Koolstofdisulfied

Koolstofdisulfied is 'n chemiese verbinding met die formule CS₂. Dit is 'n vlugtige en giftige vloeistof wat baie brandbaar is.

Eienskappe

Algemeen
Naam	Koolstofdisulfied
Struktuurformule van
Chemiese formule	CS2
Molêre massa	76.139 [g/mol]
CAS-nommer	75-15-0
Reukdrempel	0,1 dpm
Fasegedrag
Smeltpunt	-111,6 °C
Kookpunt	46,3 °C
Digtheid	1,2632 (rel. water)
Oplosbaarheid
Dampdruk	297,6 torr (@20 °C)
Suur-basis eienskappe
pKa
Veiligheid
Flitspunt	-30 °C
Selfontbrandingspunt	90 °C
LD50	Akuut oraal in rotte: 3188 mg/kg; inaseming 12500 dpm 4 uur
Tensy anders vermeld is alle data vir standaardtemperatuur en -druk toestande.
Portaal Chemie

Vervaardiging

Koolstofdisulfied word in die nywerheid op groot skaal vervaardig. Ongeveer 235 000 ton is in 1991 wêreldwyd geproduseer. Dit kan uit die elemente vervaardig word volgens die reaksie:

$C+2S\to CS_{2}$

Swaweldamp word -onder uitsluiting van lug of vog- deur 'n bed van kool gelei by 800-1000 °C en die gasvormige reaksieproduk word afgevoer. Dit bevat koolstofdioksied, waterstofsulfied, swaweldamp en karbonielsulfied, wat geskei moet word. 'n Ander metode om dit te vervaardig is uit metaan:

$CH_{4}+4S\to CS_{2}+2H_{2}S$

Die produk koolstofdisulfied word dikwels onder water gestoor om sy ontbrandingsgevaar te verminder.

Gebruik

Koolstofdisulfied is 'n goeie nie-polêre oplosmiddel. Dit los selfs swawel op. Die stof is reaktief en 55-65% van die produk word gebruik vir die vervaardiging van rayon en sellofaan. Koolstofdisulfied word grootskaals as oplosmiddel van sellulose vir die vervaardiging van kunssy gebruik. Ongelukkig kan die stof se giftigheid tot groot gesondheidsprobleme onder die werkers lei indien dit nie verhoed word dat hulle daaraan blootgestel word nie.

Ione soos OR⁻ of SH⁻ en amiene kan lei tot nukleofiele aanval of die koolstofatoom en die vorming van tiokarbonate, xantate en ditiokarbamate. Dit word ook gebruik om koolstoftetrachloried te vervaardig volgens die reaksie:

$CS_{2}+3Cl_{2}\to CCl_{4}+S_{2}Cl_{2}$

Demonstrasie

Die blaffende hond

'n Chemiese demonstrasie is die sogenoemde "blaffende hond". Dit is 'n reaksie tussen koolstofdisulfieddamp met distikstofoksied

$8N_{2}O+4CS_{2}\to S_{8}+8N_{2}+4CO_{2}$