NG gemeente Lichtenburg: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Uitleg van bronteks
Lyn 29:
Die '''NG gemeente Lichtenburg''' is een van die eerste gemeentes van die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk]] in die destydse Wes-Transvaal.
 
== Stigting ==
Die dorpie [[Lichtenburg]] is in 1868 uitgegee deur H.A. Greeff, die skoonvader van genl. [[Koos de la Rey]]. Aanvanklik het die inwoners kerklik onder die [[Nederduitsch Hervormde Kerk|Nederduitsch Hervormde]] gemeente Zeerust of die NG gemeente Jacobsdal (op die plaas wat bekendgestaan het as Vergenoeg No. 46) in die distrik Marico geval.
 
Maar eers in 1885, ná die [[Eerste Vryheidsoorlog]] en ná die vereniging van die NH en NG Kerk, toe ds. H.J.L. du Toit die werk by ds. Jooste kom oorneem, dat die indertydse Nederduitse Hervormde of Gereformeerde Kerk (die Verenigde Kerk) oorgaan tot die stigting van 'n gemeente hier, waarvan die verste punt sowat 110 km gemeet en die ledetal maar 'n skrale 300 getel het. Die eerste kerkraadsvergadering is op [[10 Junie]] [[1885]] gehou en word ds. Du Toit tot konsulent benoem en die eerste Nagmaal vir Augustus daardie jaar bepaal. Die nuwe gemeente ontvang van weduwee H.A. Greeff die kerkplein en 'n erf vir die [[pastorie]], 'n geskenk van haar oorlede eggenoot aan die kerk.
 
== Eerste leraars ==
Die gemeente se eerste herder en leraar was dan ook die konsulent, ds. H.J.L. du Toit. Hy is hier bevestig op 23 April 1886. Ná sy groot en veelsydige werk in die gemeente verlaat hy Lichtenburg op [[26 November]] [[1904]] om die [[NG gemeente Richmond]] in die teenswoordige Noord-Kaapse Sinode te gaan help, waar hy bly tot 1930. Die gemeente se tweede leraar was ds. J.A. Beyers, wat hier bevestig is op [[25 Maart]] [[1904]]. Hy verlaat die gemeente op [[8 Desember]] [[1912]] om die breuke wat daar in die [[NG gemeente George|gemeente George]] ontstaan het, te gaan heel.
 
As Lichtenburg se derde NG leraar word ds. J.G. Perold op [[11 April]] [[1912]] bevestig.
 
== Die kerklike geboue ==
In 1878 het die eerste kerkie onder die leiding van die konsulent, ds. J. P. Jooste van die [[NG gemeente Potchefstroom]], verrys en 13 jaar later het die ywer van ds. Du Toit dit sover gebring dat 'n nuwe Godshuis van klip ingewy kon word en wel in Januarie 1891. Die donker oorlogswolke van die [[Anglo-Boereoorlog]] het ook oor Lichtenburg swaar gehang. Die eerste pastorie, waaraan bouwerk al in 1885 begin is, moes tydens die [[Tweede Vryheidsoorlog]] as hoofkwartier van die Engelse soldate dien. Dié gebou is onder ds. Beyers met 'n nuwe vervang.
 
Tydens ds. Beyers se bediening is die noordelike gewel aan die kerkgebou aangebring, terwyl ds. Perold, wat hier gestaan het tot 1919, gesorg het vir die innerlike verfraaiing van die kerk deur galerye en nuwe banke aan te bring, en onder ds. P. du Toit (1920-'30), later Armesorg-sekretaris van die Kaapse Kerk, is die kerkgebou van sy statige toring met uurwerk en 'n pragtige orrel voorsien.
 
== Die delwerye ==
Dit was onder hierdie leraar dat Lichtenburg geweldige veranderinge ondergaan het. Die delwerye, sowat 20 km noord van die dorp, het in 1926 oopgegaan en tienduisende mense saamgetrek. In 'n oogwink het die nood, geestelik en finansieel, hoog gestyg. Selfs die Sinodale Armesorgkommissie moes finansieel die hand uitsteek, terwyl leraars van die omliggende gemeentes hulle die geestelike nood aangetrek en gehelp het. Permanente arbeiders soos di. P.L. Lourens en D.N.J. du Toit, bygestaan deur mes. Cillié en Kotze, het hulle hande meer as vol gehad met die geestelike bearbeiding. Kerkgeboue van sink is oral opgerig en alles was spoedig onder beheer. Maar so snel as wat die toestroming was, so vinnig het die ontvolking weer plaasgevind toe die delwerye uitgewerk raak sodat daar selfs al teen 1950 nouliks 300 gevestigde delwers oorgebly het.
 
== Skoolwese ==
Intussen het ook ander dinge snel ontwikkel, soos veral die opvoeding en onderwys. Twee groot koshuise vir seuns en dogters het verrys. Twee groot en gerieflike kerksale kon in 1920 en 1926 respektiewelik ingewy word. Ná ds. P. du Toit het ds. T.D. Potgieter die gemeente meer as 16 jaar bedien. Toe hy die gemeente in 1947 verlaat, het di. S. T. Potgieter reeds twee jaar aan sy sy gestaan as medeleraar. Intussen het ook ds. G. F. Gerber die gemeente twee jaar as medeleraar bedien.
 
== Dogtergemeentes en susterkerke ==
Die dorp [[Lichtenburg]] het tot vroeg in 2011 'n volle vyf NG gemeente gehad, waarna dit deur 'n samesmelting tot vier afgeneem het. Die eerste plaaslike afstigting van die moedergemeente was Lichtenburg-Wes in 1950 en kort daarna Lichtenburg-Oos in 1952. In 1962 kom Lichtenburg-Noord aan die beurt, maar omdat die lidmate van die Wes- en Noord-gemeente mettertyd te min geword het om sinvol afsonderlik voort te bestaan, smelt dié twee gemeentes op [[1 Maart]] [[2011]] saam as die NG gemeente Lig en Lewe. Die gemeente Sederpark is in 1974 afgestig.
 
Lyn 69:
|}
 
== Enkele leraars ==
* Hendrik Johannes Louw du Toit, 1887 - 1904
* Jan Andries Beyers, 1905 - 1912
Lyn 87:
* Marius Jacobus de Beer, 1997 – 2008
 
== Bronne ==
* [[Gustave Adolph Maeder|Maeder, ds. G.A.]] en Zinn, Christian. 1917. ''Ons Kerk Album''. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
* [[Phil Olivier|Olivier, ds. P.L.]], 1952. ''[[Ons gemeentelike feesalbum]]''. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.
 
{{DEFAULTSORT:Lichtenburg}}
 
[[Kategorie:Nederduitse Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika]]