Tempelprostitusie

Tempelprostitusie is ’n seksuele rite waarin vroue of mans in ’n tempel hulle beskikbaar stel vir seks met ’n vreemdeling teen betaling – as hul heilige plig teenoor ’n god of godin. Hierdie rituele prostitusie het veral in die Oudheid voorgekom.

Pelgrims het op bedevaarte na heiligdomme gegaan om rituele uit te voer, waarvan een die Hieros Gamos (rituele samekoms) was. Hiervoor was maagde, oftewel prostitute, beskikbaar. Vir die familie van die meisies was dit ’n eer om een van hul dogters in die tempel te laat werk.

Die Griekse term hierodoulos is al beskou as dat dit "tempelprostituut" beteken, maar dit verwys meer waarskynlik na ’n voormalige slaaf of slavin wat vrygelaat en aan ’n god "opgedra" is. Die Hebreeuse term qedesha word dikwels as "tempelprostituut" vertaal.

Oudheid

Die Mesopotamiese godin Inanna/Isjtar uitgebeeld met die seremoniële kopstuk van ’n hoëpriesteres. Haar kultus het dalk ook tempelprostitusie ingesluit.

Die oudste vorme van tempelprostitusie het in Mesopotamië voorgekom, maar dit was versprei oor die hele Mediterreense wêreld.

Die antieke Nabye-Oosterse gemeenskappe aan die Tigris- en die Eufraatrivier het baie tempels en heiligdomme, of "hemelse huise", gehad wat aan verskeie gode opgedra was. Volgens die 5de-eeuse historikus Herodotos het die rites by dié tempels seksuele omgang ingesluit, of wat later tempelprostitusie genoem is.

Daar is egter twyfel of die praktyk oor die hele antieke wêreld voorgekom het, soos wat vroeëre geleerdes geglo het.

Volgens Strabo was daar ook soortgelyke praktyke in Armenië, waar mans en vroue tempelslawe was. Tempelprostitusie het ook onder die Fenisiërs, Lidiërs en Etruskers voorgekom, en selfs onder die Israeliete, maar die meeste profete was daarteen, soos blyk uit byvoorbeeld Deuteronomium 23:17 en 18).

’n Afbeelding van Aphrodite op ’n muntstuk.

Ook die Grieke het die gebruik oorgeneem, en die belangrikste stad hiervoor was Korinte, wat bekend was vir sy prostitute. Die stad het ’n tempel vir Aphrodite gehad en hier was talryke tempelslawe wat vir die godin prostitusie beoefen het. Hulle is met klere, kos en ’n dak oor hul kop vergoed, maar die geld het na die tempel gegaan. Volgens Strabo sou hier duisende prostitute aktief gewees het.

Die praktyk het voortgeduur tot in 146 v.C., toe die stad deur die Romeine vernietig is.

Indië en Nepal

In Indië en Nepal het ’n ander vorm van tempelprostitusie voorgekom. Ouers (dikwels van die laer kastes) het hul kinders aan ’n god geskenk en hulle moes dan seksuele dienste aan die priesters lewer. Hulle is dikwels op vyf- tot sewejarige ouderdom aan die tempel verkoop en aan ’n priester gegee as kinderhouvrou. Wanneer die meisies volwasse was, het hulle in ’n bordeel gaan werk.

Brittanje het dit in 1860 verbied, met die gevolg dat dit van die 19de eeu af sterk afgeneem het.

Bronne

• Atheneus,The Deipnosophists, 13, 573-574
• Conzelmann H., Korinth und die Mädchen der Aphrodite, Nachrichten der Akademie der Wissenschaften in Göttingen aus dem Jahre: Philologisch-Historische Klasse, 8, 1967, p. 247-261
• De Lentdecker L., Van deernen en taveernen, deel 1: prostitutie in de oudheid, Hasselt, 1971
• Dillon M., Girls and Women in Classical Greek Religion, Londen-New York, 2001
• Fauth W., Sakrale Prostitution im Vordern Orient und im Mittelmeerraum, Jahrbuch für Antike und Christentum, 31, 1988, p. 24-39
• Herodotes, historiae, 1, 199
• Pirenne-Delforge V., l’Aphrodite grecque, Athene-Luik, 1994
• Reinsberg C., Ehe, Hetärentum und Knabenliebe, München, 1989
• Saffrey H., Aphrodite à Corinthe, Revue biblique, 92, 1985, p. 359-374
• Scholtz A., Aphrodite Pandemos at Naukratis, Greek, Roman and byzantine studies, 43, 3, 2002/03
• Strabo, Geographica, 8,6,20
• Hierdie artikel is vertaal uit die Nederlandse Wikipedia