President Steynpark en -bank
Die President Steynpark met die President Steynbank is 'n gedenkteken vir Marthinus Theunis Steyn. Die park met bank is geleë in die Nationaal Park De Hoge Veluwe in die Nederlandse provinsie Gelderland. Die park met bank is in 1924 onthul, nadat Helene Kröller-Müller, 'n Nederlandse filantroop, in 1923 opdrag gegee het om die park met gedenkbank te bou. Die park asook die bank is ontwerp deur Henry van de Velde.
| President Steynpark met die President Steynbank | |
|---|---|
 Die ingang van die President Steynpark in 2016
| |
| Opdraggewer | Helene Kröller-Müller |
| Kunstenaar | Henry van de Velde |
| Jaar | 1924 |
| Plek | Wildbaanweg Nationaal Park De Hoge Veluwe Nederland |
| Materiaal | Maulbronner sandsteen |
| Hoogte | park: 100 m bank: 1,5 m |
| Breedte | park: 60 m bank: 1 500 cm |
| Monumentstatus | Ja |
| Toestand | Gerestoureer |
Geskiedenis wysig
President Steyn was 'n persoonlike vriend van Helene Kröller-Müller en haar man Anton Kröller. Tydens sy besoek aan Nederland in 1903 het Steyn gekuier op die buiteplaas van die Kröllers.
In 1915 het Helene Kröller-Müller opdrag gegee aan Joseph Mendes da Costa om 'n metershoë standbeeld vir Christiaan de Wet te ontwerp. Helene Kröller-Müller het dit in 1921 laat plaas op een van die vlaktes wat Christaan de Wet aan Suid-Afrika laat dink het.[1] Naas 'n gedenkteken aan Christiaan de Wet in Nederland wou sy ook 'n gedenkteken aan Marthinus Theunis Steyn aan Suid-Afrika skenk. Die twee gedenktekens moes uitdrukking gee aan die band tussen Nederland en Suid-Afrika.
Nadat Mendes da Costa die Monument De Wet tot tevredenheid van Helene Kröller-Müller voltooi het, het Helene Kröller-Müller ook die opdrag vir 'n borsbeeld van M.T. Steyn aan Mendes da Costa gegee. Nadat hy die die borsbeeld in 1923 voltooi het, was dit nie na tevredenheid van Helene Kröller-Müller nie. Die borsbeeld De Raadsman is dan ook nie aan Suid-Afrika geskenk nie, maar staan vandag in die Kröller-Müller Museum.
Nadat in 1922 al 'n standbeeld van M.T. Steyn in die nabye stad Deventer onthul is, het Helene Kröller-Müller 'n nuwe opdrag uitgegee. Op die buiteplaas van die Kröllers het sy 'n park met 'n groot gedenkbank laat ontwerp. Die park is by die ingang van Helene se kunsversamelingsgebou geleë. In 1924 is die President Steynpark met die President Steynbank daarin voltooi. Die President Steynbank is die belangrikste gedenkteken en die President Steynpark dien as ondersteuning vir die gedenkbank.
In 1935 het op die buiteplaas Nederland se bekendste nasionale park verreis. Hoewel die kunsversameling van Helene Krüller-Möller in 1935 in hande van die Nederlandse staat gekom het, het die buiteplaas die status van nasionale park gekry. In teenstelling met De Raadsman is die President Steynpark met die President Steynbank en die Monument De Wet nie in hande van die Nederlandse staat nie, maar in hande van die Nasionale Park.
In 1986 is die President Steynpark met die President Steynbank gerestoureer.
Die President Steynpark wysig
Die park word gevorm deur 'n ope plek in die bos, waar in die midde 'n kruis gevorm is. Die park is in formele styl uitgelê.[2] In die park lê 'n groot kruis as die inleiding tot die gedenkbank, wat bo die kruis geplaas is. Die kruis se vertikale lengte is 70 meter, sy horisontale lengte is 25 meter en sy breedte is 4 meter. Danksy sy groot afmetings is die kruis van groot hoogtes te sien. Die kruis is bedek met stapstene.[2]
Die park word gekenmerk deur simmetrie tussen beide helftes. Die kruis word afgebaken deur 'n lae buxus-heg. Aan beide buitekante van die buxus-heg lê 'n grasveld wat aan weersye van die kruis deur 'n ry bome en 'n pad deursny word. Die park het die vorm van 'n kom en maak rond aan die onderkant van die kruis. Die kom-vorm word versterk deur die pad en ry bome wat ook die kom-vorm hou. Langs die pad staan paaltjies met dieselfde inskripsie as die inskripsie op die bank.
Aan die voet van die kruis lê 'n plakkaat van steen met die inskripsie President/Mart Theunis Steijn/ter eere.
Bo die kruis loop 'n pad wat die uiteindes van die pad om die kruis verbind. Aan die ander kant van die pad staan die President Steynbank.
Die President Steynbank wysig
Die President Steynbank is gebou uit Maulbronner-sandsteen en het 'n lang-lae vorm. Die leunings is aan die binnekant van die bank geleë. In die middel van die bank is daar 'n hoër rugsteun met die inskripsie. Die inskripsie staan simbool vir verskeie karaktereienskappe van M.T. Steyn. Die swaard staan vir sy daadkrag, die vergrootglas staan vir sy sorgvuldigheid en die weerglas staan vir die aandag wat hy vir sy omgewing gehad het.[2]
Die President Steynbank is van waarde, omdat dit 'n goed bewaarde voorbeeld is van verskeie gedenkbanke in formele tuine wat tussen die twee wêreldoorloë in Nederland aangelê is. Die park het besondere waarde omdat dit 'n landmerk binne 'n bosomgewing is.[2]
Galery wysig
|
Sien ook wysig
- De Raadsman, borsbeeld vir M.T. Steyn
- M.T. Steyn-gedenktekens
- Monument De Wet
- Standbeeld van M.T. Steyn (1922), 'n standbeeld in die Nederlandse stad Deventer.
Eksterne skakels wysig
| Wikimedia Commons bevat media in verband met President Steynpark. |
| Wikimedia Commons bevat media in verband met President Steynbank. |
Verwysings wysig
- ↑ Standbeeld van generaal Christiaan de Wet, Erfgoed Gelderland, besoek op 16 Oktober 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 President Steijnbank, Monumenten.nl, besoek op 16 Oktober 2017.