Oksied: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
herskryf - steeds besig |
|||
Lyn 1:
'n '''Oksied''' is 'n [[chemiese verbinding]] wat ten minste een [[suurstof]]atoom en een ander element in sy [[chemiese formule]] bevat.{{R|Hein2010}} Metaaloksiede bevat gewoonlik 'n anioon van suurstof in die [[oksidasietoestand]] van -2. Die grootste deel van die [[aardkors]] bestaan uit vaste oksiede, die gevolg van elemente wat deur die suurstof in die lug of in die water geoksideer word. Amper al die chemiese elemente vorm verbindings met suurstof. Uitsonderings is [[edelgas]]se soos [[helium]] of [[neon]]. Oksiede van [[goud]] is bekend, maar hulle is [[metastabiele ewewig|metastabiel]].
Selfs materiale wat as suiwer elemente beskou word ontwikkel dikwels 'n oksiedlaag. Aluminiumfolie ontwikkel byvoorbeeld 'n dun vel van {{chem|Al|2|O|3}} (dit word 'n passiveringslaag genoem) wat die foelie teen verdere korrosie beskerm.{{R|Greenwood1997}} Sekere elemente kan meervoudige oksiede vorm, wat verskil in die hoeveelhede van die element en die suurstof. Voorbeelde hiervan is [[koolstof]], [[yster]], [[stikstof]], [[silikon]], [[titaan]] en [[aluminium]]. In sulke gevalle word die oksiede onderskei deur die aantal betrokke atome soos in [[koolstofmonoksied]] en [[koolstofdioksied]], of deur die element se oksidasiegetal soos in yster(II) oksied en yster(III) oksied. In die eintlike oksiede is die [[oksidasietoestand]] van die suurstofatoom -2. Die ander element kan in sy hoogste oksidasietoestand voorkom, soos +6 vir [[swawel]] in {{chem|S|O|3}}, maar soms is dit ook laer soos +4 in {{chem|S|O|2}}.
Die meeste oksiede is vastestowwe, soms met hoë smelt- en kookpunte, veral die oksiede van die metale, maar oksiede van nie-metale soos {{chem|C|O|2}} of {{chem|S|O|2}} is gasse en {{chem|H|2|O}} is 'n vloeistof.
== Verwysings ==
{{verwysings|verwysings=
<ref name="Greenwood1997">{{cite book | last=Greenwood | first=N. N. | title=Chemistry of the elements | publisher=Butterworth-Heinemann | publication-place=Boston, Mass | year=1997 | isbn=0-7506-3365-4 | oclc=48138330 | language=Engels}}</ref>
<ref name="Hein2010">{{cite book | last=Hein | first=M. | last2=Arena | first2=S. | title=Foundations of College Chemistry Alternate 12th Edition| publisher=John Wiley & Sons, Incorporated | year=2010 | isbn=978-0-470-62114-1 | url=https://books.google.com/books?id=WE2YZwEACAAJ | access-date=1 Januarie 2021 |language=Engels}}</ref>
}}
== Eksterne skakels ==
| |||