Okkerneut: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k wikidata interwiki
No edit summary
Lyn 16:
}}
 
'n '''Okkerneut''' is die eetbare saad van enige boom van die genus ''[[Juglans]]'', maar veral van die Egteegte okkerneut, ''[[Juglans regia]]''. Gebreekte neutvrug van die Oostelike swartokkerneut ''[[Juglans nigra]]'' is ook in kleinmaat in die handel beskikbaar, soos tewens voedsel wat uit die neutvrug van die Botterneutbotterneut ''[[Juglans cinerea]]'' berei word.
 
Okkerneutsade bevat 'n hoë konsentrasie voedingstowwe, veral [[proteïen]]e en noodsaaklike vetsure[[vet]]sure. Okkerneute, soos ander boomneute, moet behandel en sorgsaam gestoor word. Gebrekkige berging stel okkerneute bloot aan insek- en swambesmettings, waar laasgenoemde [[aflatoksien]] vrystel - 'n potente karsinogeen. 'n Swambesmette okkerneutbesending behoort nie ondersoek en dan benut te word nie; die volle besending is ongeskik vir verbruik.<ref name=wde1>{{cite web|title=Walnut; Agriculture - Vervoer-inligtingsdiens |publisher=Vereniging vir Duitse Versekering |year=2010 |url=http://www.tis-gdv.de/tis_e/ware/nuesse/walnuss/walnuss.htm#toxizitaet}}</ref>
 
[[Lêer:Juglans regia Echte Walnußfrucht 2.JPG|leftlinks|thumbduimnael|Okkerneut-saadwand binne die groen huls]]
Okkerneute is die geronde, enkelsadige [[steenvrug]]te van 'n okkerneutboom. Die okkerneutvrug word omhul deur 'n groen, leeragtige, vlesige huls. Die huls is oneetbaar. Na die vrugoes sal die verwydering van die huls die geplooide okkerneutdop blootstel, wat uit twee helftes bestaan. Hierdie dop is hard en omvat die vrugkern, wat ook uit twee helftes bestaan wat deur 'n partisie van mekaar geskei word. Die saadkerne - algemeen beskikbaar as dopokkerneute - is gehul in 'n bruin saadmantel wat antioksidante bevat. Die antioksidante beskerm die olieryke saad teen atmosferiese suurstof en gevolglike bederf.<ref name=wde1/>
 
Die twee soorte wat mees algemeen vir hul sade verbou word is die Egteegte okkerneut en Swartokkerneutswartokkerneut. Die Egteegte okkerneut (''J. regia'') het sy ontstaan in [[Persië]], en die Swartokkerneutswartokkerneut (''J. nigra'') is inheems aan oostelike [[Noord-Amerika]]. Die Swartokkerneutswartokkerneut is ryk gegeurd, maar weens die harde dop en morsige onthulsingsproses is dit nie van groot kommersiële waarde in neutverbouing nie. Die handelsvariëteite is byna almal kruisings van die Egteegte okkerneut.<ref>{{cite web|title=Commodity Profile: English Walnuts |publisher=AgMRC, Universiteit van Kalifornië|year=2006|url=http://aic.ucdavis.edu/profiles/Walnut-2006.pdf}}</ref>
 
Ander spesies sluit in ''[[Juglans californica|J. californica]]'', die Kaliforniese swartokkerneut (dikwels aangewend as 'n onderstam vir kommersiële verbouing van ''J. regia''), ''J. cinerea'' (Botterneutebotterneute), en ''J. major'', die [[Arizona]]-okkerneut.
 
Okkerneute bring hul loof laat voort, tipies nie voor die latere helfte van die lenteseisoen nie. Hulle stel ook chemikalië in die grond vry wat mededingende plantegroei belemmer. Gevolglik moet blom- of groentetuine nie te naby aan hierdie bome aangelê word nie.
 
Die huls van 'n okkerneut bevat 'n sap wat geredelik enigiets bevlek waarmee dit in aanraking kom. Dit is al as 'n kleurstof[[kleur]]stof vir tekstielware aangewend.
 
==Verwysings==