Kaliumnitriet

Kaliumnitriet (te onderskei van kaliumnitraat) is die anorganiese verbinding met die chemiese formule KNO₂. Dit is 'n ioniese sout van kalium en nitroësuur, wat uit kaliumione K+ en nitrietione NO₂^– bestaan. Dit vorm 'n wit of effens geel, higroskopiese kristallyne poeier wat in water oplosbaar is.

Eienskappe

Algemeen
Naam	Kaliumnitriet
Struktuurformule van
Chemiese formule	KNO2
Molêre massa	85,1 g/mol
CAS-nommer	7758-09-0
Voorkoms	gebroke wit vastestof
Reuk	geen
Fasegedrag
Selkonstantes	a=440,1; b=959,7; c=989,2pm
Ruimtegroep	P21/c
Nommer	14
Smeltpunt	387 °C
Kookpunt	Ontbind >350 °C
Digtheid	1,9150
Oplosbaarheid	3 120 [g/L] @ 25 °C
Suur-basis eienskappe
pKa
Veiligheid
Flitspunt
Tensy anders vermeld is alle data vir standaardtemperatuur en -druk toestande.
Portaal Chemie

Dit is 'n sterk oksideermiddel en kan die verbranding van ander materiale versnel. Soos ander nitrietsoute soos natriumnitriet, is kaliumnitriet giftig as dit ingesluk word, en laboratoriumtoetse dui daarop dat dit mutageen of teratogeen kan wees. Handskoene en 'n veiligheidsbril word gewoonlik gebruik wanneer kaliumnitriet hanteer word.

Ontdekking

Nitriet is teenwoordig op spoorvlakke in grond, natuurlike water, plant- en dierweefsels en kunsmis. Die suiwer vorm van nitriet is die eerste keer gemaak deur die Sweedse chemikus Carl Wilhelm Scheele wat in die laboratorium van sy apteek in die markdorp Köping gewerk het. Hy het kaliumnitraat vir 'n halfuur by rooi hitte verhit en verkry wat hy as 'n nuwe "sout" herken het. Die twee verbindings (kaliumnitraat en nitriet) is deur Péligot geïdentifiseer en die reaksie is vasgestel as:

${\ce {2KNO3 ->[\Delta T] 2KNO2 + O2}}$

Produksie

Kaliumnitriet kan verkry word deur die reduksie van kaliumnitraat. Die produksie van kaliumnitriet deur die absorpsie van stikstofoksiede in kaliumhidroksied of kaliumkarbonaat word nie op groot skaal aangewend nie as gevolg van die hoë prys van hierdie alkalies. Verder maak die feit dat kaliumnitriet hoogs oplosbaar in water is die vastestof moeilik om te herwin.

Reaksies

Die vermenging van siaanamied en KNO₂ veroorsaak veranderinge van wit vastestowwe na geel vloeistof en dan na 'n oranje vastestof, wat sianogeen en ammoniakgasse vorm. Geen eksterne energie word gebruik nie en die reaksies word uitgevoer met 'n klein hoeveelheid O₂.

Kaliumnitriet reageer teen 'n uiters stadige tempo met 'n vloeibare ammoniakoplossing van kaliumamied teen kamertemperatuur, en in die teenwoordigheid van ysteroksied of kobaltoksied, om stikstof en kaliumhidroksied te vorm.

Mediese gebruike

Belangstelling in 'n mediese rol vir anorganiese nitriet is die eerste keer gewek weens die skouspelagtige sukses van organiese nitriete en verwante verbindings in die behandeling van angina pectoris. Terwyl hy in die 1860's saam met Butter by die Edinburgh Royal Infirmary gewerk het, het Brunton opgemerk dat die pyn van angina deur veneseksie verminder kan word en het verkeerdelik tot die gevolgtrekking gekom dat die pyn weens verhoogde bloeddruk moet wees.

As 'n behandeling vir angina was die vermindering van sirkulerende bloed deur veneseksie ongerieflik. Daarom het hy besluit om die effek op 'n pasiënt te probeer om amielnitriet in te asem, 'n onlangs gesintetiseerde verbinding en een wat sy kollega getoon het dat die bloeddruk in diere verlaag word. Pyn wat verband hou met 'n angina-aanval het vinnig verdwyn, en die effek het vir 'n paar minute geduur, gewoonlik lank genoeg vir die pasiënt om te herstel deur te rus. Vir 'n tyd was amielnitriet die gunsteling behandeling vir angina, maar as gevolg van die wisselvalligheid daarvan, is dit vervang deur chemies verwante verbindings wat dieselfde effek gehad het.

Oplossings van aangesuurde nitriet is suksesvol gebruik om NO te genereer en om vaso-ontspanning te veroorsaak in geïsoleerde bloedvatstudies, en dieselfde reaksiemeganisme is voorgestel om die biologiese werking van nitriet te verduidelik.

Ander gebruike

Kaliumnitriet word gebruik in die vervaardiging van hitte-oordragsoute. As voedseladditief E249, is kaliumnitriet 'n preserveermiddel soortgelyk aan natriumnitriet en is goedgekeur vir gebruik in die EU, VSA, Australië en Nieu-Seeland (waar dit gelys is onder sy INS-nommer 249).

Reaktiwiteitsgevare

Wanneer dit met sure reageer, vorm kaliumnitriet giftige stikstofoksiede. Versmelting met ammoniumsoute lei tot opbruising en ontsteking. Reaksies met reduseermiddels kan brande en ontploffings tot gevolg hê.

Bergingsvoorskrifte

Kaliumnitriet word saam met ander oksideermiddels gestoor, maar geskei van vlambare stowwe, reduseermiddels, sure, sianiede, ammoniumverbindings, amiede en ander stikstofhoudende soute in 'n koel, droë, goed geventileerde plek.