Primorski-krai

	Primorski-krai ; Приморский край
	Die ligging van Primorski-krai in Rusland.
	Politieke status
Land	Russiese Federasie
Federale distrik	Verre-Oosterse
Ekonomiese streek	Verre-Oosterse
Stigting	20 Oktober 1938
	Regering
Hoofstad	Wladiwostok
Leier	Wladimir Mikloesjefski
Amp	Goewerneur
Wetgewer	Wetgewende Raad
	Bevolking
Sensus	2010
Totaal	1 956 497
Volgorde	25ste
Digtheid	11,79/km2
Stedelik	76,1%
Plattelands	23,9%
	Statistiek
Oppervlakte	165 900 km2
Volgorde	23ste
Tydsone	UTC+11:00
Registrasienommer	25
Amptelike tale	Russies
Webtuiste	http://www.primorsky.ru/
	Wapen en vlag
	;
Portaal	Rusland

Primorski-krai (Russies: Примо́рский край, Primorski krai), ook bekend as Primorje (Примо́рье), is ’n deelgebied van Rusland. Dit lê in die Verre-Oosterse Federale Distrik en die hoofstad is Wladiwostok. Primorski beteken "maritiem" en daar word soms na die krai verwys as die Maritieme Provinsie.

Geografie

Die meeste van die wêreld se Siberiese tiere kom in Primorje voor.

Die lengte van Primorje se grens is 3 000 km, waarvan die see 1 350 km uitmaak. Die gebied grens aan China, Noord-Korea en die See van Japan. Dit is die mees suidoostelike gebied van Rusland. Die grootste deel is bergagtig en sowat 80% bestaan uit woude. Die hoogste punt is Berg Anik, wat 1 933 meter hoog is.

’n Deel van die laagland om die grootste meer in die Russiese Verre-Ooste, die Chanka, bestaan uit woudagtige steppe.

Primorski-krai het ’n groot verskeidenheid diere. Van die diere wat daar aangetref word, is die Siberiese tier (Panthera tigris altaica), Oessoeri-swartbeer (Ursus thibetanis), Amoer-luiperd (Panthera pardus orientalis), Eurasiese rooikat (Lynx lynx), Mantsjoeryse takbok (Cervus elaphus xanthopygos), Siberiese muskushert (Moschus moschiferus), sabeldier (Martes zibellina), swartreier (Ciconia nigra), Japannese spreeu (Sturnia philippensis) en veel meer. Van die 690 voëlspesies wat in die voormalige Sowjetunie aangetref is, kom 350 in Promorje voor.

Geskiedenis

Antieke geskiedenis

Die eerste inwoners van Primorski-krai het 50 000 tot 60 000 jaar gelede tydens die Paleolitiese Tydperk in die gebied gewoon. Van 698 tot 926 het die Koreaanse koninkryk van Balhae Noord-Korea, Mantsjoerye en Primorje beslaan.

Van 1115 tot 1234 is die suidelike deel van die hedendaagse Russiese Verre Ooste deur ’n magtiger volk bewoon – die Jin-dinastie. Vee, landbou en later metallurgie was hul vernaamste ekonomiese bates. Dié dinastie het tot ’n einde gekom met die Mongoolse Ryk se inval van die gebied onder Djengis Khan. Al die stede en hawens is verwoes en die meeste van die bevolking is óf vermoor óf het slawe geword.

Moderne geskiedenis

Die Russiese Ryk het die gebied daarna oorgeneem en die Russe het al hoe verder oos uitgebrei. Dit het die Russe in kontak gebring met die Qing-dinastie. Volgens die Verdrag van Nertsjinsk van 1689, wat die twee lande se grense vasgestel het, het die gebied suid van die Stanowoi-berge, insluitende Primorje, aan die Qing-ryk behoort. Toe die ryk later in die tweede helfte van die 19de eeu verswak, het Rusland in die gebied begin uitbrei. In 1858 is die stede Chabarofsk en Blagowesjtsjensk gestig.

In 1858 en 1860 is twee verdrae met China gesluit wat die grens tussen die twee lande suid na die Amoer- en die Oessoeri-rivier verskuif het en Rusland het volle beheer oor Primorje gekry.

Teen die einde van die 19de eeu het die ekonomie ’n hupstoot gekry danksy die steenkoolmynbedryf en die uitvoer van hout en vis. In die Sowjet-tyd het die klem geskuif na swaar nywerheid, veral mynbou en vissery. In die 1970's het wetenskaplike instellings toegeneem, veral in Wladiwostok. Die stad beskik tans oor verskeie groot navorsingsinstellings vir veral biologie, landbou en wetenskap.

Demografie

Die bevolking volgens die 2002-sensus was 2 071 210. Weens sy geografiese ligging het Primorje nie net ’n groot verskeidenheid etniese Russe nie, maar ook Koreaanse, Duitse, Boerjatiese, Nanai-, Orotsj- en Taz-minderhede.

Verwysings

Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel en:Primorsky Krai