Eutrofikasie: Verskil tussen weergawes

* Volgens Fanie Brink (onafhanklike landbou-ekonoom en biobrandstofkenner) is alge die mees ekonomiese produk vir die opwekking van bio-elektrisiteit. Ondersoeke moet wel nog bepaal in watter mate eutrofikasie benut kan word vir bio-energieverskaffing.<ref>[http://152archive.111.1.87is/argief/berigte/dieburger/2015/02/09/SA/15/vidBiobrandstof-SA_32_0_546321217.htmltIecB Booysen, V. 2015. Biobrandstof ‘se toekoms in gevaar’: Lae ruolieprys maak produksie onekonomies. ''Die Burger'', 09 Februarie 2015]</ref>

* Die alge verstop boerderye se siwwe, inlaatkleppe en spruitpype van waterpompe. Dit verhoog ook die produksiekoste, omdat die boere meer gereeld instandhouding van die besproeiingsinfrastruktuur moet doen.<ref>[http://152archive.111.1.87is/argief/berigte/dieburger/2015/06/01/SK/8/ajSagtevrugte_32_0_101623567.html47yNW Janse van Rensburg, A. 2015. Vrugte kos dalk meer oor alge in water. ''Die Burger'', 1 Junie:8]</ref>

Teen Januarie 2013 (in die somertyd) was die Hartebeespoortdam die skoonste in dekades nadat meer as 2 400 ton rommel met die hand verwyder is en 190 ton ongewenste vis gevang en aan die plaaslike inwoners te koop aangebied is. Die hele projek het 70 heeltydse werksgeleenthede geskep. Uit 'n retrospeksie het die hiasintprobleem reeds voor die 1980's begin, as gevolg van rommel en rioolafval wat ná swaar reën van die dam se opvangsgebied daarin gevloei het. Die gifstowwe wat gebruik is as kitsoplossing om die hiasinte dood te maak, het veroorsaak dat die verrottende plantmateriaal die vis- en dierelewe benadeel het (onder andere dié wat die alge gevreet het), maar het terselfdertyd ook 'n stank vrygestel. Nou is kompos van die hiasinte en alge gemaak – waarmee geskikte plante op die damwal gevestig is.<ref>[http://152archive.111.1.88is/argief/berigte/beeld/2013/01/07/B1/6/tscharties.htmlH9tZd Harties is veel skoner ná projek]</ref> Die hoofoorsaak, die fosfaatprobleem, talm wel nog. 'n 'Suksesverhaal' is die Hartebeespoortdam dus nie: dit is slegs 'n herhaling van die geskiedenis.

Op 12 Januarie 1999 is die uitslag van toetse deur die Departement Waterwese van die Hartebeespoortdam bekend gemaak. Die water was in 'n haglike toestand, die waterhiasinte gevaarlik baie, en die inwoners/vakansiegangers is gewaarsku om nie water uit die dam te drink nie.<ref>[http://152archive.111.1.88is/argief/berigte/beeld/1999/03/29/5/15.htmlJb8ZU Landwye netwerk om gevaarlike water te suiwer. ''Beeld'', 29 Maart 1999]</ref> Van die menings van die inwoners was dat, indien die waterhiasinte in die dam totaal uitgeroei sou word, dit die dam sou doodmaak, aangesien die visse nie in besoedelde water sal kan oorleef nie. Solank die waterhiasinte nie die 5%-perk oorskry nie, sal dit die water van skadelike afvalstowwe suiwer.<ref>[http://152archive.111.1.88is/argief/berigte/beeld/1999/02/05/6/14.htmlUX9bT Gerugte oor giftige alge in Harties ongegrond, sê Roos. ''Beeld'', 5 Februarie 1999]</ref>

By die Hartebeespoortdam het daar ondertussen deur eutrofikasie teen 2004 'n bevolkingsontploffing van [[karp]] en tot 'n mindere mate [[baber]]s ontstaan, sodat byna al die algevretende insekte opgevreet is. Daar is nie meer [[krokodil]]le in die dam wat hierdie visbevolking kan laat daal nie. Dit het die reeds bestaande bloualge verder laat aankweek op die oortollige fosfaat in die dam. Oplaas is 'n projek geloods om die oorbevolking vis uit die dam te haal (200 ton was beoog).<ref>[http://152archive.111.1.88is/argief/berigte/beeld/2004/03/05/SN/06/01.htmljyOAy Raubenheimer, L. 2004. Vis moet dalk uit Harties gehaal word. ''Beeld'', 05 Maart 2004]</ref> "Harties" se vullis en alge het ondertussen ook in Roodekoppies ingespoel (2004).<ref>[http://152archive.111.1.88is/argief/berigte/beeld/2004/03/26/SN/17/01.html7MOoz Vreugde oor voller damme. ''Beeld'', 26 Maart 2004]</ref> Die skoonmaakproses het eers in laat-2007 begin. R22,5 miljoen is deur die Departement Waterwese en Bosbou goedgekeur sodat waterstudies gedoen kon word.<ref>[http://152archive.111.1.88is/argief/berigte/beeld/2007/09/22/KA/2/madibeng2.htmlxp8NV De Wet, C. 2007. Die dam moet skoon! ''Beeld'', 22 September 2007]</ref> Teen 2008 was slegs 3 ton vis uitgehaal weens sabotasie deur die publiek wat die visnette beskadig het (deur middel van bote wat die nette "ernstig beskadig" het).<ref>[http://152archive.111.1.88is/argief/berigte/beeld/2008/05/13/NW/3/dmdam.htmlV0OcA Bote belemmer herstel van dam. ''Beeld'', 13 Mei 2008]</ref> Verder sou die sediment uitgepomp moes word. Valhekke in die dam is gebruik om die alge te keer. Die giftige alge moes ook uitgepomp word. Die hoofoorsaak is egter die hoë konsentrasies stikstof en fosfaat in die water wat veroorsaak word deur die invloei (deur die Krokodilrivier) van kunsmis, waspoeier en ander skoonmaakmiddels, asook rioolafval.<ref>[http://152archive.111.1.88is/argief/berigte/beeld/2008/05/15/B1/8/etalge%20.htmlwntNe Tempelhoff, E. 2008. Harties-herstel deur ‘vandale’ belemmer. ''Beeld'', 15 Mei 2008]</ref> Drywende planteilande is ook gevestig om die toename in vriendelike waterorganismes aan te moedig. Daagliks is 500 tot 800&nbsp;kg ongewenste vissoorte ook gevang om “vriendelike” vissoorte soos kurper, wat alge vreet, se getalle te vermeerder. Daar is bereken dat 50% van die water wat die Hartebeespoortdam invloei, gesuiwerde riool is, en tussen 200 tot 350 ton fosfaat jaarliks van rioolwerke die dam inspoel.<ref>[http://152archive.111.1.88is/argief/berigte/beeld/2008/05/30/NW/2/dam.html8Ptpg ‘Almal moet saamwerk’. ''Beeld'', 30 Mei 2008]</ref> Tempelhoff bly egter sinies oor die manier hoe die projek aangepak is: slegs die gevolge van eutrofikasie is behandel, maar die oorsake self is nie teengewerk nie: die besoedeling lê by die opvangsgebiede, by die sytakke van die Krokodilrivier en die ander riviere hoër op wat uiteindelik na die Hartebeespoortdam lei.<ref>[http://152archive.111.1.88is/argief/berigte/beeld/2010/05/30/B1/13/EliseT29Mei.htmlkBtBf Tempelhoff, E. 2010. Harties-projek mors tyd en geld. ''Beeld'', 30 Mei 2010]</ref>