Wonderwerkgrot

Die Wonderwerkgrot op die rant van die Kalahari is van besondere argeologiese belang omdat dit lig werp op die lewe van die mense in Suider-Afrika gedurende die Steentydperk.

Ligging

Hierdie grot is op die plaas Wonderwerk in die Kuruman Heuwels. Dit is op die Ghaapse plato, noord van Lime Acres en Daniëlskuil en suid van Kuruman.

Ontstaan

Die grot het honderdduisende jare gelede ontwikkel toe reënwater deur krake in die dolomietgesteente ingesypel en die gesteente begin oplos het. Mettertyd het ‘n grot van 139m in lengte en ‘n vloeroppervlakte van 2000m² ontwikkel. ‘n Stalagmiet van hoër as 5m staan by sy ingang.

Vroeë bewoning

Hierdie is een van die weinige grotte in die land wat reeds in die vroeë Steentydperk deur mense bewoon is. Tot sover die daglig in die grot in skyn, is daar rotstekeninge van plante en diere soos olifante, kameelperde en volstruise en van onbekende voorwerpe in die kleure rooi, geel, swart, wit en oker op die wande aangetref. Dierereste van uitgestorwe wildsbokspesies het waarskynlik bewaar gebly weens die besonder droë klimaat.

Geskiedenis

In 1844 is die grot besoek deur die handelaar en jagter Henry H. Methuen en in 1903 het die Rhodesiese spoorweë die plaas Wonderwerk aan N.J. Bosman verkoop. Bosman en sy gesin het daarna enkele jare in die grot gewoon. In die Tweede Wêreldoorlog was daar in Suid-Afrika ‘n ernstige tekort aan bemestingstowwe en daarom is toe die meeste vlermuismis (guano) uit die grot verwyder. Hierdeur het helaas ook baie argeologiese oorblyfsels verlore geraak.

Teenswoordig

Sedert die 1940’s word argeologiese opgrawings op die terrein onderneem. Navorsers van die McGregor Museum koördineer die navorsing deur verskeie wetenskaplikes van oor die wêreld heen. Van die artefakte is in die museum in Kimberley te besigtig. In 1993 is die grot tot monument verklaar. Dit word tans ook vir rituele doeleindes besoek weens die genesende krag wat aan die water tgoegeskryf word. Die grotte is wêreldwyd bekend onder grotduikers. Hulle oefen hier hul duikvaardighede in die op twee na grootste ondergrondse varswatergrot in die wêreld.

Bibliografie

• Green, Lawrence G.: Something rich and strange. The story of South Africa’s treasures, famous and unknown, sunken and buried, and some personal experiences in the search for lost hoards. Kaapstad: Howard Timmins, 1962.
• netwek24.com
• Standard Encyclopaedia of Southern Africa, deel 11. Kaapstad: Nasou, 1975. ISBN 0-625-00327-6
• wonderwerkcave.com