Kaalvoetvrou-standbeeld
Die Kaalvoetvrou-standbeeld is ongeveer twaalf kilometer van die Retiefklip af geleë en staan aan die bokant van die Retiefpas op die plaas Scheepershoek naby Kerkenberg. Dit gedenk die ‘opstand’ van Voortrekkervroue teen die Britse regering in Natal in 1842.[1][2]
Die Voortrekkerbeweging van die Oranje-Vrystaat het in 1977 'n lewensgrootte beeld van 'n kaalvoet-Voortrekkervrou laat maak en hier laat oprig. Die beeld is op 12 Oktober 1977 deur mnr Fanie Maree, destyds eienaar van die plaas, onthul. Die beeldhouer was Alfonso Smuts.
Historiese agtergrond
wysigDie Boererepubliek van Natal het in 1839 tot stand gekom. Op 15 Julie 1842 onderteken die Volksraad egter 'n deklarasie van onderwerping aan die gesag van die Britse koningin. 'n Gedeelte van die Natalse burgers het dit so aanvaar, maar na urelange onderhandelings met kol. Henry Cloete, het dit geblyk dat Brittanje nie net in die kuslyn belangstel nie. Die mans het die situasie geredelik aanvaar, maar nie die vroue van Pietermaritzburg nie. Onder leiding van Susanna Smit, vrou van eerwaarde Erasmus Smit (geestelike leier van die trek) en suster van Gerrit Maritz, het 'n afvaardiging vroue bykans drie uur lank met die kolonel onderhandel. Hulle het hom meegedeel dat hulle die reg het om oor die toekoms van hulle land te praat, aangesien hulle net soveel aandeel in die veldslae en ontberinge as die mans gehad het. Hy is ook vertel van die bittere lyding en beproewinge van die trekpad. Die gesprek is afgesluit met 'n waarskuwing wat dié Afrikaner-gebore offisier van die Britse mag ontstel het: “Ons loop liewer kaalvoet terug oor die Drakensberg as om onder Britse juk te buig.”
Die standbeeld is 'n landmerk van een van die min bekende historiese terreine wat met die Groot Trek en die trekkerleier Piet Retief geassosieer word. Daar het 66 waens teen hierdie roete die steil berg afgetrek.
In 2002 het die Voortrekkers van die Vrystaat die versorging van die beeld en die terrein aan die Voortrekkermonument oorgedra. Met die besluit in 2012 om die Kerkenbergterrein aan die Erfenisstigting oor te dra, is die versorging van die beeld ook deur die Voortrekkermonument aan die Erfenisstigting oorgedra.
Bronne
wysig- Die Erfenisstigting, 2016. ES en Stand van Groot Trek verwante erfenishulpbronne. Pretoria