Ina Rousseau: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Uitbreiding van digter en skrywer Ina Rousseau se profiel
No edit summary
Lyn 29:
}}
 
'''Ina Rousseau''' (*[[3 Februarie]] [[1926]], [[Roodepoort]] - † [[13 Augustus]] [[2005]], [[Kaapstad]]) was 'n [[Suid-Afrika]]anse digter en [[Lys van Afrikaanse skrywers|skrywer]] van kortverhale. Sy het in 1953 die [[Reina Prinsen Geerligs-prys]] vir ''Die Verlate Tuin'' gewen. In 1996 is sy met die [[Hertzogprys]] vir haar '' 'n Onbekende jaartal'' bekroon.<ref>[http://www.humanrousseau.com/authors/604 Profiel op humanrousseau.com], besoek op 22 Desember 2014</ref><ref name=":0">Botha, Amanda Oulitnet: <nowiki>http://www.oulitnet.co.za/inmemoriam/ina_penstrepies.asp</nowiki></ref>
 
== Lewe en werk ==
Marthina Cornelia Rousseau is op 3 Februarie 1926 op Roodepoort gebore as die oudste van drie kinders, twee dogters (haar suster Thea is vier jaar jonger as sy) en ʼn broer, Danie<ref>Geni: <nowiki>https://www.geni.com/people/Marthina-Noel/6000000039181653108</nowiki></ref>. Danie is tien jaar jonger as sy en sterf enkele maande voor sy 22ste verjaarsdag in ʼn vliegtuigongeluk.
 
Sy word groot in Roodepoort en [[Krugersdorp]]. Haar hoërskooljare bring sy in Krugersdorp in die koshuis van die [[Hoërskool Monument]] deur en matrikuleer ook hier.<ref>Stellenbosch Writers: <nowiki>http://www.stellenboschwriters.com/rousseau.html</nowiki></ref> deur en matrikuleer ook hier. Sy studeer verder aan die [[Universiteit Stellenbosch|Universiteit van Stellenbosch]]<ref>Esaach: <nowiki>http://www.esaach.org.za/index.php?title=Rousseau,_Ina</nowiki></ref>, waar sy die B.A.-graad behaal met [[Duits]] en Afrikaans-Nederlands as hoofvakke. Hier dien sy op die redaksie van ''Die Stellenbosse Student''.
 
Ná afloop van haar universiteitsloopbaan help sy F.E.J. Malherbe met die redaksie van ''Ons Eie Boek''. Vanaf [[1948]] tot [[1952]] is sy op [[Stellenbosch]] as tegniese assistent verbonde aan die [[Woordeboek van die Afrikaanse Taal]] en doen vir ʼn ruk vryskutwerk. In Februarie [[1950]] ontmoet sy vir [[Peter Blum]] en hulle het ʼn kortstondige verhouding, wat sy in September daardie jaar verbreek.
 
Vanaf [[1953]] gee sy vir ʼn rukkie Afrikaans vir standerds ses en sewe aan die [[Hoërskool P.J. Olivier]] op [[Grahamstad]] en doseer ook op hierdie dorp Afrikaans onder professor [[Robert Karel Jozef Emiel Antonissen|Rob Antonissen]] aan die [[Rhodes-universiteit|Rhodes Universiteit]]. By die universiteit ontmoet sy in [[1955]] haar toekomstige man, Anthony Robert Alistair (Bob) Noël, ʼn lektor in [[Plantkunde]].
 
In [[1956]] kry sy ʼn beurs van die Italiaanse regering om in [[Florence]] te gaan studeer en sy bly nog ʼn paar maande agter om Italiaans aan te leer. Sy kan ook [[Frans]] lees.
 
Sy trou op [[28 Februarie]] [[1958]] met Bob Noël en een seun, Darwin John Robert, word uit die huwelik gebore. Hulle bly vir agt jaar ([[1959]]-[[1966]]) in die destydse Salisbury, [[Rhodesië]] (tans [[Harare]] in [[Zimbabwe]]), waar haar man as senior lektor verbonde is aan die Universiteitskollege van Rhodesië en Njassaland. Bob doen hier navorsing oor die heling van wonde aan boomstamme. Hierna trek hulle in [[1966]] na [[Pietermaritzburg]], waar haar man professor is in die Departement Plantkunde aan die [[Universiteit van KwaZulu-Natal|Universiteit van Natal]]. Hulle onderneem ʼn hele paar oorsese reise, veral deur [[Europa]]. Na haar man se dood weens beroerte verhuis sy in [[1984]] na Kaapstad en woon eers in ʼn woonstel en kort daarna in ʼn meenthuis in Tuine.
 
