J.M. de Wet (2 Julie 1907- 5 Julie 2002) was 'n Afrikaanse skrywer, wat benewens ’n biografie van Jopie Fourie verskeie nasionalistiese romans en gedigte onder sy eie naam en verskeie skuilname skryf. Hy maak onder meer van die volgende skuilname gebruik: Jan Malherbe, Danie Stegman en Petrus Naudé.[1] Hy is op 5 Julie 2002 oorlede.[2]

Lewe en werk

wysig

Johannes Marthinus de Wet is op 2 Julie 1907 in die distrik Ficksburg gebore as die agste kind van sy pa, na wie hy vernoem is, en die enigste kind van sy pa se tweede huwelik met Anna Gesiena du Plessis.[1] Hy voltooi sy skoolopleiding aan die hoërskool op Senekal in die Vrystaat. In 1927 sluit hy by die Suid-Afrikaanse Polisie aan. Hy doen twee jaar diens in Johannesburg en word dan na die hoofkantoor in Pretoria verplaas, waar hy werk tot 1940. Hy was een van die stigters van die polisie debatsvereniging, ’n medestigter van die S.A. Polisie Atletiekvereniging, ’n gereelde medewerker aan die Polisie nuusblad Nongquai en medeverantwoordelik vir die reëling van verskeie kunskonserte ten bate van die Polisie-weesfonds. Hy word in 1940 gedwing om sy betrekking en offisiersrang neer te lê omdat hy lid is van die Stormjaers van die Ossewa-Brandwag en weier om die sogenaamde “rooi eed” af te lê waarin hy getrouheid sweer aan die Geallieerde Magte wat in die Tweede Wêreldoorlog aan die kant van Engeland teen Duitsland veg. Gedurende hierdie oorlog word hy kragtens die noodregulasies twee keer altesaam tien maande lank in die tronk in Pretoria aangehou. Hy keer later terug na die polisie en word eindelik bevorder tot luitenant-kolonel.[1] Hy is in 1931 getroud met Johanna Christina Elizabeth Smit en hulle het ’n seun, maar is in 1934 geskei. In 1943 trou hy met Elsabie Petronella Nel en hulle het drie dogters en ’n seun. Hy is op 5 Julie 2002 oorlede en word in die Centurion begraafplaas begrawe.

Skryfwerk

wysig

Onder sy eie naam verskyn Jopie Fourie: Foto-album.

Hy skryf verskeie boeke onder skuilname. Onder die naam Danie Stegman verskyn onder andere Nooit gevang nie (die herinneringe van Anna G. Janse van Rensburg van ’n Vrouevluglaer uit die Anglo-Boereoorlog wat nooit gevang is nie), Murasies (herinneringe uit die Anglo-Boereoorlog van N.G.J. Venter), Mylpale en Skoorsoek; onder die naam Jan Malherbe verskyn Dit is my plig!; en Die Middernagmoord word onder die naam Petrus Naudé uitgegee. Teen die einde van sy lewe gee hy die digbundel Amajuba en ander gedigte, waarin hy nasionalistiese verse bundel, privaat uit onder die naam Danie Stegman.[3]

Publikasies

wysig

J.M. de Wet

wysig
Jaar Titel van publikasie
1965 Jopie Fourie: Foto-album

Jan Malherbe

wysig
Jaar Titel van publikasies
1944 Dit is my plig!

Petrus Naudé

wysig
Jaar Titelvan publikasie
1946 Die Middernagmoord

Danie Stegman[4]

wysig
Jaar Titel van publikasie
1940 Nooit gevang nie
1942 Murasies
1946 Mylpale

Skoorsoek

1948 Donker weë
1951 Verbode
1952 Glanslose ideale
1953 Die roos in my tuin
1956 Waters waar rus is
1987 Die heldedaad van Kosie Briedenhann
1990 Amajuba en ander gedigte

Verwysings

wysig

Boeke

wysig
  • Nienaber, P.J. “Hier is ons skrywers!” Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Eerste uitgawe 1949

Ander verwysings

wysig
  1. 1,0 1,1 1,2 http://www.hankduval.duetnet.com/index.php/mnu_dewetfamily/biographies/270-40-johannes-marthinus-de-wet-born-jul-2,-1907[dooie skakel]
  2. http://www.eggsa.org/library/main.php?g2_itemId=201920
  3. http://www.worldcat.org/search?q=au%3AStegman%2C+Danie%2C&qt=hot_author
  4. "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Julie 2017. Besoek op 13 September 2016.