Wikipedia

Suiker: Verskil tussen weergawes

Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
Skakel
No edit summary
Lyn 3:
----
 
[[Lêer:Zucker 150 fach Polfilter.jpg|thumbduimnael|rightregs|250px|Suikerkristalle onder die polarisasie-[[mikroskoop]]. Vergroting: x150]]
'''Suiker''' (afgelei van die Arabiese ''sukkar'' en die [[Sanskrit]]-woord ''sharkara'' (शर्करा) "suiker", "ronde klippie") is 'n belangrike voedsel en genotmiddel. In die skeikunde staan tafelsuiker, 'n disakkaried, ook as sukrose (C<sub>12</sub>H<sub>22</sub>O<sub>11</sub>) bekend. Suiker bevat vier kilokalorieë per gram (minder as vet met nege kilokalorieë en alkohol met sewe kilokalorieë per gram).
 
==Geskiedenis==
[[BeeldLêer:Kew.gardens.sugar.cane.arp.jpg|thumbduimnael|leftlinks|250px|'n Suikerrietplant in die botaniese tuin Kew Gardens, Londen]]
Suiker in sy huidige vorm was in die antieke Griekse en Romeinse wêreld nog feitlik onbekend. In die tydperk van Alexander die Grote het net enkele handelaars en reisigers kennis van die Indiese riet gehad, wat die produksie van "heuning sonder bye" sou moontlik gemaak het. Slegs klein hoeveelhede ''saccharum'', 'n soutagtige produk wat uit bepaalde Indiese bamboesplante vervaardig is, is in die antieke geneeskunde gebruik.
 
Lyn 24:
Die hoofbronne vir die vervaardiging van suiker is suikerriet, wat in die tropiese gebiede verbou word, en suikerbeet (die hoofbron in gematigde klimate soos dié in [[Europa]]). Albei bevat sukrose, wat tydens die verwerking uitgepers of uitgekook word. Die suikerkristalle, wat as eindproduk ontstaan, word verder verwerk en skoongemaak.
 
Die drie grootste suikerprodusente ter wêreld is [[Brasilië]], [[Indië]] en die [[Volksrepubliek van Sjina]], terwyl [[Frankryk]], [[Duitsland]] en [[Pole]] die belangrikste verskaffers van die [[Europese Unie]] is. [[Suid-Afrika]] is die tweede grootste produsent op die vasteland van [[Afrika]], na [[Egipte]].
 
==Wêreldmark==
[[BeeldLêer:SugarBeet.jpg|thumbduimnael|rightregs|250px|[[Suikerbeet]]]]
Sedert die vroeë 21ste eeu kan die wêreldwye suikerproduksie nie meer tred hou met die aanvraag nie. In [[2005]] het suikerpryse op die wêreldmark die hoogte ingeskiet en byna twintig VSA-sent per pond bereik. Die skerp styging word veral aan Brasilië se energiebeleid verwyt, wat suikerriet as 'n basis vir [[bio-etanol]] bevorder om sodoende brandstofinvoere te verminder. Sowat die helfte van die Brasiliaanse suikerrietproduksie word tans benodig om in die land se behoefte aan sogenaamde ''flexfuel''-petrol te voorsien. In 2006 het suikerpryse egter weer gedaal.
 
Lyn 33:
 
{|
|+ '''Die grootste suikerprodusente (20032013)'''
|----- bgcolor=#DDDDDD
! &nbsp;Rang&nbsp;
Lyn 42:
! &nbsp;Produksie&nbsp;<br />(in miljoen ton)
|----- bgcolor=#EEEEEE
| &nbsp; &nbsp;1 || [[Brasilië]]&nbsp; &nbsp;|| 24768,81 || &nbsp; &nbsp;9 || [[DuitslandIndonesië]]&nbsp; &nbsp; || 433,27
|----- bgcolor=#EEEEEE
| &nbsp; &nbsp;2 || [[Indië]]&nbsp; &nbsp; || 22341,12 || &nbsp; &nbsp;10 || [[PakistanFilippyne]]&nbsp; &nbsp; || 431,9
|----- bgcolor=#EEEEEE
| &nbsp; &nbsp;3 || [[Volksrepubliek van Sjina|VR van Sjina]]&nbsp; &nbsp; || 11128,12 || &nbsp; &nbsp;11 || [[KubaVSA]]&nbsp; &nbsp; || 327,89
|----- bgcolor=#EEEEEE
| &nbsp; &nbsp;4 || [[VSAThailand]]&nbsp; &nbsp; || 8100,1 || &nbsp; &nbsp;12 || [[Suid-AfrikaAustralië]]&nbsp; &nbsp; || 227,61
|----- bgcolor=#EEEEEE
| &nbsp; &nbsp;5 || [[ThailandPakistan]]&nbsp; &nbsp; || 763,375 || &nbsp; &nbsp;13 || [[ColombiaArgentinië]]&nbsp; &nbsp; || 223,67
|----- bgcolor=#EEEEEE
| &nbsp; &nbsp;6 || [[AustraliëMeksiko]]&nbsp; &nbsp; || 561,42 || &nbsp; &nbsp;14 || [[FilippyneSuid-Afrika]]&nbsp; &nbsp; || 2,118
|----- bgcolor=#EEEEEE
| &nbsp; &nbsp;7 || [[MeksikoBahamas]]&nbsp; &nbsp; || 457,95 || &nbsp; &nbsp;15 || [[IndonesiëKuba]]&nbsp; &nbsp; || 216,1
|----- bgcolor=#EEEEEE
| &nbsp; &nbsp;8 || [[FrankrykColombia]]&nbsp; &nbsp; || 434,49 || &nbsp; &nbsp;16 || [[PoleEgipte]]&nbsp; &nbsp; || 216.1
|----- bgcolor=#EEEEEE
|}
(Bron: [http://faostat3.fao.org/browse/Q/QC/E FAOSTAT 2015])
(Bron: [[Handelsblatt]], Duitsland - ''Die Welt in Zahlen.'' 2005)
 
==Die suikerbedryf in Suid-Afrika==
Suid-Afrika behoort tot die belangrikste suikerprodusente ter wêreld. Reeds in 1877 het meer as sewentig suikerfabrieke sowat 17&nbsp;000 ton suiker opgelewer. Die Suid-Afrikaanse suikerrietoes het in die jaar 1994/952002 1623 miljoen ton beloop, wat tot 12,74 miljoen ton suiker verwerk is. 01,41 miljoen ton suiker is uitgevoer. In 1998 het die suikerrietproduksie tot 24,5 miljoen ton of naastenby twee persent van die wêreldproduksie gestyg.
 
==Bronne==
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/wiki/Suiker"