S.P.E. Trichard
Stephanus Petrus Erasmus Trichard[1] (23 Januarie 1847, Ohrigstad[2] – Oktober 1907, Kenia)[3] was die seun van Carolus Tregardt, en die kleinseun van Louis Tregardt. Hy het aan die meeste veldtogte teen opstandige swart stamme in die ZAR deelgeneem, asook aan die bestorming van Amajuba[2] in die Eerste Vryheidsoorlog en die afweer van die Jameson-inval. Na sy deelname aan die Tweede Vryheidsoorlog het hy aan 'n georganiseerde emigrasie na oos-Afrika deelgeneem, waar hy oorlede is.
S.P.E. Trichard | |
|---|---|
 Trichard as Naturellekommissaris | |
| Gebore | 23 Januarie 1847 |
| Sterf | Oktober 1907 |
| Beroep | Boeresoldaat |
ZAR burger en amptenaar
wysigAs jong man het hy deelgeneem aan die ZAR se kampanjes teen Mapog, die Swazies en Sekoekoenie.[4] Tydens die volksvergadering te Paardekraal word hy verkies tot veldkornet van Middelburg en die wyk Olifantsrivier, en neem kort daarop deel aan die krygsverrigtinge by Bronkhorstspruit en Majoeba.[4] Hy was aanvanklik kommandant in Middelburg, waartydens hy 'n daadwerklike rol vervul tydens militere ekspedisies teen Mapog (1883-1884), Malabog, Modjadjie en Magoeba (1894-1895).[4]
Staatsartilleris
wysig
Kort nadat Trichard en die Middelburgse kommando 'n belangrike bydrae lewer tot die bekamping van dr. L.S. Jameson en sy mede-invallers (1896), word hy in 1897 bevorder tot bevelvoerder van die Staatsartillerie. Die pos was vakant na die dood van Lt-kol. Henning P.N. Pretorius (1844-1897), en Trichard se aanstelling was nie onbestrede onder die offisiere van die Staatsartillerie nie. In dieselfde jaar onderneem die Staatsartillerie die Swaziland-ekspedisie en in 1898 word teen Magato opgetree.[4] Die staatsartillerie is reeds beskou as 'n hegte keurkorps danksy sy voorganger,[4] maar onder Trichard sou dit gemoderniseer en uitbrei word.
Tweede Vryheidsoorlog
wysigLt-kol. Trichard en genl. P.J. Joubert was gekant teen die fortebou om Pretoria, en Trichard het in aanloop tot die Tweede Vryheidsoorlog 'n meer toegeeflike beleid jeens Engeland bepleit.[4] Tydens die Tweede Vryheidsoorlog veg hy aan die Natalse front, waar hy by Dundee en Ladysmith betrokke was. Daarna het hy met die boere teruggeval na die Oranje-Vrystaat, en was betrokke by die konflikte te Brandfort en later Donkerhoek in die ZAR.
By die slag van Dalmanutha het hy in Augustus 1900 getoon waartoe die Staatsartillerie in staat was,[4] maar dit sou ook hul eenheid se doodsklok lui. Die kanonne se nut was in die komende oorlogsfase uitgedien en moes stelselmatig vernietig word. Die korps is in verskillende eenhede verdeel, en in Oktober 1900 moes die Transvaalse Uitvoerende Raad Trichard se pos oorbodig verklaar. Met behoud van sy rang het hy egter 'n afdeling van die Middelburgse kommando aangevoer tot en met die einde van die oorlog.[4]
As voorheen welgestelde boer van die Middelburgdistrik het kolonel Trichard 'n eis vir skadevergoeding ingedien na vredesluiting. Die £300 wat hom aangebied is het hy egter voor die amptenaar se voete gegooi.[5] Sy ervarings tydens die Tweede Vryheidsoorlog het hy in sowat 110 bladsye geboekstaaf.[4][6]
Landsoeker
wysig
Kolonel Trichard se seun Karel (C.J.) het nou die moontlikheid oorweeg van emigrasie na Madagaskar, 'n gebied wat jare tevore deur sy oupa Carolus verken is. Die Trichards is op 7 Januarie 1903 onder 'n groep bittereinders wat 'n beplanningsvergadering in Ermelo bywoon. Die sestal mans wat hier afgevaardig is vir 'n Landsoekersekspedisie om Duits-Oos-Afrika te eksploreer vir vestiging, het voorlopig die Trichards uitgesluit. Kolonel Trichard voeg hom wel by die twaalftal van die Grootkommissie, onder leierskap van Piet C. Joubert, wat in Mei 1904 uit Lourenco Marques vertrek.[5] Op Trichard se aandrang besoek hulle Madagaskar, wat ook deur die Reitz-broers en generaal Maritz as 'n bestemming ondersoek is. Hulle doen aan by Tamatawe en Tananariwe, en word ontvang deur die goewerneur, generaal Gallieni, wat hulle magtig om 'n feitereis te onderneem. Na verkenning van die ooskus besluit hulle teen vestiging om drie redes, naamlik die amptelike status van die Katolieke kerk, endemiese malaria en die sterk oosterse invloede.
