Lys van presidente van Burundi

Die president van Burundi (Engels: President of Burundi; Frans: Président du Burundi; Kirundi: Abakuru W'igihugu ca Uburundi), amptelik die president van die republiek, is beide die staats- en regeringshoof van die Republiek Burundi. Die president is ook opperbevelvoerder van die Nasionale Weermag. Die amp van die presidentskap is gestig toe Michel Micombero Burundi op 28 November 1966 tot 'n republiek verklaar het. Die eerste grondwet wat die magte en pligte van die president spesifiseer, was die grondwet van 1974 wat in 1976 aanvaar is. Die grondwet, geskryf deur Micombero, bevestig die posisie van Micombero as die eerste president van Burundi. Die president se magte spruit voort uit die grondwet van 2005 wat in werking gestel is as gevolg van die Arusha-ooreenkomste in 2000 ná die Burundiese Burgeroorlog. Die huidige president is Évariste Ndayishimiye.

Die president se verklaarde rol is om Burundi se nasionale eenheid te verteenwoordig en te verseker dat die wette en funksies van die staat uitgevoer word met volle nakoming in die grondwet. Die president kry in die hele grondwet 'n verskeidenheid magte. Artikel V beskryf die uitvoerende magte wat aan die president verleen is en artikel VI beskryf wetgewende bevoegdhede wat aan die president verleen word. Die president het die mag om militêre bevelvoerders, ambassadeurs, landdroste, provinsiale goewerneurs en lede van verskillende nasionale rade aan te stel. Die president benoem ook al die regters, ook dié van die Hooggeregshof en die Grondwetlike Hof. Die president kan die regering organiseer en onder buitengewone omstandighede parlementsessies belê. Benewens die afkondiging van wetgewing het die president die bevoegdheid om wette voor te stel en te wysig en hy kan wette wat die parlement voorlê en nie goedkeur nie, veto. Die president kan ook die grondwet wysig. Die president verteenwoordig Burundi in internasionale aangeleenthede deur verdrae te onderteken en te bekragtig. Die president is die enigste amp om oorlog te bestuur, maar het goedkeuring deur die parlement en die Nasionale Raad vir Veiligheid nodig om 'n oorlog te begin. Die president is die enigste pos wat militêre optrede kan magtig. Die president is ook die enigste pos wat siviele en militêre toekennings verleen.

'n Presidensiële termyn duur sewe jaar en 'n president kan twee termyn dien. Die president word bygestaan deur twee presidentsaangestelde adjunkpresidente; die Burundiaanse grondwetlike referendum is egter aangeneem om uiteindelik die aantal adjunkpresidente tot een te verminder. Die president kan aanspraak maak op 'n pensioen na die einde van sy diens.

Presidente van Burundi sedert 1966

Partye

Front for Democracy in Burundi (FRODEBU)

National Council for the Defense of Democracy – Forces for the Defense of Democracy (CNDD–FDD)

Union for National Progress (UPRONA)

Status

Waarnemende president

Simbole

† in amp oorlede

#	Naam (Geboorte-dood)	Verkies	Ampstermyn		Etniese groep	Party	Eerste minister	Bron
1	Michel Micombero (1940–1983)	—	28 November 1966	1 November 1976 (afgesit)	Tutsi	UPRONA / Militêre	Nyamoya	^[1]
2	Jean-Baptiste Bagaza (1946–2016)	1984	1 November 1976	3 September 1987 (afgesit)	Tutsi	UPRONA / Militêre	Nzambimana	^[2]
3	Pierre Buyoya (1949–2020)	—	3 September 1987	10 Julie 1993	Tutsi	UPRONA / Militêre	Sibomana	^[3]
4	Melchior Ndadaye (1953–1993)	1993	10 Julie 1993	21 Oktober 1993 (vermoor)	Hutu	FRODEBU	Kinigi	^[4]
—	François Ngeze (* 1953)	—	21 Oktober 1993	27 Oktober 1993	Hutu	UPRONA / Militêre	—	^[4]
—	Sylvie Kinigi (* 1953)^[5]	—	27 Oktober 1993	5 Februarie 1994	Tutsi	UPRONA	Haarself	^[6]
5	Cyprien Ntaryamira (1955–1994)	1994	5 Februarie 1994	6 April 1994 (vermoor)	Hutu	FRODEBU	Kinigi Kanyenkiko	^[7]
6	Sylvestre Ntibantunganya (* 1956)	—	6 April 1994	1 Oktober 1994	Hutu	FRODEBU	Kanyenkiko Nduwayo	^[4]
6	Sylvestre Ntibantunganya (* 1956)	1994	1 Oktober 1994	25 Julie 1996 (afgesit)	Hutu	FRODEBU	Kanyenkiko Nduwayo	^[4]
(3)	Pierre Buyoya (1949–2020)	—	25 Julie 1996	11 Junie 1998	Tutsi	UPRONA	Ndimira	^[3]
(3)	Pierre Buyoya (1949–2020)	—	11 Junie 1998	30 April 2003	Tutsi	UPRONA	Amp afgeskaf	^[3]
7	Domitien Ndayizeye (* 1951)	—	30 April 2003	26 Augustus 2005	Hutu	FRODEBU		^[8]
8	Pierre Nkurunziza (1964–2020)	2005 2010 2015	26 Augustus 2005	8 Junie 2020†	Hutu	CNDD–FDD		^[9]^[10]
9	Évariste Ndayishimiye (* 1968)	2020	18 Junie 2020	Ampsbekleër	Hutu	CNDD–FDD	Bunyoni Ndirakobuca	^[11]