n 30-jarige bestuurshuurkontrak van die hotel behou.[3] 'n Week vantevore het die Schiess-familie 'n spesiale groep uit die Carabineros de Chile gestuur om die inwoners wat die hotel geplak het, te verwyder.[4] 'n Vorige ingryping van die polisie in Augustus 2010 het daartoe gelei dat 25 betogers van Rapanui gewond is.[5]
Geografie wysig
Die hoofweg van die eiland, Avenida Atamu Tekena (voorheen Avenida Policarpo Toro), is die hart van die stad. Langs hierdie pad word baie hotelle, restaurante, kruidenierswinkels en apteke aangetref. In 1998 is die pad herdoop na die negentiende eeu, die Rapanui-koning Atamu Te Kena; dit is voorheen vernoem na kaptein Policarpo Toro, die Chileense vlootoffisier wat Paaseiland in 1888 aan Chili geannekseer het.[6] Die museum van die eiland, en ook die Rooms-Katolieke 'Holy Cross Church', is in die middestad geleë. Met die opkoms van die internet en die uitbreiding van die kommunikasiedienste deur die Chileense regering, het die afgelope paar jaar baie internetkafees en kitsbanke verskyn.
Bevolking wysig
In 1914 was die bevolking van Hanga Roa net 250 en die res van die eiland was bewoon deur 'n groot hoeveelheid skape.
Na raming woon 90% van die eilandbevolking in Hanga Roa.[7]
Ekonomie wysig
Toerisme wysig
Die stad het 'n aantal hotelle en gastehuise wat voorsiening maak vir toeriste wat op die eiland se Wêrelderfenisgebiede kom besoek, veral die beroemde moai-standbeelde. Hanga Roa en die omgewing het 'n aantal indrukwekkende moai, maar elders op die eiland is daar groter beelde. Die werklike hotelkapasiteit is ongeveer 600 beddens, wat wissel van hostels tot luukse hotelle.
Die argeologiese kompleks van Ahu Tahai is binne loopafstand van die stad se middestad.[7] Die stad is elke jaar die tuiste van die Farandula-kulturele fees, 'n maand lange gebeurtenis wanneer die plaaslike inwoners reuse-houtbeelde bou. Die viering sluit 'n gewoonte in waar mense naak uittrek en in klei bad totdat hul liggame bedek is.[8][9]
Ander aktiwiteite wysig
Behalwe toerisme, sluit ander besighede in Hanga Roa visvang, boerdery en administrasie in. Verskeie Chileense regeringsdepartemente, waaronder die Chileense vloot, is op die eiland teenwoordig.
Die hawe het 'n skeepvaartdiens na Valparaíso, Chili. In April 2018 is die vragskip Lago Icalma, wat in die hawe van Hanga Roa geanker is, deur 'n vragskuit getref. 'n Brandstoftenk is geskeur en diesel het in die hawe se water lek. Die omliggende strande is ook verswart deur die verspreiding van die swart vloeistof.[10]
Infrastruktuur wysig
Vervoer wysig
Die enigste lughawe op die eiland, die Internasionale Lughawe Mataveri, word bedien deur LATAM Airlines, die nasionale lugdiens in Chili, wat direkte vlugte van 5 uur vanaf Santiago en weeklikse vlugte vanaf Papeete aanbied. Dit is die enigste kommersiële lugdiens wat die eiland gereeld bedien.[7]
Gesondheid wysig
'n Nuwe hospitaal is in 2013 geopen, en vervang 'n ouer hospitaal wat in die 1970's deur die Verenigde State geskenk is. Die hospitaal het 'n kapasiteit van 16 beddens en bevat 'n bevallingsafdeling wat ontwerp is om ook die praktyk van volksgeneeskunde moontlik te maak. Dit is die enigste gesondheidsorgfasiliteit op die eiland.[11]
Onderwys wysig
Onder verskeie skole tel die Colegio Lorenzo Baeza Vega, wat primêre onderwys aanbied met die fokus op die onderrig van tradisionele kultuur en taal[12] en Liceo Aldea Educativa, wat kwalifikasie bied op die gebied van geesteswetenskappe, toerisme en landbou.[13]
Sport wysig
Hanga Roa het 'n meervoudige gebruik stadion, die Estadio de Hanga Roa, wat die tuisveld is van die CF Rapa Nui, die sokkerspan wat die Paaseiland verteenwoordig.
Toegang tot kos wysig
Die algemene handelsmerke wat in kruidenierswinkels verkoop word, is duur as gevolg van die duur reis om die produkte in te voer. Plaaslike inwoners verkoop informeel vis, vleis en groente. Die tuna empanada is die stad se gunsteling versnapering.[7]
Galery wysig
|
Verwysings wysig
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Annie Murphy, For Chile, Colossal Trouble On Easter Island, Npr.org, 9 September 2010 (Besoek op 31 Mei 2019)
- ↑ Hanga Roa, Imagina
- ↑ (in Spaans) Héctor Aravena, Familia Schiess decide donar terrenos de Hotel Hanga Roa a Isla de Pascua, Emol.com, 18 Februarie 2011 (Besoek op 31 Mei 2019)
- ↑ (in Spaans) Desalojan a pascuenses de hotel Hanga Roa, Elmostrador.cl, 6 Februarie 2011 (Besoek op 31 Mei 2019)
- ↑ (in Spaans) Desalojan a pascuenses de hotel Hanga Roa, Elmostrador.cl, 6 Februarie 2011 (Besoek op 31 Mei 2019)
- ↑ Steven R. Fischer: The island at the end of the world. Reaktion Books, 2005, bl. 248. ISBN 1-86189-282-9
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Samai Haider, Hanga Roa - Launching Pad for Visiting the Moai, Thedailystar.net, 17 Augustus 2018 (accessed on 31 Mei 2019)
- ↑ (in Frans) Mike Leyral, Farandula: le carnaval de l'Île de Pâques ou l'exubérance des corps, Lepoint.fr, 19 Februarie 2015 (Besoek op 31 Mei 2019)
- ↑ GALLERY: Easter Island's Carnival magic seduces locals, tourists Geargiveer 19 Oktober 2021 op Wayback Machine, Enca.com, 21 Februarie 2015 (Besoek op 31 Mei 2019)
- ↑ Photos: Fuel Spill at Easter Island's Main Harbor, Maritime-executive.com, 26 April 2018 (Besoek op 31 Mei 2019)
- ↑ "Inauguran Hospital Hanga Roa en Isla de Pascua" (in Spaans). Infraestructura Hospitalaria. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Desember 2015.
- ↑ "Colegio Lorenzo Baeza Vega, inaugura sector especial para clases de Interculturalidad" (in Spaans). Municipality of Rapa Nui. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Oktober 2019. Besoek op 31 Julie 2020.
- ↑ "EDUCACIÓN DAEM" (in Spaans). Municipality of Rapa Nui. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Januarie 2021. Besoek op 31 Julie 2020.
Eksterne skakels wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Hanga Roa.