Op 13 Augustus 2005 is sy in Kaapstad weens [[kanker]] van die [[pankreas]] oorlede<ref>Mouton, Carla “Ina Rousseau op 79 oorlede” “Beeld” 15 Augustus 2005</ref><ref name=":0" /> en haar as word ses maande later in die [[Eersterivier]] op Stellenbosch gestrooi.
Lyn 55:
Reeds in ''Die verlate tuin'' (waar die titel simbool is van die gevolge van die sondeval) word ʼn fyn vormbeheer geopenbaar in die strak versvorme. Die taalgebruik is nog oorwegend verhewe en in ʼn ietwat ouer idioom, maar dit doen weinig afbreuk aan ʼn besondere sterk debuut. Daar is hoofsaaklik vier groepe gedigte, naamlik Bybelse verse, elegiese verse oor ʼn afgestorwene, landskapgedigte en kwatryne met aktuele temas. Hierdie bundel word gerig deur ʼn sterk religieuse bewussyn, wat afspeel buite die verlate tuin (of die “mislukte tuin”) van Eden na die sondeval. Die tuin van Eden word ʼn beeld vir die geskonde aardse paradys waarin ons leef, met die mens self as skender van hierdie utopie, gedoem om vir altyd te leef in die skadu van verderf en die dood<ref>Antonissen, Rob “Standpunte” Nuwe reeks no.2, 1954</ref><ref>Antonissen, Rob “Kern en tooi” Nasou Beperk Eerste uitgawe Eerste druk Elsiesrivier 1963</ref><ref>Van Heerden, Ernst “Rekenskap” Tafelberg-Uitgewers Bpk. Kaapstad Eerste uitgawe Tweede druk 1971</ref>. ''Die verlate tuin'' is reeds in manuskripvorm in [[1953]] met die [[Reina Prinsen Geerligs-prys]] bekroon.
 
Na ʼn stilswye van sestien jaar verskyn ''Taxa'', waar sy die vermoë demonstreer om groter gehele uit kleiner momente te laat ontstaan en veral beïndruk met haar teenstelling van skepping en vernietiging. Die titel Taxa (meervoud van taxon) is ʼn term uit die Biologie wat klassifisering van spesies in eenhede, versamelings of strukture aandui en ook as rangskikkings beskryf kan word. Binne hierdie begrip is die eenhede permanent maar nie staties nie<ref>Brink, André P. “Voorlopige Rapport” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 1976</ref><ref>De Lange, Johann. Oulitnet: <nowiki>http://www.oulitnet.co.za/mond/de_lange_rousseau.asp</nowiki></ref>.
 
Die bundeltitel ''Kwiksilwersirkel'' dui enersyds daarop dat die sirkelgang van lewe en van skepping voltooi moet word, maar kwik kan nie gevat word nie en suggereer dat die wese van die menslike bestaan ook nie raakgevat kan word nie. Kwik is giftig, wat suggereer dat die sirkelgang ʼn bedreiging vir voortbestaan veronderstel. In wese is kwiksilwer ook ʼn paradoks, want dit is ʼn vloeibare metaal. Die aard van die verhouding tussen mens en natuur word teen hierdie negatiewe agtergrond ondersoek. Die digter ondersoek ook die aard van die mens onderling (soms in positiewe, sterk liefdesgedigte) en haar verhouding met God<ref>Brink, André P. “Rapport” 25 Februarie 1979</ref><ref>Brink, André P. “Tweede Voorlopige Rapport” Human & Rousseau Kaapstad Pretoria Johannesburg  Eerste uitgawe 1980</ref><ref>Cloete, T.T. “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 19 no. 3, September 1979</ref><ref>Cloete, T.T. “Tydskrif vir Letterkunde” Nuwe reeks 19 no. 2, Mei 1981</ref><ref>Van Zyl, Dorothea “Beeld” 9 April 1979</ref>.
Lyn 67:
Daniel Hugo maak in ''Die stil middelpunt'' ʼn keuse uit haar reeds gepubliseerde gedigte (waarvan sy talle grondig hersien en verwerk) en neem ook meer as twintig voorheen ongepubliseerde verse in hierdie bundel op. Die titel word geneem van ʼn frase uit een van die nuwe gedigte. Onder die nuwe gedigte trek ''Sjampoe'' (herinnering aan haar huweliksverhouding), ''Aan my vriende van 1950'' (waarin die verwording en morele verval in die demokratiese Suid-Afrika betreur word) en ''Kersfees 1996''(ʼn spesifieke geval van geweld gekontrasteer met die Kerstyd) die aandag. Die vier gedigte in die reeks ''Die seuns en die dogters van die mense'' sluit die bundel af. Hierin vorm die generasiegaping en die verskille tussen die geslagte die tema<ref>Brink, André P. “Rapport” 19 Oktober 2003</ref><ref>Naudé, Charl-Pierre “Insig” Maart 2004</ref><ref>Olivier, Fanie “Beeld” 17 November 2003</ref>.
 
Deur die loop van [[2004]] (vanaf [[17 April]] tot [[10 Desember]]) begin sy met ʼn projek om haar eie gedigte in Engels te vertaal, ʼn projek waarmee sy ver vorder maar dan ophou wanneer die aftakelende siekte wat later haar dood veroorsaak haar kragte verminder<ref>Hugo, Daniel. Versindaba: <nowiki>http://versindaba.co.za/2009/07/13/ina-rousseau-in-engels/</nowiki></ref>.
 
==== Versamelbundels ====
Lyn 104:
 
=== Toekennings ===
* [[Hertzogprys]] vir '' 'n Onbekende jaartal'' in 1966<ref name=":1" /><ref name=":2" />.
 
== Werke ==
Lyn 208:
 
== Ander verwysings ==
{{Verwysings}}
 
{{DEFAULTSORT:Rousseau, Ina}}
 
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse digters]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse skrywers]]