Namibiese dollar: Verskil tussen weergawes

Geskrapte inhoud Bygevoegde inhoud
No edit summary
Uitgebrei
Lyn 1:
[[BeeldLêer:Coins NAD 2005.jpg|thumb|rightduimnael|250px|Namibiese geld: 10c, 50c, N$1, N$5]]
Die '''Namibiese Dollardollar''' (kode NAD) is vanafsedert 1993 die geldeenheid van [[Namibië]]. Die eenheid word gelykstaande gehou met die [[Suid-Afrikaanse Rand]] ([[ZAR]]).
 
'''Munte:''' 5, 10, 50 sent, $1, $5
Lyn 7:
 
== Geskiedenis ==
[[Lêer:Namibia-Mark2.jpg|duimnael|links|Agterkant van 'n 10-Mark-proef-muntstuk]]
[[Lêer:Namibia-Mark.jpg|duimnael|Voorkant van 'n 10-Mark-proef-muntstuk]]
Die dollar vervang die [[Suid-Afrikaanse Rand]], wat die land se geldeenheid was terwyl dit onder Suid-Afrikaanse regering was as Suidwes-Afrika van 1920 tot 1990. Die rand is steeds 'n wettige betaalmiddel, omrede die Namibiese dollar gekoppel is aan die Suid-Afrikaanse Rand en plaaslik geruil kan word op 'n een-tot-een basis. Namibië was ook deel van die Gemeenskaplike Monetêre Gebied vanaf sy onafhanklikheid in 1990 tot die instelling van die dollar in 1993.
 
In 1990 is begin om die Rand te vervang met 'n nuwe Namibiese geldeenheid. Die naam '''kalahar''' is voorgestel, synde die [[KalahariwoestynKalahari]]woestyn in die ooste van Namibië geleë is. Die sentrale bank van Namibië sou ​​bekend staan as die Namibiese Reserwebank. Denominasies van hierdie beplande geldeenheid het ingesluit 2, 5, 10, en 20 kalahar. (Let wel: Daar was twee verskillende ontwerpe vir die 20 kalahar eksemplaarnote). Hierdie planne het op niks uitgeloop nie, maar 'n paar proefnote is gedruk in 'n verskeidenheid van denominasies.
 
Die Bank van Namibië het die eerste banknote op 15 September 1993 uitgereik, en gedurende Desember van daardie jaar ook die eerste nasionale muntstukke.
 
== Munte ==
{{Saadjie}}
{| class="wikitable"
|-class="hintergrundfarbe5"
!colspan="7"| Munte in sirkulasie sedert Desember 1993
|-class="hintergrundfarbe5"
!colspan="2"| Beeld
!rowspan="2"| Waarde
!rowspan="2"| Deursnee
!colspan="2"| Beskrywing
!rowspan="2"| Materiaal
|-
|-class="hintergrundfarbe5"
! Voorkant
! Agterkant
! Voorkant
! Agterkant
|-
|align="center" |
|align="center" |
| 5 sent
| ∅ 17 mm
| valign="top" | [[Aalwyn]]
| valign="top" | [[Wapen van Namibië]]
| [[Nikkel]]/[[Staal]]
|-
|align="center" |
|align="center" |
| 10 sent
| ∅ 21,5 mm
| valign="top" | [[Kameeldoring]]
| valign="top" | Wapen van Namibië
| Nikkel/Staal
|-
|align="center" |
|align="center" | [[Lêer:Namibia-Dollar-50-Cent-Coin-back.jpg|75px]]
| 50 sent
| ∅ 24 mm
| valign="top" | [[Kokerboom]]
| valign="top" | Wapen van Namibië
| Nikkel/Staal
|-
|align="center" |
|align="center" |
| N$ 1
| ∅ 22,5 mm
| valign="top" | [[Berghaan]]
| valign="top" | Wapen van Namibië
| [[Aluminium]]/[[Brons]]
|-
|align="center" | [[Lêer:1993 Namibian 5 dollar reverse.jpg|75px]]
|align="center" | [[Lêer:1993 Namibian 5 dollar obverse.jpg|75px]]
| N$ 5
| ∅ 25 mm
| valign="top" | [[Visarend]]
| valign="top" | Wapen van Namibië
| Aluminium/Brons
|}
 
Muntstelsel is 1993, 1996, 1998, 2000 en 2002.
 
