Stele van die Aasvoëls
Die Stele van die Aasvoëls is ’n monument uit die Vroegdinastiese Tydperk III (2600-2350 v.C.) in Mesopotamië wat die oorwinning van die stadstaat Lagasj oor sy buurland, Umma, vier. Dit wys verskeie veldslae en godsdienstonele; dit is genoem na die aasvoëls wat in een van die tonele gesien kan word.
| Stele van die Aasvoëls | ||
.jpg)
| ||
| Die stele in die Louvre (voor- en agterkant). | ||
| Beskrywing | ||
| Materiaal | Kalksteen | |
| Hoogte | 1,8 m | |
| Breedte | 1,3 m | |
| Skryfwerk | Sumeriese wigskrif | |
| Geskep/ontstaan | Vroegdinastiese Tydperk III (2600-2350 v.C.) | |
| Ontdekking | ||
| Plek ontdek | Tello, Irak | |
| Kultuur | Mesopotamies | |
| Registrasie | CDLI P222399 | |
| Identifikasie | AO 16 IO9, AO 50, AO 2246, AO 2348 | |
| Tans in | Louvre | |
Die stele is oorspronklik uit ’n enkele stuk kalksteen gekerf, maar net sewe fragmente is vandag bekend. Die stukke is in die laat 19de eeu by Tello (antieke Girsu) in Suid-Irak ontdek en word nou in die Louvre vertoon. Dit is opgerig om die oorwinning van koning Eannatum van Lagasj te vier oor koning Ush van Umma.[1][2]
Ontdekking wysig
Die stele is nie volledig nie; net sewe fragmente is vandag bekend. Die eerste drie fragmente is tydens uitgrawings in die vroeë 1880's deur die Franse argeoloog Ernest de Sarzec ontdek by Tello, antieke Girsu, in wat vandag Suid-Irak is. Nog drie fragmente is tydens 1888-1889 se uitgrawings gevind. ’n Sewende fragment, wat later vasgestel is deel van die Stele van die Aasvoëls is en vermoedelik van Tello af kom, is in 1898 deur die Britse Museum op ’n antiekemark gekoop. Hoewel dié museum twee aanvanklike versoeke van die hand gewys het om die fragment aan die Louvre te oorhandig, is dit eindelik in 1932 aan die Louvre gegee sodat die stele gerekonstrueer kon word.[3]
Beskrywing wysig
Die stele is gerekonstrueer asof dit 1,8 m hoog en 1,3 m breed was. Dit is omstreeks 2500-2400 v.C. gemaak[4] en het reliëfs aan albei kante, wat vertolk word as ’n mitologiese en historiese kant
Verskeie voorvalle van die oorlog word op die stele uitgebeeld. Op een staan die koning, met sy naam om sy kop geskryf, voor ’n groep soldate met ’n wapen in sy hande. Op ’n ander ry hy in ’n strydwa tydens ’n veldslag en word hy deur soldate gevolg met helms op en met lanse in die hand. Sy naam staan voor sy kop geskryf.[5]
Op die ander kant van die stele is ’n beeld van die oorlogsgod Ninurta, wat die gevange Ummaïete in ’n groot net hou. Dit beteken Eannatum het Ninurta die eer vir die oorwinning gegee.[4][5]
Die inskripsies op die stele het sleg bewaar gebly. Hulle vul die leë spasies in die tonele en loop aaneen van een kant na die ander. Die teks is in Sumeriese wigskrif. Daaruit is bekend dat Eannatum opdrag vir die stele gegee het. Hy beskryf die konflik met Umma oor Gu-Edin, ’n stuk landbougrond tussen die stadstate Lagasj en Umma.[6] In die veldslag wat ontstaan, seëvier Eannatum oor Umma.
Die inskripsie dui ook daarop dat Ush, die koning van Umma, in sy hoofstad in ’n rebellie vermoor is ná die verlies van 3 600 soldate: "Sy (Umma se) 3 600 lyke het tot aan die hemel gestrek [...] (hulle) hande teen hom gelig en hom in Umma doodgemaak.”[7]
-
Deel van die "mitologiese" kant -
Nog ’n fragment -
Deel van die veldslagfragment -
Nog ’n deel van die veldslagfragment -
Die bou van begrafnisheuwels -
’n Inskripsie op die stele
Verwysings wysig
- ↑ Sallaberger, Walther; Schrakamp, Ingo (2015). History & Philology (PDF). Walther Sallaberger & Ingo Schrakamp (reds.), Brepols. p. 74-75. ISBN 978-2-503-53494-7.
- ↑ The Cities of Babylonia (in Engels). Cambridge Ancient History. p. 28.
- ↑ Barrelet, Marie-Thérèse (1970). "Peut-On Remettre en Question la "Restitution Matérielle de la Stèle des Vautours"?". Journal of Near Eastern Studies (in Frans). 29 (4): 233–258. doi:10.1086/372081. JSTOR 543336.
- ↑ 4,0 4,1 Kleiner, Fred S.; Mamiya, Christin J. (2006). Gardner's Art Through the Ages: The Western Perspective — Volume 1 (12de uitg.). Belmont, Kalifornië, VSA: Thomson Wadsworth. pp. 22–23. ISBN 0-495-00479-0.
- ↑ 5,0 5,1 Finegan, Jack (2019). Archaeological History Of The Ancient Middle East (in Engels). Routledge. p. 46. ISBN 978-0-429-72638-5.
- ↑ Winter, Irene J. (1985). "After the Battle is Over: The 'Stele of the Vultures' and the Beginning of Historical Narrative in the Art of the Ancient Near East". In Kessler, Herbert L.; Simpson, Marianna Shreve (reds.). Pictorial Narrative in Antiquity and the Middle Ages. Center for Advanced Study in the Visual Arts, Symposium Series IV. Vol. 16. Washington DC: National Gallery of Art. pp. 11–32. ISSN 0091-7338.
- ↑ Sallaberger, Walther; Schrakamp, Ingo (2015). History & Philology (PDF). Walther Sallaberger & Ingo Schrakamp (eds), Brepols. p. 75. ISBN 978-2-503-53494-7.
Skakels wysig
- Die Stele van die Aasvoëls in die Louvre
- Teks van die Stele van die Aasvoëls in: Kramer, Samuel Noah (2010). The Sumerians: Their History, Culture, and Character (in Engels). University of Chicago Press. pp. 310–312. ISBN 978-0-226-45232-6.
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Stele van die Aasvoëls.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
