NG gemeente Upington

Die NG gemeente Upington is die moedergemeente op die gelyknamige Noord-Kaapse dorp aan die Oranjerivier en die oudste gemeente in die ring wat sy naam dra. Die dorp Upington is die setel van die distrik Gordonia.

Geskiedenis

Die gemeente Upington is op 19 September 1893 gestig. Die dorp het ontwikkel uit ’n sendingstasie, Olyfenhoutsdrift, wat eerw. Christian Schröder in 1871 hier gestig het. Die nedersetting het in 1884 die naam Upington gekry na aanleiding van die besoek daaraan van die Kaapkolonie se eerste minister van 1884 tot 1884, sir Thomas Upington. Die dorp het in 1898 munisipale status gekry.

Eerw. Schröder was eers werksaam onder die Korannas en later onder die bruin mense, wat van Amandelboom (Williston), De Tuin en Schietfontein (nou Carnarvon) hierheen verhuis het. Hy het die Ringskommissie van die Ring van Beaufort die gemeente help stig. Die nedersetting en gemeente was buite die grense van die Kaapkolonie en van enige bestaande gemeente in Korannaland (later bekend as Brits-Betsjoeanaland) geleë; dus is dit nie van ’n ander gemeente afgestig nie en kon dit ook nie in die eerste paar jaar by ’n ring ingelyf word nie. Gevolglik sou Upington se leraar net ’n ereplek op die Ring van Beaufort se sittings kon inneem. Die eerste lidmate van die gemeente was pioniers, net soos die inwoners van Transvaal en die Vrystaat waar ook van tyd tot tyd sulke selfstandige gemeentes gestig is.

In November 1895 is die distrik Gordonia saam met Brits-Betsjoeanaland aan die Kaapkolonie geannekseer . Eers nadat Gordonia in 1895 deel van die Kaap-Kolonie geword het, is Upington as lid van die Ring van Beaufort-Wes verklaar. Kort daarna, op 8 Desember, is Upington se eerste NG predikant, ds. A.G.T. Schoevers (1857–1938), hier in sy eerste gemeente bevestig nadat hy vanaf Februarie 1893 hulpprediker van Bloemfontein was. Voor sy koms het die gemeente langer as twee jaar hul Nagmaalsvierings in die sendingkerk gehou en het eerw. Schröder doopsbediening en huweliksbevestiging in die afwesigheid van die konsulent waargeneem.

Nadat ds. Schoevers hier bevestig is, is dienste gehou in ’n gebou wat opgerig is op ’n bouperseel wat William Holmes aan die kerkraad geskenk het. Tot 1898 is ’n tydelike pastorie van br. W.H. (oom Willem) le Roux gehuur. Ds. Schoevers het in 1906 ’n beroep na Cedarville aangeneem en is op 21 Julie 1906 opgevolg deur ds. J.H. Hugo, wie se eerste gemeente dit ook was. In sy tyd is die nuwe kerkgebou op 13 April 1912 teen ’n koste van £7 000 ingewy. ’n Jaar later het hy Upington vir Vanwyksdorp verruil en is hy opgevolg deur ds. J.A. Pienaar, wat nes sy voorgangers hier in sy eerste gemeente bevestig is, op 4 April 1914. Op 8 November het Upington haar eerste dogter afgestaan met die stigting op 8 November 1916 van die gemeente Keimoes. Kort voor ds. Pienaar se vertrek na Salisbury in die winter van 1925 is in April daardie jaar die eerste van vele hulppredikers aangestel.

Die hoogtepunte tydens ds. P.A.C. Widemann se 21-jarige bediening van 25 September 1926 tot hy op 3 Mei 1947 die eerste keer sy emeritaat aanvaar het, was die afstigting van Grootrivier (Louisvale), die inwyding in April 1932 van die orrel van £1 155 sonder skuld, die oprigting in 1927 van die skoolhuis op Askham (Agterland) en die inwyding van drie kerksale in buitewyke: Askham in 1939, Witkop (Springbokvlei) in 1940 en Kalksluit in 1941.

Ds. P. A. C. Weidemann (1926-’47) — Grootrivier (Louisvale) as aparte gemeente afgestig, nuwe orrel van £1155 ingewy (sonder skuld) April 1932; skoolkoshuis Askham (Agterland) opgerig 1927; kerksaal Askham ingewy 1939, kerksaal Witkop (Springbokvlei) 1940 en kerksaal Kalksluit 1941. Ds. Leon Steenkamp, tweede leraar (1945-’49). Di. C.J. Bekker (1949-1957) en E. C. Gouws (1950-1952). Die volgende voorwaartse stap was die oprigting van die Sondagskoolsaal teen £12 500 en die afstigting van die eerste twee dogtergemeentes op die dorp: Upington-Oos in 1952 en Upington-Noord in 1957.

Enkele leraars

• Alexander Gustaaf Timon Schoevers, 8 Des. 1895 – 1906
• Jan Abraham Pienaar, 4 Apr. 1914 – 1925
• Johannes Hendrik Hugo, 21 Jul. 1906 – 1913
• Pieter Andries Christian Weidemann, 25 Sep. 1926 – 3 Mei 1947 (emeritus; eerste van drie maal)
• Daniël Francois du Toit, 25 Jun. 1932 – 1933 (waarna eerste predikant van dogtergemeente Grootrivier)
• Leon Maree Steenkamp, 5 Mei 1945 Upington – 1957
• Christiaan Johannes Bekker, 19 Mrt. 1949 – 1957
• Elisa Christiaan Gouws, 20 Mei 1950 – 1952 (vanaf 6 Sep. 1958 Upington-Oos)
• Abraham Theron, 26 Mrt. 1955 – 1957 (vanaf 12 Okt. 1957 Upington-Noord)
• William Fullard, 8 Feb. 1958 –
• Hermanus Adriaan Lombard, 18 Apr. 1959 –
• Francois Alwyn Fouché, 11 April 2021 – hede