Japie Hauptfleisch

Japie Hauptfleisch het tydens die Tweede Vryheidsoorlog op 7 Februarie 1901 op die plaas Scheurfontein, 40 km vanaf Beaufort-Wes in die rigting van die Meiringspoort, gesneuwel.

Jacob Daniël Hauptfleisch is op 5 Julie 1875 op die plaas Sanddrif by Wellington in die Kaapkolonie gebore. Tydens die uitbreek van die oorlog was hy onderwyser in die Republiek van die Oranje-Vrystaat. Eers dien hy onder genl. C.R. de Wet en later onder kommandant Gideon Scheepers. Op kommando het hy opgetree as die godsdienstige leier van sy medestryders.

Op 6 Februarie was die kommando van Scheepers op die plaas Scheurfontein waar Frans Pienaar en sy dogters Kitty en Fanny gewoon het. Dieselfde dag vertrek die kommando na die plaas Kaffirsfontein so 'n 3km verder. Die volgende dag vra Hauptfleisch en 'n maat, ene Swanepoel, die kommandant om toestemming om weer na Scheurfontein te gaan. Huiwerig gee Scheepers daartoe toestemming. Intussen het 'n National Scout en 4 man op Scheurfontein aangekom. Die twee kommandolede het in 'n hinderlaag geloop. Op 'n afstand van slegs 15 tree is op Hauptfleisch en Swanepoel geskiet. Eersgenoemde is swaar gewond en Swanepoel kon betyds uit die koeëlreën wegkom na sy kommando. Die Engelse soldate het weggejaag. Frans Pienaar en Kitty het Hauptfleisch na hul huis gedra. Scheepers en sy manskappe was net betyds om die sterwende Hauptfleisch toe te sing.

Hauptfleisch is op die plaas Scheurfontein begrawe, maar is enkele jare later op sy familieplaas by Wellington herbegrawe. Op 21 Februarie het 'n doodsberiggie in De Zuid-Afrikaan verskyn.

'n Gedenksteen ter nagedagtenis aan Japie Hauptfleisch is op Woensdag 3 Oktober 1956 op die plaas Scheurfontein onthul. Dr. Eric Stockenström was die spreker by die geleentheid.

Bronne

• Inligtingstuk by die Scheurfontein-plaasstal op die pad tussen Beaufort-Wes en Klaarstroom.
• Shearing, T. en D.: Commandant Gideon Scheepers and the search for his grave. Sedgefield: privaat publikasie, 1999.