Van Madagaskar reis hulle na Dar es Salaam, waar hulle die onderhandelinge van 1903 hernu. Hulle ontvang toestemming om die omgewing van Meroeberg te besigtig, en keer weldra na Transvaal terug, waar hulle planne teen Julie 1904 afgerond word. In 1905 vertrek Trichard en sy seun Karel saam met die Piet Joubert-trek na Duits-Oos-Afrika.[5] Hy vestig hom uiteindelik by Nakoeroe in Kenia, maar sterf daar tydens 'n jagtog in Oktober 1907.[3]
Verwysings
wysig- ↑ O.J.O. Ferreira gee sy voorname aan as S. P. Elardus
- ↑ 2,0 2,1 "Erasmus Register et al". wc.rootsweb.ancestry.com. WorldConnect Rootsweb Ancestry.
- ↑ 3,0 3,1 "Vandag - in die ou dae", Beeld (Johannesburg), 23 Januarie 1986
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Ploeger, Dr. Jan (1976). "Geschiedenis, werken en streven van S.P.E. Trichard (boekbespreking)". Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies. 6 (3). Besoek op 15 Desember 2012.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Du Toit, Brian M. (1998). The Boers in East Africa: Ethnicity and Identity. pp. 41–44, 180. ISBN 978-0897896115.
- ↑ Trichard, S.P.E.; Ferreira, O.J.O. (12-1975), Geschiedenis, Werken en Streven van S.P.E. Trichard, Luitenant Kolonel der vroegere Staats-Artillerie Z.A.R. Door hemselve beschreven, Pretoria: Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing, RGN-drukkery, ISBN 978-0-86965-240-4
Boeke
wysigSien verwysings.
- Breytenbach, J. H. (1969–1996). Die Geskiedenis van die Tweede Vryheidsoorlog in Suid-Afrika, 1899 –1902 [The History of the Second War of Independence in South Africa, 1899–1902]. Pretoria: Die Staatsdrukker.
{{cite book}}: CS1 maint: date format (link)- Breytenbach, J. H. (1969). Die Boere-offensief, Okt. – Nov. 1899 [The Boer Offensive, Oct. – Nov. 1899]. Die Geskiedenis van die Tweede Vryheidsoorlog in Suid-Afrika, 1899 –1902. Vol. I. Pretoria: Die Staatsdrukker. OCLC 798106662. Bladsye 85-88, 167, 169-171, 182, 187-191, 194-195, 197, 230-231, 261, 266, 270-273, 276-278, 284-286, 300-302, 305, 316-317, 328, 352, en 360.
- Breytenbach, J. H. (1971). Die eerste Britse offensief, Nov. – Des. 1899 [The first British offensive, Nov. – Dec. 1899]. Die Geskiedenis van die Tweede Vryheidsoorlog in Suid-Afrika, 1899 –1902. Vol. II. Pretoria: Die Staatsdrukker. Bladsye 240, 421, 428-429, 435, 442, 444, 449-451.
- Breytenbach, J. H. (1973). Die stryd in Natal, Jan. – Feb. 1900 [The battle in Natal, Jan. – Feb. 1900]. Die Geskiedenis van die Tweede Vryheidsoorlog in Suid-Afrika, 1899–1902. Vol. III. Pretoria: Die Staatsdrukker. ISBN 9780797012394. OCLC 612581136. Bladsye 11-12, 21, 91, 110, 263, 265, 267, 356, 427, 544, 554, en 557.
- Breytenbach, J. H. (1996). Die beleg van Mafeking tot met die Slag van Bergendal [The siege of Mafeking up to the Battle of Bergendal]. Die Geskiedenis van die Tweede Vryheidsoorlog in Suid-Afrika, 1899–1902. Vol. VI. Pretoria: Die Staatsdrukker. ISBN 9780797033214. OCLC 813492747. Bladsye 163, 165, 176, en 183.