Mongoolse Cyrilliese skrif: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes) No edit summary |
verbeter aanhaling |
||
Lyn 1:
[[Beeld:Mongolia-text.svg|duimnael|Die naam Mongolië (''Mongol'') in Cyrilliese skrif.]]
Die '''Mongoolse Cyrilliese skrif''' ([[Mongools]]: Монгол Кирилл үсэг, ''Mongol kirill üseg'') is die [[skryfstelsel]] wat in die hedendaagse staat [[Mongolië]] gebruik word vir die standaarddialek van [[Mongools]]. Dit het ’n grootliks fonemiese [[ortografie]], wat beteken daar is ’n redelike ooreenkoms tussen die geskrewe letters en die klanke. Die skrif is nie as ’n skryfstelsel aanvaar in [[Binne-Mongolië]] in [[
== Geskiedenis ==
Mongoolse Cyrillies is die mees onlangse van baie skryfstelsels wat al vir Mongools gebruik is. Dit is ’n [[Cyrilliese alfabet]] soortgelyk aan dié wat vir [[Bulgaars]] en [[Russies]] gebruik word, maar het twee bykomende letters: Өө (getranslitereer as ö) en Үү (ü).
Dit is in die 1940's onder [[Sowjetunie|Sowjet]]-invloed in Mongolië begin gebruik ná ’n kort tydperk waarin die [[Latynse alfabet]] gebruik is. Ná die Mongoolse demokratiese rewolusie van 1990 is kortliks oorweeg om weer die tradisionele Mongoolse skrif te gebruik, maar dit is nooit gedoen nie. Laasgenoemde skrif is ’n verpligte vak op skool en raak geleidelik gewilder.<ref>{{
== Beskrywing ==
Lyn 11:
{| class="wikitable sortable" style="text-align:center;"
! Pos. || Cyrillies || [[Braille]] || Naam || [[IFA]]<ref>Svantesson, Jan-Olof, Anna Tsendina, Anastasia Karlsson, Vivan Franzén. 2005. The Phonology of Mongolian. New York: Oxford University Press: 30-40.</ref> || [[ISO 9]] || Standaard-transliterasie<br />(MNS 5217:2012)<ref>{{
|-
| 1 || [[А (Cyrillies)|Аа]] || {{Braillecel|a}} || а || {{IPA|a}} || style="text-align:center;" colspan="3"|а
Lyn 69:
| 28 || [[Ш|Шш]] || {{Braillecel|156}} || ша, эш || {{IPA|ʃ}} || š || style="text-align:center;" colspan="2"|sh
|-
| 29 || [[Щ|Щщ]] || {{Braillecel|x}} || ща, эшчэ || ({{IPA|ʃt͡ʃ}})<ref>[http://www.omniglot.com/writing/mongolian.htm www.Omniglot.com]
|-
| 30 || [[Ъ|Ъъ]] || {{Braillecel|à}} || хатуугийн тэмдэг || none || ʺ || i || ı
Lyn 84:
|}
Үү en Өө word soms geskryf as [[Ї (Cyrillies)|Її]] (of Vv) en [[Є|Єє]] onderskeidelik<ref name=MHK>{{
Lang aanvangsklinkers en volle nie-aanvangsklinkers word met ’n dubbele letter geskryf; kort aanvangsklinkers en ingelaste nie-aanvangsklinkers word met ’n enkele letter geskryf. Al die klinkers behalwe у en ү kan ook ’n schwa en sero verteenwoordig in lettergrepe wat nie aanvangslettergrepe is nie. ’n Gepalataliseerde medeklinker word aangedui met die klinkers и (i), е (je), ё (jo), я (ja) en ю (joe) of die [[sagte teken]] ь (') ná die medeklinker. Щ word nooit in Mongools gebruik nie, behalwe in Russiese [[leenwoord]]e.<ref>Svantesson et al. 2005: 30-40.</ref>
|