Katalisator: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Uitleg van bronteks |
Homogeen |
||
Lyn 4:
Die aanwesigheid van 'n katalisator sal die vry entalpie (Gibbs-energie) van die reaksie Δ<sub>r</sub>G onveranderd laat, maar die [[aktiveringsenergie]] Δ<sub>r</sub>G<sup>‡</sup>, wat saamhang met die energie van die oorgangstoestand verlaag. Die kan die snelheid van die reaksie baie vergroot.
Oor die algemeen vind chemiese reaksies vinniger plaas in die teenwoordigheid van 'n katalisator, omdat die katalisator 'n alternatiewe reaksievlak bied met 'n laer aktiveringsenergie as die nie-gekataliseerde meganisme. In gekataliseerde meganismes reageer die katalisator gewoonlik om 'n tydelike tussenproduk te vorm, wat dan die oorspronklike katalisator regenereer in 'n sikliese proses. 'n Stof wat 'n meganisme het met 'n hoër aktiveringsenergie en dus nie die reaksietempo verhoog nie, word nie as 'n katalisator beskou nie, maar as 'n reaksieremmer.
== Homogeen of heterogeen ==
Katalisators kan as homogeen
'n Goeie voorbeeld van 'n homogene katalisator is 'n oplosbare molekule, soos 'n [[ensiem]] wat in die (homogene) reaksiemengsel aanwesig is. 'n Voorbeeld van 'n heterogene katalisator is 'n vastestof soos [[mangaandioksied]] {{chem|Mn|O|2}} wat by 'n oplossing van [[waterstofperoksied]] gevoeg word. Dit bevorder die ontbinding van [[waterstofperoksied]] in water en suurstofgas:
::<math>2H_2O_2 \xrightarrow {MnO_2} 2H_2O + O_2</math>
== Geskiedenis ==
Die gebruik van katalisators is baie oud. Die [[Neanderdaller]]s het dalk reeds mangaandioksied gebruik om die ontbrandingstemperatuur van hout te verlaag en eenvoudiger vuur te kan maak.<ref
== Verwysings ==
{{Verwysings
<ref name="SciNews">{{webaanhaling |url=http://www.sci-news.com/archaeology/neanderthals-manganese-dioxide-light-fires-03679.html| werk=sci-news.com |titel=Neandertalers kon mangaandioksied gebruik het om brande aan te steek | eerste=Natali | laaste=Anderson| datum=4 Maart 2016| taal=Engels}}</ref>
}}
== Eksterne skakels ==
| |||