Nederlandse monargie

Nederland is sedert 16 Maart 1815 ’n onafhanklike monargie en word sedertdien regeer deur lede van die Huis van Oranje-Nassau.

Huis van Oranje-Nassau
Land	Nederland
Eerste monarg	Willem I
Datum	16 Maart 1815
Huidige hoof	Willem-Alexander van Nederland

Geskiedenis

Die eerste koning van Nederland, van 1806 tot 1810, was Frans. Napoleon Bonaparte het sy broer Louis Bonaparte aangestel as koning oor wat toe bekendgestaan het as die Koninkryk van Holland.

Die huidige monargie is oorspronklik in 1813 gestig toe die Franse uitgedryf is en die destyde Prins van Oranje verklaar is tot soewereine prins van die Verenigde Nederland. Die status van die nuwe monargie is in 1815 bevestig by die Kongres van Wene as deel van die herindeling van Europa ná die val van Napoleon. Die hedendaagse Nederland en België is aan die Huis van Oranje-Nassau toegeken om oor te heers as die Verenigde Koninkryk van Nederland. Die koning van Nederland het ook die erflike groothertog van Luxemburg geword.

Die eerste koning van Nederland, Willem I, was as kind van prinses Albertine -Agnes van Oranje Nassau (kleindogter van prins Willem van Oranje) ’n direkte afstammeling van Willem van Oranje wat Nederland sedert 1568 gelei het in hul tagtigjarige stryd om onafhanklikheid van Spanje. Sy familie het ’n groot invloed op die Nederlandse politiek gehad en was afkomstig van Dillenburg, Duitsland, tuiste van die Nassau-familie. Willem se titel "Prins van Oranje" het hy gekry deur sy erfenis van die Prinsdom van Orange, Frankryk, in 1544.

Abdikasie het ’n tradisie geword in Nederland. Koningin Wilhelmina en koningin Juliana het albei geabdikeer ten gunste van hul dogters en Willem I het geabdikeer ten gunste van sy oudste seun, Willem II van Nederland. Op 30 April 2013 het koningin Beatrix geabdikeer ten gunste van haar oudste seun, Willem-Alexander van Nederland.

Monarge van Nederland

Toe Wilhelmina (regeer 1890–1948) op tienjarige ouderdom koningin word, het haar ma, koningin Emma, tweede vrou van wyle Willem III, as regent waargeneem totdat Wilhelmina agtien word. Luxemburg was onder die Saliese wet nie bereid om ’n dame as heerser te aanvaar nie. Hule het Adolf, die voormalige Hertog van Nassau, gekies as Groothertog van Luxemburg en so die vereniging tussen Nederland en Luxemburg beëindig. Wilhelmina se bewind is oorheers deur die twee wêreldoorloë. Sy en haar man, Heinrich von Mecklenburg-Schwerin, het een dogter, Juliana, gehad wat in 1948 koningin geword het. Wilhelmina is in 1962 oorlede.

Juliana (regeer 1948–1980) het ’n meer moederlike karakter gehad. Sy het getrou met prins Bernard von Lippe-Biesterfeld en hulle het vier dogters gehad: Beatrix, Irene, Margriet en Christina. Sy is op 20 Maart 2004 oorlede en haar man op 1 Desember 2004.

Koningin Beatrix (regeer 1980–2013) en haar man, wyle prins Claus, het drie seuns: Willem-Alexander, wyle prins Friso en prins Constantijn.

Koning Willem-Alexander (in 1967 gebore) was sedert 1980 die Prins van Oranje. Hy het geskiedenis aan die Universiteit van Leiden studeer en is getroud met koningin Máxima (gebore Máxima Zorreguieta Cerruti), ’n bankier wie se pa ’n minister van landbou in Argentinië was.

Hulle het drie dogters, Catharina-Amalia, Alexia en Ariane.

Sien ook

• Koningsdag

Bronne

Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel en:Monarchy of the Netherlands

Eksterne skakels

• (nl) (en) Amptelike koninklike webtuiste Geargiveer 2 Februarie 2010 op Wayback Machine