Kommandeur

Kommandeur is 'n vlootrang wat in meeste vlote gebruik word, wat hoër is as 'n kaptein, maar ondergeskik aan 'n admiraal. Nie-Engelssprekende nasies gebruik dikwels die rang van flottieljeadmiraal of seniorkaptein as 'n ekwivalent.

Tradisioneel behels "kommandeur" die titel vir 'n offisier wat oor meer as een skip bevel hou op 'n gegewe tyd, selfs tydelik, terwyl "kaptein" die tradisionele titel is vir die bevelvoerder van 'n enkele skip, selfs al beklee die offisier 'n laer rang in die mag. As 'n amptelike rang, hou 'n kommandeur tipies die bevel oor 'n flottielje of eskader van skepe as deel van 'n groter taakmag of vloot onder die aanvoering van 'n admiraal.

Tydens die bewind van die VOC aan die Kaap de Goede Hoop het die kommandeurs - hul rang is vanaf 1691 tot goewerneur verhoog - 'n belangrike en interessante rol gespeel. Die meeste van die byna dertig bevelvoerders het deur hul persoonlike bekwaamhede, tekortkominge, eienaardighede en houdings teenoor die Kaapse koloniste, 'n eie, persoonlike stempel op die volksplanting aan die suidpunt an Afrika afgedruk. Dit was ten spyte van die Here XVII , die beheerliggaam van die VOC, se streng voorskrifte.

Die kommandeur of goewerneur was die vernaamste amptenaar aan die Kaap, maar hy was altyd ondergeskik aan die VOC deur wie hy aangestel en betaal is. As amptenaar in diens van die Here XVII moes hy hul opdragte uitvoer en kon hy in belangrike sake nie selfstandig optree nie.

Om die taak van die kommandeur te vergemaklik, is hy deur 'n Politieke Raad bygestaan, waarvan hy voorsitter was. Die ondervoorsitter van die raad was die Sekunde. Hy was die tweede in bevel na die kommandeur, en dit het dikwels gebeur dat die sekunde in die plek van die kommandeur waargeneem het.

Sien ook

Bron

KENNIS, vol 8, 1980, bl. 1474-1475, ISBN 0 7981 0830 4