== Banknote ==
{| class="wikitable"
|-class="hintergrundfarbe5"
!colspan="7"| Hersiene banknote in sirkulasie sedert Oktober 2015
|-class="hintergrundfarbe5"
!colspan="2"| Beeld
!rowspan="2"| Waarde
!rowspan="2"| Afmetings
!colspan="3"| Beskrywing
|-
|-class="hintergrundfarbe5"
! Voorkant
! Agterkant
! Voorkant
! Agterkant
! Kleur
|-
|align="center" |
|align="center" |
| N$ 10
| 129 × 70 mm
| valign="top" | [[Sam Nujoma]] <small><sup><br />[[Tintenpalast]]</small></sup>
| valign="top" | [[Springbok]] <small><sup><br />[[Wapen van Namibië]]<br /></small></sup>
| blou
|-
|align="center" |
|align="center" |
| N$ 20
| 134 × 70 mm
| valign="top" | Sam Nujoma <small><sup><br />Tintenpalast</small></sup>
| valign="top" | [[Hartebees]] <small><sup><br />Wapen van Namibië<br /></small></sup>
| oranje
|}
 
{| class="wikitable"
|-class="hintergrundfarbe5"
!colspan="7"| Hersiene Banknote in sirkulasie sedert Junie 2013
|-class="hintergrundfarbe5"
!colspan="2"| Beeld
!rowspan="2"| Waarde
!rowspan="2"| Afmetings
!colspan="3"| Beskrywing
|-
|-class="hintergrundfarbe5"
! Voorkant
! Agterkant
! Voorkant
! Agterkant
! Kleur
|-
|align="center" |
|align="center" |
| N$ 10
| 129 × 70 mm
| valign="top" | [[Sam Nujoma]] <small><sup><br />[[Tintenpalast]]</small></sup>
| valign="top" | [[Springbok]] <small><sup><br />[[Wapen van Namibië]]<br /></small></sup>
| blou
|-
|align="center" |
|align="center" |
| N$ 20
| 134 × 70 mm
| valign="top" | Sam Nujoma <small><sup><br />Tintenpalast</small></sup>
| valign="top" | [[Hartebees]] <small><sup><br />Wapen van Namibië<br /></small></sup>
| oranje
|}
 
{| class="wikitable"
|-class="hintergrundfarbe5"
!colspan="7"| Banknote in sirkulasie sedert Mei 2012<ref>{{en}} [https://www.bon.com.na/Sand-Dune-Namibia-Website/Namibia/default.html ''Introducing Namibia's New Banknotes.'' Bank of Namibia, Maart 2012], besoek op 26 Mei 2012</ref>
|-class="hintergrundfarbe5"
!colspan="2"| Beeld
!rowspan="2"| Waarde
!rowspan="2"| Afmetings
!colspan="3"| Beskrywing
|-
|-class="hintergrundfarbe5"
! Voorkant
! Agterkant
! Voorkant
! Agterkant
! Kleur
|-
|align="center" |
|align="center" |
| N$ 10
| 129 × 70 mm
| valign="top" | [[Sam Nujoma]] <small><sup><br />[[Tintenpalast]]</small></sup>
| valign="top" | [[Springbok]] <small><sup><br />[[Wapen van Namibië]]<br /></small></sup>
| blou
|-
|align="center" |
|align="center" |
| N$ 20
| 134 × 70 mm
| valign="top" | Sam Nujoma <small><sup><br />Tintenpalast</small></sup>
| valign="top" | [[Hartebees]] <small><sup><br />Wapen van Namibië<br /></small></sup>
| oranje
|-
|align="center" |
|align="center" |
| N$ 50
| 140 × 70 mm
| valign="top" | [[Hendrik Witbooi]] <sup><small><br />Tintenpalast</small></sup>
| valign="top" | [[Koedoe]] <sup><small><br />Wapen van Namibië<br /></small></sup>
| groen
|-
|align="center" |
|align="center" |
| N$ 100
| 147 × 70 mm
| valign="top" | Hendrik Witbooi <sup><small><br />Tintenpalast</small></sup>
| valign="top" | [[Oryx]] <small><sup><br />Wapen van Namibië<br /></small></sup>
| rooi
|-
|align="center" |
|align="center" |
| N$ 200
| 152 × 70 mm
| valign="top" | Hendrik Witbooi <sup><small><br />Tintenpalast</small></sup>
| valign="top" | [[Bastergemsbok]] <small><sup><br />Wapen van Namibië<br /></small></sup>
| violet
|}
 
