Komeetknoop
Komeetknope, ook genoem bolle, is strukture wat in verskeie nabygeleë planetêre newels voorkom, insluitende die Heliksnewel (NGC 7293), die Ringnewel (NGC 6720), die Handgewignewel (NGC 6853), die Eskimonewel (NGC 2392) en die Retinanewel (IC 4406).[1] Hulle is vermoedelik 'n algemene eienskap van die evolusie van planetêre newels, maar kan net in die naaste voorbeelde ontleed word.[1]
Beskrywing
wysigHulle is gewoonlik groter as die Sonnestelsel (dus die wentelbaan van Pluto), met massas van sowat 0,00001 keer die massa van die Son, wat vergelykbaar is met die massa van die Aarde.[2][3] Daar is sowat 40 000 komeetknope in die Heliksnewel.[4]
By optiese golflengtes word die knope gesien as "die geïoniseerde omhulsels van 'n digte, stowwerige molekulêre bol" wat 'n ronde kop vorm wat geïoniseer en deur die sentrale ster verlig word, met 'n stert wat dit volg.[5] In data van molekulêre waterstof en koolstofmonoksied lyk dit of die knope hoogs molekulêr is.[3] Hulle sterte lyk soos dié van 'n komeet wat weg van hulle ster wys. Komete is egter soliede liggame, en is baie kleiner in massa en grootte.
Komeetknope wat ver van en naby die sentrale ster geleë is, het verskillende eienskappe. Aan die nabykant van die Heliksnewel lyk die sentrale stowwerige bol van elke komeetknoop donker teen die agtergrond terwyl dit die OIII-lig absorbeer wat in die newelomhulsel uitgestraal word. Dié aan die ander kant blokkeer nie dié ligbron nie en lyk dus nie donker nie.[5] Bolle na aan die sentrale ster lyk ook of hulle 'n besonderse stert het, terwyl dié verder weg nie sulke gedefinieerde sterte het nie.[4]
Die oorsprong van komeetknope in planetêre newels is nog onbekend en word aktief nagevors. Dit is onduidelik of hulle gevorm het in die asimptotiese reusetak en op 'n manier die oorgang na 'n planetêre newel oorleef het, en of hulle gevorm het nadat die ster 'n planetêre newel geword het. Laasgenoemde dui daarop dat die toestande in die planetêre newel in 'n sekere stadium die vorming van molekulêre bolle in sy newelomhulsel veroorsaak het.[4] 'n Beter begrip van die vorming en evolusie van komeetknope sal dus nie net 'n insig gee in die fisiese eienskappe van die gashere van planetêre newels nie, maar sal ook help om 'n meer gedetailleerde prentjie te vorm van die sterevolusie van sterre met 'n klein massa na sterre met 'n gemiddelde massa.
Verwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 C.R. O'Dell; et al. (2003). "Knots in planetary nebulae" (PDF). Revista Mexicana de Astronomía y Astrofísica. 15: 29–33.
- ↑ O'dell, C. R.; Handron, Kerry D. (April 1996). "Cometary Knots in the Helix Nebula" (PDF). Astronomical Journal. 111: 1630. Bibcode:1996AJ....111.1630O. doi:10.1086/117902. hdl:1911/17047.
- ↑ 3,0 3,1 Huggins, Patrick J.; Forveille, Thierry; Bachiller, Rafael; Cox, Pierre; Ageorges, Nancy; Walsh, Jeremy R. (1 Julie 2002). "High-Resolution CO and H2 Molecular Line Imaging of a Cometary Globule in the Helix Nebula". The Astrophysical Journal. 573 (1): L55–L58. arXiv:astro-ph/0205516. doi:10.1086/342021.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Matsuura, M.; Speck, A. K.; McHunu, B. M.; Tanaka, I.; Wright, N. J.; Smith, M. D.; Zijlstra, A. A.; Viti, S.; Wesson, R. (1 Augustus 2009). "A "firework" of H2Knots in the Planetary Nebula NGC 7293 (The Helix Nebula)". The Astrophysical Journal. 700 (2): 1067–1077. arXiv:0906.2870. Bibcode:2009ApJ...700.1067M. doi:10.1088/0004-637X/700/2/1067. ISSN 0004-637X.
- ↑ 5,0 5,1 Meaburn, J.; Clayton, C. A.; Bryce, M. & Walsh, J. R. (1996). "The global motions of the cometary knots in the Helix planetary nebula (NGC 7293)". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 281 (3): L57–L61. Bibcode:1996MNRAS.281L..57M. doi:10.1093/mnras/281.3.l57.
Skakels
wysig
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
