Sint Sofia-katedraal, Kijif
Die Sint Sofia-katedraal in Kijif, Oekraïne, is 'n argitektoniese monument van Kiëf-Roes. Die voormalige katedraal is een van die stad se bekendste landmerke en saam met die Kijifse Klooster van die Grotte die eerste wêrelderfenisgebied in Oekraïne.[1] Benewens die hoofgebou sluit die katedraal 'n groep ander geboue in, soos die kloktoring. In 2011 is die historiese terrein verskuif van die jurisdiksie van die Oekraïense departement van streeksontwikkeling na dié van die departement van kultuur.[2][3] Een van die redes was dat die katedraal en die Klooster van die Grotte deur Unesco as een terrein beskou word, terwyl dit in Oekraïne deur twee aparte regeringsinstellings beheer is. Dit is tans 'n museum.
| Sint Sofia-katedraal | ||
.jpg)
| ||
| Plaaslike naam | Собор святої Софії | |
| Land |  Oekraïne
| |
| Soort | Argitektoniese monument | |
| Streek | Sjeftsjenkifski-distrik | |
| Geskiedenis | ||
| Gestig | 11de eeu | |
| Unesco-wêrelderfenisgebied | ||
| Kriteria | i, ii, iii, iv | |
| Verwysing | 527 | |
| Inskripsie | 1990 | |
| Streek† | Europa | |
| Beskrywing* | Kijif: Sint Sofia-katedraal en Verwante Kloostergeboue, Kijifse Petsjersk-lawra | |
| † Streek soos deur Unesco geklassifiseer. * Naam soos op die Wêrelderfenislys | ||
In Oekraïens is die katedraal bekend as Sobor Swjatoji Sofiji (Собор Святої Софії) of Sofiiski sobor (Софійський собор). Die katedraalkompleks is die hoofkomponent en museum van die Nasionale Heiligdom "Sofia van Kijif", die staatsinstelling wat verantwoordelik is vir die bewaring van die kompleks sowel as vier ander landmerke in die land.
Geskiedenis wysig
Die katedraal is genoem na die 6de-eeuse Aja Sofia-katedraal in Konstantinopel (die hedendaagse Istanboel), wat opgedra is aan die "Heilige Wysheid", eerder as aan 'n heilige met die naam Sofia. Die eerste fondamente is in 1037 of 1011 gelê,[4] maar bouwerk aan die katedraal het twee dekades geduur. Volgens een teorie het Jaroslaf die Wyse die bou van die katedraal in 1037 geborg ter viering van sy beslissende oorwinning oor die nomadiese Petsjenege in 1036 (wat daarna nooit 'n bedreiging vir Kiëf ingehou het nie).[5] Volgens dr. Nadia Nikitenko, 'n historikus wat 30 jaar lank navorsing oor die katedraal gedoen het, is die katedraal in 1011 gestig, tydens die bewind van Jaroslaf se vader, Wladimir die Grote van Kiëf. Dit is aanvaar deur beide Unesco en Oekraïne, wat die duisendjarige bestaan van die katedraal in 2011 gevier het.[6]
Die struktuur het 5 skepe, 5 altaarnisse en (nogal ongewoon vir Bisantynse argitektuur) 13 koepels. Dit word aan drie kante deur tweeverdiepinggalerye omring. Aan die binnekant het mosaïeke en fresko's uit die 11de eeu behoue gebly, insluitende 'n vervalle voorstelling van die Jaroslaf-familie.
Die katedraal was aanvanklik die plek waar die Kiëfse heersers begrawe is, insluitende Wladimir Monomach, Wsewolod I en die katedraal se stigter, Jaroslaf die Wyse, hoewel slegs laasgenoemde se graf bewaar gebly het.
Ná die verwoesting van Kiëf deur Andrei Bogoljoebski van Wladimir-Soezdal in 1169 en die daaropvolgende inval deur die Mongoolse Ryk in 1240, het die katedraal vervalle geraak. Dit is ook in die 16de eeu erg beskadig toe die Pools-Litause Gemenebes probeer het om die Katolieke en Ortodokse Kerk te verenig. In dié tyd is die katedraal feitlik verwoes.
Ná die Vereniging van Brest van 1595-'96 het die Sint Sofia-katedraal tot die Oekraïens-Griekse Katolieke Kerk behoort, totdat die metropolitaan van die Moldawies-Ortodokse Kerk in 1633 daarop aanspraak gemaak het. Hy het opdrag gegee dat die katedraal gerestoureer en die boonste deel herbou word, terwyl die Bisantynse binnekant bewaar is. Die werk is voortgesit onder die Kosak-hetman Iwan Mazepa tot in 1767. In dié tyd is onder meer 'n kloktoring, kloosterkantien, bakkery, kweekskool en westelike poorte opgerig, wat almal eienskappe van Oekraïense barok toon.
Ná die Russiese Rewolusie van 1917 en die Sowjetunie se veldtog van die 1920's teen godsdiens, het die regering 'n plan opgetrek om die katedraal te sloop en die terrein te omskep in die park "Helde van Perekop" (genoem na 'n Rooi Leër-oorwinning in die Russiese Burgeroorlog in die Krim). Die katedraal is van sloping gered,[7] hoofsaaklik danksy die pogings van baie wetenskaplikes en historici. Tog het die Sowjetunie in 1934 beslag gelê op die struktuur van die kerk en die 18de-eeuse omringende argitektoniese kompleks en dit aangewys as 'n argitektoniese en historiese museum.
Sedert die laat 1980's het Sowjetse, en later Oekraïense, politici belowe om die gebou aan die Ortodokse Kerk terug te besorg. Weens verskeie skeurings en faksies in die kerk is die terugbesorging uitgestel omdat verskeie kerke daarop aanspraak maak. Die kompleks is steeds 'n sekulêre museum van die Oekraïense Christendom en die meeste besoekers is toeriste.
Op 21 Augustus 2007 is die Sint Sofia-katedraal aangewys as een van die Sewe Wonders van Oekraïne. Kenners en die internetgemeenskap het in die opname gestem.
Galery wysig
|
_-_Google_Art_Project.jpg)
Verwysings wysig
- ↑ Kyiv Pechersk Lavra, St. Sophia Cathedral remain on UNESCO's World Heritage List, Interfax-Ukraine, 20 June 2013, http://www.interfax.co.uk/ukraine-news/kyiv-pechersk-lavra-st-sophia-cathedral-remain-on-unescos-world-heritage-list/
- ↑ "Міністерство культури України". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Julie 2012. Besoek op 10 Julie 2015.
- ↑ Голос України.–2011.–9 лютого. Міністерств багато, а Софія Київська – одна.–Градоблянська Т. (regeringswebtuiste) Geargiveer 16 Julie 2012 op Wayback Machine
- ↑ Facts.kieve.ua Geargiveer 17 Januarie 2010 op Wayback Machine
- ↑ "Kyiv". World Heritage Site.
- ↑ Booklet "The Millenary of St. Sophia of Kyiv" by Nadia Nikitenko, Kyiv 2011
- ↑ Forgotten Soviet Plans For Kyiv, Kyiv Post (28 Julie 2011)
Skakels wysig
- 3D-model van Sint Sofia-katedraal (3,2 Mg)
- (uk) Amptelike webtuiste van die museum
- Heilige Sofia-katedraal - Kijise geskiedenis
- (ru) Sobory.ru - inligting oor die katedraal
- Travel.kyiv.org - inligting vir toeriste
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Sint Sofia-katedraal, Kijif.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