=== Banknote voor 2012 ===
Hierdie banknote is sedert 1993 onderskeidelik 1996 in sirkulasie. Hulle is vanaf 21 Maart 2012 deur nuwe banknote wat op 15 Mei 2012in sirkulasie gebring is vervang, maar behou nog hulle geldigheid.
 
{| class="wikitable"
|-class="hintergrundfarbe5"
!colspan="7"| Banknote in sirkulasie sedert 15 September 1993<ref>{{en}} http://www.bon.com.na/Content/TopLevelItems/NamibianCurrency/Default.aspx</ref><sup>1</sup><sup>2</sup>
|-class="hintergrundfarbe5"
!colspan="2"| Beeld
!rowspan="2"| Waarde
!rowspan="2"| Afmetings
!colspan="3"| Beskrywing
|-
|-class="hintergrundfarbe5"
! Voorkant
! Agterkant
! Voorkant
! Agterkant
! Kleur
|-
|align="center" | [[Lêer:Billet namibien.jpg|128px]]
|align="center" | [[Lêer:Back side 10 Namibia dollars.jpg|128px]]
| N$ 10
| 128 × 70 mm<ref>{{en}} http://www.bon.com.na/docs/oth/BON%20Money%20Flyer.pdf</ref>
| valign="top" | [[Hendrik Witbooi]] <small><sup><br />[[Wapen van Namibië]]<br />[[Tintenpalast]]</sup></small>
| valign="top" | [[Springbok]] <small><sup><br />[[Vlag van Namibië]]</sup><br /></small>
| blou
|-
|align="center" | [[Lêer:Front side 20 Namibia dollars.jpg|134px]]
|align="center" | [[Lêer:Back side 20 Namibia dollars.jpg|134px]]
| N$ 20
| 134 × 70 mm
| valign="top" | Hendrik Witbooi <sup><small><br />Wapen van Namibië<br />Tintenpalast</small></sup>
| valign="top" | [[Hartebees]] <sup><small><br />Vlag van Namibië</small></sup>
| oranje
|-
|align="center" | [[Lêer:Front side 50 Namibia dollar.jpg|140px]]
|align="center" | [[Lêer:Back side 50 Namibia dollars.jpg|140px]]
| N$ 50
| 140 × 70 mm
| valign="top" | Hendrik Witbooi <sup><small><br />Wapen van Namibië<br />Tintenpalast</small></sup>
| valign="top" | [[Koedoe]] <sup><small><br />Vlag van Namibië</small></sup>
| groen
|-
|align="center" | [[Lêer:Front side 100 Namibia dollars.jpg|146px]]
|align="center" | [[Lêer:Back side 100 Namibia dollars.jpg|146px]]
| N$ 100
| 146 × 70 mm
| valign="top" | Hendrik Witbooi <sup><small><br />Wapen van Namibië<br />Tintenpalast</small></sup>
| valign="top" | [[Oryx]] <sup><small><br />Vlag van Namibië</small></sup>
| rooi
|-
|align="center" | [[Lêer:Front side 200 Namibia dollars.jpg|152px]]
|align="center" |
| N$ 200
| 152 × 70 mm
| valign="top" | Hendrik Witbooi <sup><small><br />Wapen van Namibië<br />Tintenpalast</small></sup>
| valign="top" | [[Bastergemsbok]] <sup><small><br />Vlag van Namibië</small></sup>
| rooi/blou
|}
<sup>1</sup> 20-Dollar-Banknote sedert 1996.<br />
<sup>2</sup> 200-Dollar-Banknote sedert 2001.
 
== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}
 
== Eksterne skakels ==
* {{en}} [https://www.bon.com.na/ Amptelike webwerf van die Bank of Namibia]
 
[[Kategorie:Ekonomie van Namibië]]