J.V. Coetzee: Verskil tussen weergawes

[[ Beeld:Di JV Coetzee en DG Venter as studente.jpg|duimnael|links|200px|Teologiese studente J.V. Coetzee en [[Douw Venter|D.G. Venter]] omstreeks 1915 op Potchefstroom.]]

 

 

Volgens die genealogiese webtuiste geni.com was Jan Viljoen Coetzee ’n seun van Jan Viljoen (Lang Jan) Coetzee van die plaas Roosterhoek, distrik Venterstad, gebore op 17 Mei 1827 en oorlede op 8 Mei 1902 op Venterstad, en Magdalena Geertruyda Christina Pelser (13 Oktober 1833 – 7 Augstus 1892), maar dit sou beteken sy moeder was reeds 57 jaar oud toe hy gebore is en in elk geval was hy bekend as "slim Jan van oom Lang Piet Coetzee". Sy oupa (of oupagrootjie) aan vaderskant was ook Jan Viljoen Coetzee, gebore op 23 Februarie 1788 op [[Colesberg]] en oorlede op 27 April 1852 op Venterstad, getroud met Johanna Alida Venter. Aan dié kant van die familie was sy oupagrootjie (of oeroupagrootjie) Johannes Coetzee, gebore aan die Kaap op 28 Oktober 1757 en oorlede in 1806 te Renosterberg. Johannes Coetzee was ’n seun van Johannes Jacobus Coetzee (16 November 1827, Drakenstein – 1 April 1806, Colesberg), ’n seun van Johannes Coetzee (1 Desember 1699 – 15 Oktober 1735), wie se vader, Dirk Coetzee (gebore in Kampen omstreeks 1655) dié Coetzees se stamvader in Suid-Afrika was. Die stammoeder was Sara van der Schulp (Kampen, Overijssel, 28 Oktober 1654 – Tafelvallei, 23 Februarie 1728). Die regstreekse afstamming van die stamvader tot by ds. J.V. Coetzee was dus: 1. Dirk Coetzee, 2. Johannes Coetzee, 3. Johannes Jacobus Coetzee, 4. Johannes Coetzee, 5. Jan Viljoen en sy seun, ook 6. Jan Viljoen, die vader (of meer waarskynlik grootvader) van 7. (of 8.) ds. J.V. Coetzee.

[[Lêer:Professore en studente van die Teologiese Skool Potchefstroom 1914.jpg|duimnael|links|300px|Studente en professore van die Teologiese Skool, 1915. Prof. [[Sietse Los]] sit derde van regs, regs van hom [[Totius]] en dan teologiese student Coetzee.]]

 

 

Jan Coetzee is in 1891 gebore; 'n Karooseun van die plaas Roosterhoek in die distrik Venterstad. Dit is die plaas waarop die [[Gereformeerde kerk Burgersdorp]], die eerste Gereformeerde kerk in die [[Kaapkolonie]], op [[21 Januarie]] [[1860]] gestig is. Hy was bekend as "slim Jan van oom Lang Piet Coetzee". As leerling en student het hy uitsonderlik gepresteer in die akademiese en sport. Vir die Potchefstroomse Universiteitskollege (die PUK) se eerstespan, "Theos", het hy rugby gespeel en dié liefde lewenslank behou, iets waaroor talle staaltjies vertel is. Op Potchefstroom het hy saam met talle ander later bekendes in die Gereformeerde Kerk en akademiese kringe studeer, onder andere prof. [[J. Chris Coetzee]], wat in die tydskrif ''Koers'' se uitgawe van 1953 ’n intieme, persoonlike skets van sy vriend geskryf het, sowat agt maande ná sy dood. Ook was hy baie goed bevriend met dr. J.D. du Toit ([[Totius]]), wat ses maande en ses dae ná hom oorlede is.

[[Beeld:Ds JV en mev Martha Coetzee van Melville.jpg|duimnael|regs|300px|Ds. en [[Martha Coetzee|mev. Coetzee]] en van die [[Gereformeerde kerk Johannesburg]] se susters, afgeneem in [[Melville]]. [[Adelaide Postma]] staan links agter.]]

 

 

 

In Junie 1915 het prop. J.V. Coetzee besluit om as hulpprediker na die [[Gereformeerde kerk Johannesburg]] te gaan. In die vorige jaar, met die uitbreek van die [[Eerste Wêreldoorlog]], het gemoedere in die [[Johannesburg|Goudstad]] hoog geloop. Die [[Maritz-rebellie|gewapende opstand]] teen die Unie se inval in [[Duits-Suidwes-Afrika]] het ook die Gereformeerde gemeente swaar getref, want lidmate het in tronke en kampe beland en ander moes swaar boetes betaal. (Uit ’n landwye insameling onder Afrikaners om dié boetes te betaal, is die [[Helpmekaar-beweging]] gebore, waaraan ook Gereformeerdes ywerig meegedoen het.)

 

== Frankfort ==

 

In Mei 1925 het ds. Coetzee die beroep na [[Gereformeerde kerk Frankfort|Frankfort]] opgevolg, waar hy sou bly tot 1930. (Intussen is ds. Postma in 1926 oorlede, waarna ds. [[Willem Johannes de Klerk|W.J. de Klerk]] vir die tweede maal Johannesburg se predikant geword het.) Ds. Coetzee het op die punt gestaan om vir verdere studie na [[Europa]] te vertrek toe hy die beroep na Frankfort kry. Dit was die einde van die akademiese loopbaan wat baie van sy vriende vir hom voorspel het. Tog het hy lewenslank student gebly; daar was min teoloë wat die Gereformeerde teologie, dogmatiek, kerkreg en kerkgeskiedenis soos hy geken het, aldus I.L.J. van Vuuren in die [[Gereformeerde kerk Potchefstroom|gemeente Potchefstroom]] se gedenkboek van 1988, wat gemeen het ds. Coetzee "sou ongetwyfeld professor (aan die Gereformeerde Kerke se Teologiese Skool op Potchefstroom) geword het as hy verder gestudeer het". Hy het wel deeltyds klas gegee aan die Teologiese Skool terwyl hy Potchefstroom se predikant was.

 

== Waardering ==

 

 

Volgens prof. [[Stephanus du Toit|Fanus du Toit]], [[Totius]] se seun, het ds. Coetzee 'n besonderse figuur in die Gereformeerde Kerkverband geword. Hy was 'n krag op menige meerdere vergadering en deputaatskap; hy was jare lank redakteur van ''[[Die Kerkblad]]'' en die ''Almanak''. I.L.J. van Vuuren skryf in die gemeente Potchefstroom se gedenkboek (1863–1988): "As 'n mens die Jan Lion Cachet-biblioteek van die Teologiese Skool op Potchefstroom besoek, val dit jou dadelik op hoeveel hy geskryf het. Hy het voorwaar 'n vaardige pen gehad. Hy sou 'n uitnemende joernalis gewees het. Hy het bekendheid verwerf as polemikus duisend. Ek verwys na twee boekies ''Geskiedenisversaking'' en ''Neo-Calvinisme''.