Zirk van den Berg: Verskil tussen weergawes

 

In 1992 skryf van den Berg sy kortverhaal “''Henkie se storie''” in vir ''De Kat'' se kortverhaal wedstryd en word dit opgeneem in “''Die wond en ander verhale''” as een van die 21 beste verhale in die wedstryd. Henkie Hoogeland is 'n mongoolseun wat elke dag by oom Floris se sterfbed kom sit om hom geselskap te hou. Oom Floris lê in die buitekamer met slegs 'n klein venstertjie, sodat hy nie sy ultra-netjiese vrou San se huis besoedel nie. Floris vertel alles wat hom pla en wat hy lees aan Henkie, in die hoop dat Henkie dit, soos dit sy gewoonte was, aan almal sal oorvertel. Miskien is daar dan iemand wat later daarvan sal sin maak. Wat hy aan Henkie vertel en wat Henkie daarvan maak, kan selfs Henkie egter nie oorvertel nie. Van Zirk se kortverhale word in verskeie versamel bundels opgeneem, waaronder “''Eendag dag ek ek sien bloed''” in “''Reënboog''” saamgestel deur J.P. en Ria Smuts. Hierdie kortverhaal word ook opgeneem in “''Feesmaal''” onder redaksie van E.A. Swanepoel, “''Vuurslag''” onder redaksie van [[Hennie Aucamp]] en “''Storiepalet''” en “''Eeu''” onder redaksie van [[Abraham H. de Vries]]. Ander kortverhale soos “''Voor die trein''” en “''Makkerhulp''” verskyn in “''Wisselstroom''” onder redaksie van Hennie Aucamp, “''Die druiweplukker''”, “''Voor Dooimansdeur''” en “''Pa is altyd daar''” in “''Vuurslag''” van Hennie Aucamp en “''Rook verbode''” en “''Sewe soorte stront''” in “''Kort-kort''”. Sy kortverhale verskyn ook in ander versamel bundels soos “''Soort soek soort''” en “'' 'n Rooie met ratte, Pa''”.

 

Die roman “'''''Wydsbeen'''''”<ref>De Vries, Abraham H. “Die Burger” 8 Desember 1992</ref><ref>Kannemeyer, J.C. “Rapport” 8 November 1992</ref> behandel die lewe van Estienne Barbier, 'n Franse fortuinsoeker wat in 1734 in die Kaap aangekom het as soldaat in diens van die Oos-Indiese Kompanjie.<ref>Van Zyl, in “Tydskrif vir Letterkunde” Jaargang 31, no. 2, Mei 1993</ref> Hy kom in botsing met die korrupte plaaslike owerhede, word voëlvry verklaar en in 1739 gevang en tereggestel. Die titel verwys na sy teregstelling deur die martel masjien wat sy ledemate in vier windrigtings uitmekaar skeur, maar kan ook gesien word as simbolies van 'n man wat wydsbeen oor twee wêrelde staan, naamlik werklikheid teenoor moontlikheid of 'n harde wet naas 'n idealistiese droom.<ref>Joubert, Emile Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/1992/10/29/6/6.html</ref> Hy is na oorlewering die eerste gewapende rebel in die Suid-Afrikaanse geskiedenis. Van den Berg teken Barbier as 'n asosiale antiheld en hy is nog 'n voorbeeld van die outsider-figuur in die Afrikaanse letterkunde. In die boek is sy opstand nie primêr te wyte aan diepgevoelde innerlike oortuigings en beginsels nie, soos die wreedheid teenoor die slavin Rosette getuig. Hy is eerder iemand wat in sy opstand sinvolheid en 'n bestaansreg probeer verkry. Eindelik beeld die roman die universele waarheid uit dat waar die droom teenoor die eise van die werklikheid te staan kom, 'n ideale oplossing of selfs gangbare kompromis so goed as uitgesluit is. “''Wydsbeen''” is in 1993 op die kortlyste vir die toekenning van die C.N.A. Debuutprys en die Rapportprys. In die middel negentigerjare lê hy die novelle “''Lam man''” aan [[Tafelberg Uitgewers]] voor en dit word aanvaar vir publikasie, maar hy onttrek dit wanneer hy nie gelukkig is met sekere aspekte daarvan nie.